Réttur - 01.01.1962, Blaðsíða 20
20
R É T T U R
En skilyrði þessarar aðferðar er: áhrif alþýðu á ríkisvaldið, mikil
og helzt sem mest.
Það er réttlátt og sanngjarnt að sú alþýða, sem þolað hefur hinar
stórfelldu kjaraskerðingar síðustu ára geri kröfur um að nú þegar
sé brotið við blað: leiðinni til versnandi lífskjara sé lokað, en hafin
sókn fram á við.
Hvað er það, sem alþýðan þarf að knýja fram í þessum efnuin
svo vel viðunandi sé?
1. Hið hróplega ranglæti áranna 1959—61 sé leiðrétt að mestu
strax: Vísitala kaupmáttar tímakaups verði ajlur a. m. k. 100, —
það er sama og á árinu 1945, en nú í desember 1961 var hún 83.
Þetta er hægt að gera með réttari skiptingu þjóðarteknanna, sem nú
eru: taka nokkuð af gróða auðhringa, banka, vátryggingarfélaga,
skipafélaga o. s. frv. og veita til alþýðu, — spara enn fremur á þjóð-
ar- og ríkisbúskapnum með því að skipuleggja hvort tveggja betur.
2. Þjóðarframieiðslan verði á næstu 10 órum aukin um 10% á óri.
Það er það, sem Sósíalistaflokkurinn hcfur lagt til. Það myndi jafn-
gilda því að, ef þjóðarframleiðslan siðasta ór er sett 100, þó yrði
þjóðarframleiðslan í heild i lok 10 óra timabilsins 259.4. (I öllum
dæmum hér ó eftir er síðan rciknað með óbreyttu hlutfalli milli fjór-
fcstingar og neyzlu: ca. 30 móti 70.)
Ef reiknað er með þvi að þjóðinni fjölgi um 2% ó óri, þó sam-
svarar 10% aukning þjóðarframleiðslunnar í heild ó óri þvi að
neyzluaukning á mann, — þ. e. hinar raunvcrulcgu kjarabætur ó
óri, — verði 7.8%, ef rcttlæti ríkir í útdcilingu og það verður að-
eins i krafti alþýðusamtaka. Það samsvarar því oð i lok 10 óra tima-
bilsins hefði neyzla ó mann vaxið úr 100 nú upp i 212.8.
Svo fremi sem öll neyzluaukningin kæmi fram í aukinni kaupgetu
tímakaups, en ekki í neinum öðrum formum, þá mætti segja, að ef,
það hefði í fyrsta lagi tekizt að knýja fram þá leiðréllingu, — Jtað
réttlæti og þá skipulagsbreytingu, sem um getur í 1. lið, — að hækka
kaupmátt tímakaups úr 83 upp í 100 árið 1962, þá yrði kaupmáttur-
inn orðinn 212.8 í árslok 1972. (Hér er alltaf miðað við 100 =
1945 eða nóv.—des. 1958.)
Það væri mikið og voldugt átak að framkvæma þetta, en Jjað væri
líka um leið stökk íslenzkra starfandi stétta úr Jjeim Jsrældómi, sem
nú er orðinn hlutskipti þeirra, til frelsis af vinnuþrældómnum,
frjálsræðis til menningar og áhugaiðkana og góðrar, öruggrar lífs-
afkomu. Til þess að gera þetta kleift þarf eftirfarandi:
M