Réttur - 01.06.1948, Side 36

124
RÉTTUR
sem trúðu á að steí'na þeirra leiddi til velferðar fjöldans
en fengu aldrei að sjá rangsnúinn ávöxt baráttu sinnar: ör-
birgðina, sem stóriðja auðvaldsins skóp.
Sígild hljóma enn fyrir eyrum okkar eggjunarorð hans:
„Þú fólk með eymcl í arf!
Snautt og þyrst við gnóttir lífsins linda,
litla þjóð, sem geldttr stótra synda,
reistu í vcrki,
viljans merki, —
vilji er allt, sem þarf."
Þessi stórfenglegu íslandsljóð Einars eru sem spásýn lieill-
ar aldar; í þeim lýsir skáldið þeirri þróun, sem enn er ei
lokið, lætur líða fyrir hugskotssjónir okkar þær draum-
sýnir, sem 20. öldin er enn að gera að veruleika á íslandi.
í „íslandsljóðunum" leggur Einar áherzluna á aðalatriðið:
frumskilyrði stóriðjuþróunarinnar á íslandi: „Vilji er allt,
sem þarf.“ Nógu samstilltur, nógu sterkur vilji alls fólksins:
Það er fyrsta og höfuðskilyrðið. Og þess vegna er annar
þáttur Islandsljóðanna, uppreisnarljóð alþýðunnar, rökrétt
afleiðing af höfuðatriðinu í fyrsta þættinum, hvatningunni
um viljann. Hann eggjar lögeggjan í þessum fagra fyrsta
þætti, drégur upp neyðarlega mynd vesaldómsins:
„Vissirðu hvað Frakkinn fékk til iilutar?
Fleytan er of smá, sá grái er utar!
En hann endurtekur, að það sé þó engin ástæða til að ör-
vænta, þrátt fyrir fátæktina:
„Þeim, sem vilja
vakna og skilja
vaxa þúsund ráð."
Og svo liefst 2. þátturinn, „Sjá liin ungborna tíð“, — sem
nú er réttilega orðinn hersöngur íslenzks sósíalisma. í sam-
stillingu þessari, — dýpra en Einari sjálfum stundum var
ljóst, — kemur táknrænt fram þörfin á því, að það sé íslenzk