Réttur - 01.01.1962, Qupperneq 53

R É T T U K
53
árum er hægt að þrefalda tölu þess fólks, sem hefur svonefnda æðri
menntun og tæknimenntun. Þegar öllum verður kennt að lesa og
skrifa í hinum vanþróuðu löndum, mun þessi fjöldi sjöfaldast.
Af því leiðir, að afkastageta menntamanna í heiminum verður
tuttugu sinnum meiri en nú. 1 raun og veru verður aukningin enn
meiri, þar eð betri samgöngu- og fjarskiptatæki auka afköst hugar-
vinnu meira, en tala þeirra, sem menntun hafa, segir til um. Vitan-
lega skapar þessi hraði vöxtur vandamál í skipulagningu og sam-
skiptum, en jafnframt stuðlar hann að því, að fram komi tæki og
aðferðir til lausnar á þeim.
Gagnkvæmi í öflun og varðveizlu verðmæta kemur ekki aðeins
fram í hinum ýmsu greinum vísindanna, heldur og í menningar-
sögu mannkyns, þeirri sem upptök sín á í Egyptalandi, Grikklandi,
Indlandi og Kína. Mannkynið leitast við að sameina krafta sína
og sjónarmið, og í þeirri viðleitni lærir maðurinn að þekkja
sjálfan sig. Marx álti sinn draum um þetta, og nú sjáum vér hann
rætast.
Þungamiðja í framleiðslu er nú á dögum ekki lengur hráefni eða
stál, heldur hefur færzt yfir á elektrónískan iðnað og efnaiðnað.
Og þetta þýðir, að hver einn verkamaður hugaraflsins er jafngildi
þúsunda tonna af stáli. Ekki er ósennilegt, að í framtíðinni muni
minni háttar vísindauppgötvun valda róttækum breytingum í efna-
hagskerfinu og jafnvel samlífi manna.
Sá dagur, þegar meirihluti mannkyns vinnur við vísindastörf, er
ekki fjarri. Þegar eru til verksmiðjur, þar sem fleira fólk vinnur á
rannsóknarstofum, heldur en í vélasölunum sjálfum. Fyrir fimmtán
árum lét ég í ljós þá skoðun, að fimm prósent þjóðarinnar væri
hægt að taka í þjónustu vísindanna. í dag mundi ég ekki nefna þá
tölu. Fjöldi visindamannanna tvöfaldast á hverjum sjö árum. Töl-
fræðingur nokkur hefur sagt, að með sama vaxtarhraða mundi eftir
fimmtíu ár vera komið meira af vísindamönnum heldur en fólki
yfirleilt!
Er ég lít á veggi þessa klausturs, þar sem vér erum saman komin,
flýgur mér í hug, að fyrir 600 árum liafi að öllum líkindum verið
fluttar ræður í þessum sama sal um það, hvort nokkurt vit væri í
því að leggja niður siðgæði lénsveldisins — hið göfuga siðgæði,