Réttur - 01.10.1931, Side 49
Rjettur]
HEILBRIGÐISMÁLIN í R B
241
hafði hann athugað af miklum áhuga heilbrigðismálin
og það, sem fyrir þau er gert í Rússlandi og lýsir hann
því á þessa leið:
»Sovjettin hafa mikla trú á vísindunum, .annan guð
hafa þau ekki. Þetta kemur fram bæði gagnvart verk-
fræðingum og læknum. Fyrir þeim er heilsufræðin
annað og meira en yfirborðsgjálfur og er framfylgt
þeim ráðstöfunum, sem stjórnin gerir til að tryggja
heilbrigði almennings: Vissulega var þar líka miklu á
að taka í því efni.
í sveitahéruðunum var heilbrigðisástandið, eða rétt-
ara sagt afstaða landslýðsins til læknanna 1917 svipuð
og á sama tíma í Marokko. Það hefir orðið að uppræta
gamla siði, berjast gegn gömlum erfðavenjum, setja
skottulæknana í fangelsi, ráðast inn í fjölskyldur, taka
sjúklinga með valdi og fara með þá til læknis o. s. frv.
Árangurinn er sá, að dauðsföllum hefir fækkað úr 28,6
af 1000 í 18,1. Ungbarnadauði hefir lækkað úr 266 í
155 af 1000, sem að vísu er mikið enn, samanborið við
sum önnur lönd. Fólksfjölgunin í Rússlandi er nú 3
milj. á ári. Að koma málunum í þetta horf hefir kostað
risavaxið starf og er vert að gera sér nokkra grein
fyrir í hverju það liggur.
Fyrir það fyrsta er allir læknar í þjónustu ríkisins
og læknishjálpin því veitt sjúklingunum endurgjalds-
laust. Hver maður hefir sína heilbrigðisbók. Sjúkra-
stofum hefir verið fjölgað svo, að tala þeirra hefir
margfaldast. 1 Moskva einni eru um 40 sjúkrastofur
(klinikar) auk spítala. Alt þetta kostar vitanlega of
fjár. 1913 var í Rússlandi varið til heilbrigðismála alls
124 milj. rúbla, 1928—29 (1. okt.—-1. okt.) 735 milj.
gullrúbla og 1929—30 914 milj. gullrúbla.
Fyrir stríðið var í Rússlandi engin stofnun fyrir
mæður sérstaklega eða barnaheimili. 1929 voru í
Sovjet-lýðveldunum 1395 ráðleggingarstöðvar fyrir
mæður í bæjunum og 905 í sveitum. Þessar stöðvar
16