Réttur - 01.10.1950, Blaðsíða 4

244
RÉTTUR
breyta allri stefnu landsins í viðkomandi málum. Slík innganga
fól í sér hættu á því, að þjóðin missti sjálfstæði sitt, að þjóðin
yrði með fullri ábyrgð á afleiðingunum gagnvart öðrum þjóðum
dregin inn í styrjöld og ennfremur, að mikill þorri þjóðarinnar
missi líf og eignir í slíkri styrjöld, allt vegna þeirrar samþykktar,
er Alþingi gerði 30. marz. Jafnvel hættan á því, að Islendingar
byggðu ekki framar einir þetta land, heldur að aðrar þjóðir tækju
sér hér hersetu um lengri tíma, gat leitt af samþykkt Alþingis
30. marz, er rædd var 2 daga á Alþingi með skemmsta ræðutíma,
sem þekkst hefur í þingsögunni síðari daginn, þegar um er að
ræða mál, sem þingmenn óska að ræða. Jafnvel tilvera þjóðar
vorrar í þessu landi gat verið í húfi vegna samþykktar þeirrar um
þátttöku í hernaðarbandalagi, sem samþykkt var 30. marz. Sú
stjórn og þeir alþingismenn, sem samþykktu hernaðarbandalagið
30. marz, voru að gera sitt til að kalla yfir það fólk, sem saman
safnaðist á Austurvelli, allar hörmungar styrjaldar, ef hún brytist
út á því svæði, er bandalagið réði yfir, og með þeim hætti, er
bandalagssáttmálinn tók til.
Það fólk, sem saman safnaðist á Austurvelli til að krefjast þjóð-
aratkvæðagreiðslu, var því að bera fram kröfur um framkvæmd
eins þýðingarmesta ákvæðis lýðveldisstjórnarskrárinnar í örlaga-
ríkasta máli, sem fyrir Alþingi hefur komið og varðaði líf, eignir
og mannréttindi þessara þegna sjálfra. Og þessi krafa var borin
fram á þann hátt, sem stjórnarskráin sjálf helgar, af mannsöfnuði
undir berum himni.
Óvilhöllum dómara bar því skylda til þess að taka í rannsókn
og dómi hið fyllsta tillit til réttar þessara þegna og eigi hika við
að leiða það í ljós, ef einstakir valdsmenn brytu lög og rétt á
fólkinu.
Skal nú athuguð afstaða dómarans til þessara valdsmanna, eins
og hún kemur fram í rannsókn á málinu og dómi í því, í fyrsta
lagi gagnvart lögreglustjóra, er ég nefndi fyrst í yfirlýsingu minni
fyrir réttinum, og síðan gagnvart hinum valdsmönnunum, er ég
gat um.
Lögreglustjóri hefur engan rétt til þess að skipa lögreglu að