Réttur - 01.08.1971, Blaðsíða 22

um þjóðfélagslegum völdum. Þessi barátta
skyldi háð innan ramma hins ríkjandi skipu-
lags eftir því sem aðstæður leyfðu, en sú hef-
ur orðið raunin, að æ fleiri hafa sannfærzt
um að sú leið sé ekki fær, heldur þurfi að
koma til gagngert uppgjör við hið kapítalíska
kerfi og öll valdatæki þess.
Sá hópur,sem fyrstur varð til að setja dæm-
ið þannig upp, voru samtök þau sem kenndu
sig við „black power" (blökkumannavald),
en þau tóku að mótast upp úr miðjum ára-
tugnum. Kunnasti talsmaður þessara samtaka
var stúdentaleiðtoginn Stokely Carmichael.
Þessi hreyfing taldi, að hinar fyrri baráttu-
aðferðir hefðu brugðizt og því yrði að grípa
til róttækari ráðstafana. Talsmenn hreyfing-
arinnar lögðu á það megináherzlu, að
blökkumenn yrðu að skipuleggja sig, hver á
sínum stað, og einbeita sér síðan að því að
tryggja sér og samtökum sínum áhrif á sviði
stjórnmála og atvinnumála eftir því sem þau
hefðu styrk til. Þetta fól m. a. í sér það, að
blökkumenn skyldu sameinast um að reyna
að tryggja að kjörnir yrðu embættismenn úr
þeirra hópi á þeim svæðum, þar sem þeir
voru í meirihluta, þannig að þeir fengju sjálf-
ir yfirráð yfir lögreglu og öðrum stofnunum
ríkisvaldsins á hinum ýmsu stöðum. Samtökin
veittust einnig harðlega að arðráni hvítra
kapítalista á íbúum blökkumannahverfa stór-
borganna, en mestur hluti verzlunar- og
þjónusmstarfsemi á slíkum svæðum var í
höndum hvítra manna, sem bjuggu annars
staðar og fluttu allan viðskiptagróða sinn
á brott. „Black power" hreyfingin lagði einn-
ig mikið kapp á að reyna að vekja svarta
Bandaríkjamenn til meðvimndar um þjóð-
ernislega sérstöðu þeirra innan Bandaríkj-
anna og samstöðu þeirra með kynbræðmm
sínum í hinum nýfrjálsu ríkjum Afríku og
með þjóðfrelsishreyfingum þriðja heimsins.
Það, sem síðan hefur gerzt, er svo það, að
142
þessi hreyfing hefur klofnað og ný samtök
hafa risið á legg. Þessi nýju samtök hafa sett
sér enn róttækari markmið og jafnframt hafa
átök þeirra við ríkisvaldið farið síharðnandi.
Kunnust þessara baráttusamtaka eru „Svörtu
hlébarðarnir" svonefndu („Black Panther").
Mikill hluti þeirra, sem áður fylgdi „Black
Power'-hreyfingunni að málum, hefur nú
gengið til liðs við „Svörtu hlébarðana", m.a.
Carmichael, en ýmsir úr hópi hinna hægfara
fylgismanna hennar hafa verið gerðir „óskað-
legir". Það eru þeir, sem tekið hafa trúan-
legan boðskap Nixons um „svartan kapítal-
isma" sem lausn á vandamálum þeim, sem
tröllríða bandarísku þjóðlífi sem afleiðing af
því, að bandarískt þjóðfélag hefur ekki tryggt
jafnrétti þegnanna í reynd. Ymsir úr hinum
hægfara armi hafa gengið til samstarfs við
opinbera aðila um ýmsar „framkvæmdaáætl-
anir" í hefðbundnum stíl.
Það var í október 1966 að sjálfsvarnar-
samtökin „Svörtu hlébarðarnir" voru stoín-
uð. Frumkvöðlarnir að stofnun þeirra voru
þeir Huey Newton og Bobby Seale. Hvorug-
ur þeirra hafði áður tekið virkan þátt í stjórn-
málum. Fljótlega bættist samtökunum þriðji
leiðtoginn, rithöfundurinn Eldridge Cleaver,
sem var eins konar útbreiðslustjóri samtak-
anna. Hann er nú í útlegð í Alsír.
Fyrstu skipulögðu hóparnir urðu til í borg-
inni Oakland. Hér var um eins konar varð-
sveitir að ræða, enda voru félagar þeirra
vopnaðir, en ákvæði í bandarísku stjórnar-
skránni heimila sérhverjum þegni að bera
vopn sér til varnar. Hlutverk varðsveitanna
var tvíþætt: annars vegar að gefa umheimin-
um til kynna að blökkumenn gætu líka, ef
í hart færi, teflt fram vopnuðum sveitum,
hins vegar að gera blökkumönnum almennt
ljóst, að þeir ættu kost á vernd kynbræðra
sinna, ef þeir réðust í pólitískar aðgerðir, sem
væru handhöfum ríkisvaldsins á móti skapi.
J