Morgunblaðið - 08.12.2006, Qupperneq 18

18 FÖSTUDAGUR 8. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
● BRÉF 365 hf. hækkuðu mest í
Kauphöll Íslands í gær, eða um
6,5%. TM hækkaði um 1,88% og
Teymi um 1,56%. Úrvalsvísitalan
hækkaði um 0,45% og var 6.343
stig í lok dags. Veltan nam 2,6 millj-
örðum króna. Þá hækkuðu bréf Atl-
antic Petroleum um 1,48% og Kaup-
þing banki um 0,97%. Mest var
lækkun á bréfum Mosaic Fashions,
um 1,21%. Gengi krónunnar veiktist
um 0,24% í gær og var 125,3 stig.
365 upp um 6,5%
● STJÓRN Seðlabanka Evrópu
ákvað í gær að hækka stýrivexti
bankans um 0,25 prósentustig.
Vextirnir eru nú 3,5% en til sam-
anburðar eru stýrivextir Seðlabanka
Íslands nú 14%. Hækkunin í Evrópu
er nákvæmlega í takt við það sem
sérfræðingar höfðu spáð. Þetta er
sjötta vaxtahækkun bankans á árinu
en hagvöxtur á evrusvæðinu hefur
verið vaxandi og eftirspurn eftir
lánsfé verið að aukast.
Stýrivextir í Evrópu
hækkaðir í 3,5%
FJÁRFESTINGARFÉLAGIÐ
Norvest, dótturfélag Straumborgar,
sem er í eigu Jóns Helga Guðmunds-
sonar, kenndan við Byko, hefur síð-
ustu tvær vikur verið að auka hlut
sinn verulega í Kaupþingi banka. Á
þessum tíma hefur félagið keypt 4,2
milljónir hluta með framvirkum
samningum. Alls nemur andvirði við-
skiptanna, sem fram hafa farið sex
sinnum, um 3,3 milljörðum. Í fyrstu
viðskiptunum, 23. nóvember,
skömmu eftir hlutafjárútboð bank-
ans, var gengi bréfanna í bankanum
792 en í síðustu tilkynntu kaupum,
þann 5. desember, var gengið 812.
Norvest er fjárhagslega tengt
Brynju Halldórsdóttur, sem er í
stjórn Kaupþings banka og vara-
maður í stjórn Norvest. Aðilar fjár-
hagslega tengdir Brynju eiga alls
12,8 milljónir hluta í bankanum en
framvirkir samningar eru þar af 4,2
milljónir. Af heildarhlutafé er þetta
um 1,7% hlutur og markaðsvirði
bréfanna rúmir 10 milljarðar króna.
Samkvæmt hluthafalista yfir 20
stærstu eigendur í Kaupþingi banka
þann 30. nóvember sl. var Norvest
skráð fyrir 10,4 milljónum hluta, eða
1,4% af heildarhlutafé, sem gerði fé-
lagið ellefta stærsta hluthafann.
Bréfin sem keypt hafa verið á fram-
virkum samningum undanfarið hafa
verið skráð á Arion safnreikning en
þau eru flest á gjalddaga í júní nk.
Norvest kaupir í Kaup-
þingi fyrir 3,3 milljarða
Félög tengd Jóni Helga eiga orðið 1,7% hlut í bankanum
smám saman gegni hún sáralitlu
hlutverki fyrir fjárskuldbindingar í
hagkerfinu. Eitt af hlutverkum
gjaldmiðla sé að vera tæki til þess
að geyma peninga, en viðvarandi
háir vextir rýri hæfni gjaldmiðils-
ins til að gegna því hlutverki þegar
fjármagnsmarkaðurinn er jafn op-
inn og virkur og er hér á landi.
„Hávaxtastefna Seðlabanka Ís-
lands virðist þess vegna smám
saman vera að verðleggja íslensku
krónuna út af markaðnum.“
Krónan verðlögð
út af markaðnum?
SA segja þátt krónunnar í íslensku hagkerfi fara minnkandi
Morgunblaðið/Kristinn
MARKAÐSHLUTDEILD krón-
unnar í íslenska bankakerfinu er
um 20% en í íslenska lánakerfinu í
heild er hlutdeildin aðeins 13%, að
því er segir í fréttabréfi Samtaka
atvinnulífsins. Segir þar að á und-
anförnum árum hafi ýmsar nýj-
ungar á fjármagnsmarkaðnum
gert hann virkari og meðal annars
valdið því að lántakendur hafi
betri möguleika en áður að taka
lán í öðrum gjaldmiðlum en krón-
unni. Þessi þróun hljóti að halda
áfram og háir vextir minnki þýð-
ingu krónunnar hennar fyrir hag-
stjórn.
Erlend lán
Er í fréttabréfinu velt upp þeirri
spurningu hver virkni stjórnar
peningamála sé þegar fjármagns-
markaðurinn verði sífellt opnari og
fyrirtæki og almenningur hafi
möguleika til þess að velja sér
gjaldmiðil fyrir fjárskuldbindingar.
„Það eru fyrst og fremst heim-
ilin í landinu og tilteknir mjög af-
markaðir hlutar atvinnulífsins sem
eru nettóskuldarar í krónum. Við-
varandi háir vextir leiða til þess að
bæði heimilin og fyrirtækin leita
varanlegra lausna til þess að flytja
lán sín yfir í erlenda gjaldmiðla.
Nú standa heimilunum til boða
bílalán í erlendum gjaldmiðlum og
aftur eru farnar að sjást auglýs-
ingar um húsnæðislán í erlendum
gjaldmiðlum. Næstu skref í þróun-
inni verða væntanlega að bjóða
upp á ennþá meira aðlaðandi kosti
í húsnæðislánum í erlendum gjald-
miðlum og leiðir til þess að fjár-
magna yfirdrátt með erlendum
lánum,“ segir í fréttabréfi Sam-
taka atvinnulífsins.
Þannig megi reikna með því háir
vextir hafi í för með sér að mark-
aðshlutdeild krónunnar minnki
enn frekar á næstu árum og að
GREINING KB
banka segir að-
hald ríkisins
verða talsvert
minna á næsta
ári en gert hafi
verið ráð fyrir í
fjárlögum sem
kynnt voru í
byrjun október,
að því er kemur
fram í Hálffimm-
fréttum deildarinnar í gær.
Samkvæmt nýja frumvarpinu er
gert ráð fyrir níu milljarða króna
tekjuafgangi ríkissjóðs á næsta ári í
stað 15 milljarða eins og reiknað
var með í fyrra frumvarpinu. Þá
aukast gjöld ríkisins um 16,7% á
milli fjárlaga. „Það verður því að
teljast óheppilegt að dregið sé úr
aðhaldi í ríkisfjármálum á sama
tíma og Seðlabankinn er enn að
berjast við verðbólgudrauginn,“
skrifar deildin.
Hún nefnir tilkynningu rík-
isstjórnar um lækkun matarskatts
sem dæmi um þensluhvetjandi að-
gerðir ríkissjóðs. Einnig hafi rík-
isstjórnin ákveðið í október að fella
úr gildi ákvörðun um frestun fram-
kvæmda, sem áttu að sporna gegn
þenslu. Þá sé í fjárlögunum gert
ráð fyrir að tekjuskattshlutfall ein-
staklinga lækki um eitt prósentu-
stig auk þess sem persónuafsláttur
hækki. „Þessar aðgerðir eru ekki
til þess fallnar að draga úr þenslu í
hagkerfinu og að öðru óbreyttu
hvetja til áframhaldandi neyslu
heimila,“ segir greining KB.
Segja fjár-
lög þenslu-
hvetjandi
Árni M.
Mathiesen
( ".
 
,
  ". -+ /,-  $ % &'#
'
() * 
*
 

 !
"#$% &'() !
"
# !
"$$# *
$'
( *+
"$' &'() !
,%- &'() !
+ &'() !
&$ . !
 /)0 1 
2()3 . !
 . 1  !
4
 !
4'# +!' !
5$((,( +6. !
7( !
+  )  , 
/8$ !
+  &'() !
9#
 # &'() !
:;!
6 !
<4= ",
>
? !
>?  $- !
@($- !
- 
  .'"'
5$(0 5((  %
/01   , &  !
)6 !


' 
#


 







  












 




 
 
 

 


 
 
 








 





 

 

  
 
%)$
 
>.' A '  
2() 5




 
 

 
 
 



 




   



 
 

  



 


 

   


















 

 





 

  
 







 



 


 

 

 

  @)$ A B(
"> C "$!( ($ +6- 
%)$














5A$
%%

: D
5E* 

 



 F
F
+>5/
G"=
  



F
F
H"H

<4= 5$'!





 F
F
<4= 2!-
:

 

  F
F
9H/= G'I J'

 



 F
F
● VERÐ á olíufati hefur verið á
bilinu 61,5 til 64 dollarar í þessari
viku eftir 7,1% verðhækkun í síð-
ustu viku, að því er kemur fram í
Morgunkornum Glitnis í gær. Aukin
eftirspurn í Bandaríkjunum ásamt
ágiskunum manna um að OPEC-
ríkin samþykki að minnka fram-
leiðslu á fundi í næstu viku hafa
valdið hækkunum á olíumarkaði
undanfarna daga. Er reiknað með
að OPEC-ríkin dragi framleiðsluna
saman um 500 þúsund tunnur á
dag.
Olíuverð hækkar
vegna OPEC-samráðs
● STERLING-lágfargjaldafélagið,
sem er í eigu FL Group, hefur tilkynnt
að það muni bjóða upp á ferðir milli
Kaupmannahafnar og Stokkhólms í
samstarfi við sænska félagið FlyNor-
dic. Samkvæmt frétt í Børsen mun
þetta vera ein af mikilvægustu flug-
leiðum SAS. Haft er eftir markaðs-
stjóra Sterling, Stefan Vilner, að fé-
lagið vilji styrkja stöðu sína í
Stokkhólmi en flogið verður fjórum
sinnum á dag alla virka daga.
Sterling sækir að SAS
í flugi til Stokkhólms
„Í DAG erum við að hanna og smíða
nokkrar vélar fyrir álver erlendis.
Tvær fyrir Rusal, eina fyrir Alcan í
Óman og tvær fyrir indverska álver-
ið Balco. Auk þess erum við að smíða
nokkrar vélar fyrir ISAL og Norð-
urál,“ segir Ingir B. Rútsson, fram-
kvæmdastjóri Stímis, en fyrirtækið
sérhæfir sig í smíði og hönnun véla
fyrir álfyrirtæki og lauk nýlega
hönnun á vel fyrir nýsjálenskt álver.
Ingi segir vélarnar mjög sérhæfð-
ar og ætlaðar til notkunar í svoköll-
uðum skautsmiðjum í álverum.
„Þetta eru ekki vélar sem þú sérð á
hverju heimili. Skautsmiðjur sjá um
endurnýjun á kolaskautum sem leiða
rafmagn um steypukerin, en fyrir
eitt tonn af áli þarf um hálft tonn af
kolum til framleiðslunnar. Vélarnar
okkar eru sérhæfðar til þess að við-
halda og end-
urnýja þessi kola-
skaut. Auk þess
smíðum við ým-
iskonar mæli- og
rafeindabúnað,
sérsniðinn að
þörfum álfyr-
irtækja, en sú
framleiðsla er
minni í sniðum,“
segir Ingi.
Í dag eru starfsmenn Stímis um 20
talsins og velta fyrirtækisins er í
kringum 300 milljónir króna. Ingi
segir fyrirtækið hafa tekið að sér
töluvert af verkefum fyrir erlend ál-
ver á síðastliðnu ári og er vongóður
um að framhald verði á framleiðslu
til útflutnings í framtíðinni.
„Í byrjun þessa árs sameinast
Stímir og Vélsmiðja Hjalta Ein-
arssonar, en samruninn var fyrst og
fremst hugsaður til að auka getu
fyrirtæksins til að taka að sér stærri
verkefni fyrir erlenda aðila. Síðan
þá höfum við eytt töluverðu púðri í
að kynna okkur og starfsemina.
Álgeirinn er talvert íhaldssamur
bransi en við höfum notið góðs af því
að hafa smíðað töluvert af vélum
fyrir Alcan á Íslandi í gegnum tíð-
ina. Sú vinna veitti okkur ákveðna
viðurkenningu og opnaði dyr að
fleiri verkefnum. Boltinn hefur
þannig farið stækkandi og ég á frek-
ar von á því að hann haldi áfram að
vinda upp á sig. Eins og staðan er í
dag lítur út fyrir að meira en helm-
ingur verkefnanna verði fyrir er-
lend fyrirtæki,“ segir Ingi B. Rúts-
son.
Smíða vélar fyrir Alcan og Rusal
Í HNOTSKURN
» Stímir er tíu ára gamaltfyrirtæki sem sérhæfir sig
í smíði og hönnun á vélum fyrir
álfyrirtæki.
» Starfsmenn Stímis eru um20 talsins, fyrirtækið veltir
um 300 milljónum króna og
starfsemin er rekin í Hafn-
arfirði.
» Í dag vinnur Stímir aðhönnun og smíði vélbún-
aðar fyrir alþjóðleg fyrirtæki á
borð við Alcan, hið rússneska
Rusal og Balcan. Vélarnar eru
mjög sérhæfðar og ætlaðar til
notkunar í svokölluðum skaut-
smiðjum í álverum.
Ingi B. Rútsson