Morgunblaðið - 25.03.2007, Qupperneq 43

leiðar sinnar. Aftur á móti hafa þeir
sem lögðu veginn varla gert sér
grein fyrir þeirri byltingu sem þeir
voru að undirbúa. Það fylgdi nefni-
lega í kjölfarið að hestvagnöld hófst
og farið var að flytja aðdrætti á
hestvögnum í stað þess að lyfta
hverjum hlut á klakk. En þetta var
ekki auðveldur vegur fyrir drátt-
arhesta. Ég heyrði gamla menn í
Laugardal og Tungum minnast
þess hversu brekkan upp frá Laug-
ardalsvöllum, sem þeir nefndu
Barmaskarð, hefði verið erfið.
Engin heimild er til um það hver
fyrstur ók á bíl um Kóngsveginn
austur að Geysi. En ég man eftir
einni og einni „drossíu“ frá árunum
fyrir stríð og upphleyptur vegur
var ekki lagður alla leið að Geysi
fyrr en um 1930. Þótti allnokkur
viðburður þegar bílar sáust á
Kóngsveginum og mátti heita regla
að hestar fældust, en við börnin
stóðum forviða og horfðum á eftir
þessu tækniundri.
Smám saman grófst vegurinn
niður og víða rann úr honum svo
hann var sem hver annar djúpur
skurður. Smáupphæð var varið af
vegafé til viðhalds veginum og á
vori hverju var borið ofan í verstu
hvörfin, en kom fyrir lítið.
Á árunum frá 1940 til 1952 mátti
segja að ég færi flestra minna ferða
á Kóngsveginum og minnisstætt er
mér að hafa verð sendur með
skóflu og járnkarl til þess að gera
Ólafi Ketilssyni, bílstjóra á Laug-
arvatni, fært að komast síðla maí-
mánaðar alla leið út að Úthlíð til
þess að flytja
fólk til kirkju að Torfastöðum því
drengurinn átti að fermast. Þetta
samgönguleysi við Hlíðina breyttist
ekki fyrr en um 1960 að nýr vegur
var lagður og Brúará brúuð.
Hvað sést af Kóngsveginum nú
Eins og áður kom fram voru
gerðar vegabætur á Kóngsveginum
frá Gjábakka að Laugarvatni með
þeim árangri að hinn upprunalegi
vegur sést naumast hvergi þar.
Sama verður uppi á teningnum í
sumarbústaðalandinu austan við
Laugarvatn og mestan part austur
að Laugardalshólum. Auk þess er
búið að girða þvers og kruss. Þar
mun þó eitthvað sjást eftir af
Kóngsveginum uppi í hlíðinni og
eins báðum megin við Efstadal;
einkum þó austur að Brúará. Þar
fyrir austan og uppi á Miðhúsásum
hafa til þessa verið bezt varðveittu
upprunalegu kaflarnir, vegna þess
að þar var aldrei nein bílaumferð
sem heitið gat. Fyrir vestan og of-
an Úthlíð geta heimamenn bent á
spotta, sem sýna hvar vegurinn lá,
en varla meira. Annar vel varð-
veittur kafli er síðan í Hrauntúns-
landi, austan við Úthlíð. Þar er af-
girt land og engin umferð á
veginum. Frá Andalæk og austur
með Hlíðinni er víða búið að afmá
Kóngsveginn með jarðýtum og
girðingar eru þar víða. Sama er að
segja um síðustu 5–6 kílómetrana
upp að Geysi. Þar er þessi vegur
svo að segja alveg úr sögunni.
Það hefur verið auðveldara fyrir
vegavinnuflokkinn að slétta móana
eftir að kom austur fyrir Tungufljót
og Brúarhlöð. Þeir lögðu veginn all-
ar götur fram eftir Hrunamanna-
hreppi og síðan niður með Þjórsá
að Þjórsártúni, þar sem gert var
ráð fyrir að kóngurinn hitti Rang-
æinga.
Rætt var um það fyrir nokkrum
árum að gera eitthvað til hátíða-
brigða á aldarafmæli Kóngsveg-
arins. En þegar farið var að athuga
málið; til að mynda að gera veginn
færan sem reiðleið, hefur komið í
ljós að hugmyndin var of seint fram
borin.
Samgönguráðneytið gæti þó séð
til þess að einhvers staðar á völdum
stað yrði reistur minnisvarði þar
sem greint væri frá einu dýrasta
mannvirki Íslendinga, fyrr og síðar.
Höfundur er blaðamaður.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25. MARS 2007 43
Þær breytingar sem orðið hafa og væntanlegar eru á hafsvæðum Norðurskauts munu hafa
margvíslegar afleiðingar. Á þessum fundi verður fjallað um möguleg áhrif skipasiglinga um
svokallaða Norðurleið í framtíðinni. Erindi flytja Dr. Lawson W. Brigham, aðstoðarforstjóri
Heimskautarannsóknaráðs Bandaríkjanna, og Gísli Viggósson, forstöðumaður rannsókna- og
þróunarsviðs Siglingastofnunar. Að erindum loknum verður leitað eftir hugmyndum og áliti
fundarmanna og er það liður í starfi matsnefndar um áhrif heimskautasiglinga. Fundurinn er í
framhaldi af ráðstefnunni Breaking the Ice sem haldin verður á Akureyri í lok mars.
Takið eftir að fundurinn hefst með léttum hádegisveitingum kl. 11:30, en fyrirlestrar hefjast kl. 12.
Áhrif Norðurhafssiglinga í alþjóðlegu og
íslensku ljósi.
Opinn hádegisfundur fimmtud. 29. mars
2007 kl. 11:30-13:45 í Sjóminjasafninu
Grandagarði 8, Reykjavík.
Ísinn brotinn
Dagskrá
11:30 - 12:00 Léttar veitingar
12:00 - 12:05 Árni Þór Sigurðsson, stjórnarformaður Víkurinnar - Sjóminjasafns,
býður gesti velkomna og kynnir fyrirlesara
12:05 - 12:35 Dr. Lawson W. Brigham, aðstoðarforstjóri Heimskautarannsóknaráðs
Bandaríkjanna: Arctic Marine Shipping Assessment: The Arctic Council's
Response to Changing Marine Access in the Arctic Ocean
12:45 - 13:00 Gísli Viggósson, forstöðumaður rannsókna- og þróunarsviðs
Siglingastofnunar: Ísland og Norðurhafssiglingar
13:00 - 13:45 Umræður þar sem leitað er álits fundarmanna
Fundarstjóri Dr. Guðrún Pétursdóttir, framkvæmdastjóri Stofnunar Sæmundar fróða H.Í.
Að fundinum standa Stofnun Sæmundar fróða við Háskóla Íslands, Faxaflóahafnir og
Víkin - Sjóminjasafn með stuðningi Reykjavíkurborgar.
Víkin - Sjóminjasafn