Morgunblaðið - 08.12.2006, Qupperneq 25

/ 2
 
  
3 /
4

 

"  ! #4
6B
5!6 
67 4 5! K
FL
>A KFL MA KFL  KFL
-   4 ,M !$M K
( 5!L
! M$M K
( >AL A ' $
- 4 5!A K %
$ L '
$A K').
 $( (L

2
4  8
 * 4   KLN 
 K'(L

 !6  
9
5(: 5
 %
 
;
< 9 

!6  =:4 >   # 4 $
 A$ $

' '$
2#     9$?@A 
5(:4
A 6B $
 MA B'!
$( ' ?
B 9?=A 
5(:4 $( ' 
(%-(
$%O%
( !
 .
A
$6  ' )))A%-(
  

 !
"  # # /

 /288


/C B  2,>.,
1   
9:G ":G
$%&'()"






 um mönnum, að því er ég fæ séð. Eft-
irlitsfólk SLMM er hér á þeirra veg-
um, ef svo má að orði komast, og þó
að bæði tígrarnir og stjórnvöld segi
eftirlitsmönnum ósatt og spili á þá
sýna þeir þeim jafnan fyllstu virð-
ingu. Dæmi eru um að bifreið SLMM
hafi lent í kúlnaregni en stjórnarher-
inn, í því tilfelli, bar því við eftir á að
tilkynning frá SLMM um að umrædd
bifreið hygðist halda inn á tiltekið
svæði hefði ekki borist á réttan stað.
Einn óhugnanlegur möguleiki er
vissulega til í stöðunni; að ef annar
stríðsaðila vildi koma stríði af stað en
andstæðingnum yrði kennt um myndi
hann grípa til þess bragðs að ráðast
gegn SLMM og láta svo líta út fyrir að
hinn aðilinn hefði staðið þar að verki.
Óvíst er hvort slíkt bragð gengi
upp og í öllu falli ljóst að báðir aðilar
myndu verða fyrir tjóni gagnvart al-
þjóðasamfélaginu. Hitt er klárt, að
þetta starf eftirlitsmannanna á Srí
Lanka er dauðans alvara.
Stóð einn eftir
Sigurður H. Gíslason stýrir útibúi
SLMM í bænum Trincomalee, um
þriggja klukkustundar akstur norður
af Batticaloa. „Ég var eini maðurinn
sem stóð eftir,“ segir hann glettn-
islega um tildrög þess að hann tók við
stjórninni, en hann er þar að vísa til
þess að Svíar, Finnar og Danir þurftu
að hætta þátttöku í SLMM í haust.
Sigurður er þrjátíu og fimm ára
gamall, hann er sálfræðimenntaður
en starfaði um árabil fyrir flugfélagið
Atlanta við flugumsjón, m.a. sem
stöðvarstjóri í Madríd. Haustið 2004
réð hann sig til Íslensku friðargæsl-
unnar og var þá um nokkurra mán-
aða skeið starfandi á flugvellinum í
Kabúl í Afganistan.
Samstarfsfólk Sigurðar í Trinco-
malee er tveir miðaldra Norðmenn,
karl og kona, sem kýta eins og hjón í
hvert skipti sem við sjáum þau sam-
an. Einhvern veginn fær maður á til-
finninguna að Helga Einarsdóttir,
sem varð samferða okkur Önnu til Srí
Lanka, verði góð viðbót í þetta teymi;
jafn drífandi, ákveðin og jákvæð og
hún virðist vera í fasi.
Sigurður er sjálfur á leið í frí þegar
við mætum á vettvang, hann hyggst
bregða sér til Jakarta í Indónesíu.
Það er eitt einkenna „missjón-lífsins“
að menn eru ávallt að skipuleggja sitt
næsta frí.
Fyrra kvöldið í Trincomalee þykist
ég heyra þrumur í lofti. Sigurður
upplýsir mig hins vegar um að stjórn-
arherinn hafi verið að skjóta af
byssum sínum úti á flóanum, en
Trincomalee er aðalflotastöð stjórn-
valda. Tígrarnir eiga til að gera þar
árásir á bátum sínum – þar er oftar
en ekki um sjálfsmorðsárásir að ræða
– og til harðra bardaga hefur komið
hér á þessum fallega stað.
Sigurður þarf að heimsækja
sjúkrahús borgarinnar seinni daginn
sem við erum í Trincomalee, þar ræð-
ir hann við lögregluforingja – mikinn
rum, sem brosir til okkar en vill ekki
leyfa mér að taka af sér myndir – en
gefur allar upplýsingar um morðin á
þremur ungum mönnum nóttina áð-
ur.
Sigurður er stóískur í fasi en þó
ákveðinn. Hann virðist ekki láta
margt raska ró sinni en augljóst er þó
að hann hlakkar ekki til þess að þurfa
að heimsækja líkhúsið. „Það er samt
best að ég geri það,“ segir hann og
fer og skoðar lík ungu mannanna.
Enginn veit hver myrti þá, grunur
leikur þó á um að um hefndarmorð
kunni að hafa verið að ræða. Á þess-
um slóðum hefur klofningshópi úr
samtökum tígranna, Karuna-genginu
svokallaða, tekist að koma undir sig
fótunum, sumir segja með aðstoð
stjórnvalda sem álíta það sér í hag að
stuðla að illdeilum meðal Tamíla.
Tígrarnir hafa átt undir högg að
sækja undanfarið, einkum eftir að
Karuna-gengið klauf sig frá samtök-
unum. Tilfinning margra er sú að
framganga stjórnvalda síðustu miss-
eri sé til marks um að þau telji sig
geta veitt Tígrunum rothögg fyrr en
síðar. Þau hafa án efa brotið skilmála
vopnahlésins en tilgangurinn helgar
sjálfsagt meðalið.
Það er krökkt af hermönnum á
götunum í Trincomalee og maður
skynjar að við erum komin nær hinni
hreinu átakalínu. Skammt undan eru
yfirráðasvæði Tamíl-tígranna. Í sum-
ar þurfti að kalla norrænt starfslið
SLMM frá Trincomalee vegna bar-
daga í flóanum, það var allt flutt til
Colombo. Heimamenn, þeir sem
starfa fyrir SLMM, voru skildir eftir
og það olli nokkurri óánægju meðal
þeirra. Sigurður segir að nokkrir
þeirra hafi ráðið sig í framhaldinu til
Sameinuðu þjóðanna og Alþjóða
Rauða krossins.
SLMM-teymið í Trincomalee býr á
þokkalegu hóteli við ströndina, Hotel
Club Oceanic, þjónustan er þar frá-
bær enda ekki mörgum gestum til að
dreifa á þessum annars dásamlega
stað. Ástandið veldur því. Enginn vafi
leikur á að ef Srí Lanka-búum tækist
að binda enda á átök sín og sammælt-
ust um að byggja vegi, reisa hús og
efla stoðkerfi samfélagsins myndi
túrismi skjóta hér rótum hratt og vel.
Landið er afar fagurt, býr yfir gull-
fallegum ströndum eins og þeirri í
Trincomalee, náttúran er gjöful
(hvergi er betri ávexti að fá) og apar
og fílar verða á vegi manna á þjóð-
veginum.
Þetta er paradís á jörðu. En menn-
irnir hafa mengað hana með vopna-
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. DESEMBER 2006 25
Meira á morgun

Hvaða verkefni eru í undirbún-
ingi hjá Íslensku friðargæslunni
og hver metur áhættuna á
hverjum stað?