Morgunblaðið - 25.02.2007, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25. FEBRÚAR 2007 41
Hver er grundvallarbreytingin?
Í
setningarræðu sinni á landsfundi
Vinstri grænna taldi Steingrímur J.
Sigfússon upp nítján atriði, sem hann
sagði að yrðu á 90–120 daga verk-
efnalista nýrrar ríkisstjórnar.
Þar fer ekki mikið fyrir grundvall-
armálum. Þar er að vísu boðað stóriðjustopp,
þ.e. að ekki verði um frekari stóriðjufram-
kvæmdir að ræða. Í lok marzmánaðar fer fram
atkvæðagreiðsla í Hafnarfirði um stækkun ál-
versins í Straumsvík. Sú ákvörðun bæjarstjórn-
ar Hafnarfjarðar er til mikillar fyrirmyndar.
Íbúar bæjarins munu sjálfir ákveða, hvort leyfa
á stækkun. Morgunblaðið hefur lýst þeirri
skoðun, að hið sama eigi að gerast á Suð-
urnesjum varðandi hugsanlegt álver í Helguvík.
Árni Sigfússon, bæjarstjóri í Reykjanesbæ,
hefur að vísu lýst andstöðu við þá hugmynd á
þeim málefnalegu forsendum, að slík atkvæða-
greiðsla yrði brot á þeim samningum, sem
gerðir hafi verið við þá, sem vilja byggja álver-
ið. En ætli þeir mundu vilja koma óvelkomnir í
Helguvík? Er ekki hugsanlegt að þeir mundu
vilja breyta þessum samningum af þeirri ein-
földu ástæðu, að þegar um milljarða fjárfest-
ingu er að ræða er betra að hafa íbúana með
sér en á móti?
Auðvitað á hið sama við um Húsavík. Þar á
að sjálfsögðu að leggja undir atkvæðagreiðslu
íbúa, hvort byggja eigi álver á Húsavík.
Ef ummæli Steingríms J. Sigfússonar eru
skilin rétt sýnist hann vera andvígur því, að
fólkið sjálft fái að taka þessar ákvarðanir.
Hann virðist telja sjálfan sig betur til þess fall-
inn að taka ákvörðun um að engin álver verði
byggð héðan í frá, en að íbúarnir sjálfir á við-
komandi stöðum taki þær ákvarðanir. Skyldi
vera almennur stuðningur við þessa afstöðu
formannsins í hópi Vinstri grænna?
Á undanförnum árum hafa verið töluverðar
umræður um lýðræði 21. aldarinnar. Morg-
unblaðið hefur gerzt boðberi þeirra hugmynda.
Í vor eru 10 ár liðin frá því að blaðið tók upp
baráttu fyrir því, að fólkið sjálft, hvort sem er á
landsvísu eða í einstökum byggðarlögum, taki
ákvarðanir um mikilsverð málefni. Aukinn
stuðningur er við þetta sjónarmið en stjórn-
málamenn, sem eru fastir í viðjum liðins tíma,
mega ekki heyra á það minnzt. Steingrímur J.
Sigfússon virðist vera í þeim hópi. Af hverju
mega kjósendur á Húsavík ekki ákveða sjálfir
hvort þar verður byggt álver, Steingrímur?
Verða sjóðirnir tæmdir?
S
tjórnarflokkarnir munu þurfa að
kljást við þá staðreynd í kosninga-
baráttunni, að annar hefur átt að-
ild að ríkisstjórn í sextán ár sam-
fellt og hinn í tólf ár. Stjórnar-
andstaðan mun hins vegar þurfa
að fást við þann veruleika að þjóðin hefur aldr-
ei búið við jafngóð lífskjör og nú. Og fólk hefur
engan áhuga á að þar verði á breyting nema til
hins betra.
Ný ríkisstjórn kemur að fullum sjóðum. Rík-
issjóður á mikla peninga á bankabók. Í kosn-
ingabaráttunni mun sú spurning vakna, hvort
vinstri stjórn af því tagi sem Steingrímur J.
Sigfússon sér fyrir sér muni tæma þessa sjóði.
Það hefur gerzt áður að vinstri stjórnir hafi
gripið til slíkra ráða og getur gerzt aftur.
Verða sjóðirnir tæmdir er spurning, sem mun
mæta Steingrími J. og Ingibjörgu Sólrúnu í
einhverju formi hvar sem þau koma á næstu
mánuðum.
Þetta verður grundvallarspurning kosninga-
baráttunnar. Við höfum það gott nú. Er nýjum
flokkum treystandi til að viðhalda þeirri stöðu
eða glutra þeir henni niður. Hvorum er betur
treystandi til að tryggja áframhaldandi vel-
gengni, Sjálfstæðisflokki eða Samfylkingu og
Vinstri grænum? Sjálfstæðisflokkurinn hefur
haft forystu um að leiða þjóðina á hápunkt vel-
gengni sinnar, fyrst með Alþýðuflokki og svo
með Framsóknarflokki. Samfylkingin er nýr
flokkur, samansettur úr mörgum flokksbrotum
og Vinstri grænir eru flokksbrot, sem ekki
vildu sameinast öðrum í Samfylkingunni.
Hvorum þessara aðila treysta kjósendur bet-
ur til að tryggja áframhaldandi velmegun?
Þetta er í raun og veru hin einfalda spurning,
sem kjósendur munu svara í kosningunum í
vor. Hún er mjög skýr og þess vegna þarf ekki
að velta svo mjög vöngum yfir því um hvað
verði kosið.
Þessi markmið eru hins vegar ekki á 90–120
daga verkefnalista Steingríms J. Sigfússonar í
vor og að því leyti til er ekki víst að hann tali
svo mjög í takt við kjósendur. Áhugi hans virð-
ist beinast að öðru.
En að öðru leyti er ástæða til að óska Vinstri
grænum til hamingju með glæsilegan lands-
fund. Flokkur þeirra hefur tekið miklum breyt-
ingum frá fyrsta landsfundinum. Mannvalið er
orðið mikið. Það er áberandi hvað þessi flokkur
hefur á að skipa mörgum öflugum og hæfi-
leikaríkum konum. Á margan hátt eru Vinstri
grænir komnir langa leið frá uppruna sínum,
sem er gott fyrir flokkinn. En alltaf skýtur sú
spurning upp kollinum í huga þeirra, sem hafa
fylgzt með þróun Vinstri grænna, hvort for-
maðurinn hafi fylgt flokknum eftir á vegferð
hans.
Sennilega er meiri núningur á milli fylkinga
innan Vinstri grænna en þeir vilja sjálfir vera
láta.
» Það er alls ekki fráleitt að halda því fram, að það séþessi samtvinnun hins norræna velferðarkerfis og
bandarískra stjórnunaraðferða í viðskiptalífinu sem sé
grundvöllurinn að velgengni okkar hin síðustu ár. Í Banda-
ríkjunum er lagaramminn, sem fyrirtæki starfa eftir, stífari
en hér og í skrifum Morgunblaðsins um þau mál á síðustu ár-
um hefur ítrekað verið vísað til fordæmis Bandaríkjamanna í
þeim efnum.
rbréf
Morgunblaðið/ÞÖKnu.