Morgunblaðið - 22.04.2007, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 22. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
www.islandshreyfingin.is
VIÐ VILJUM AÐ RÉTTINDI
INNFLYTJENDA SÉU VIRT
Innflytjendur njóti menntunar sinnar og starfsréttinda
Jafnræði ríki á vinnumarkaði með því að erlendum starfsmönnum verði
tryggð sambærileg kjör og tíðkast hér á landi.
Herða eftirlit með atvinnurekendum vegna óskráðra starfsmanna,
kjara þeirra og búsetu
Innflytjendur eigi kost á íslenskukennslu á vinnutíma þeim að
kostnaðarlausu og sé veittur greiður aðgangur að íslensku samfélagi
Unnar verði spár varðandi þróun fjölda nýrra Íslendinga á næstu
árum til að unnt sé að gera raunhæfar áætlanir um
allt sem snýr að móttöku þeirra
Efla starfsemi Alþjóðahúss og Fjölmenningarseturs
Að íslensk stjórnvöld samþykki viðauka nr. 12 við Evrópusátt-
málann um mannréttindi sem kveður á um algjört bann við
kynþáttamisrétti
Átak í menntun kennara til að sinna kennslu í fjölmennigarfræðum
og gerð námsefnis
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
LIFANDI humar er nú byrjaður að
ferðast frá Hornafirði til Belgíu.
Fer hann með flutningabíl fyrsta
spölinn, en síðan með flugi yfir haf-
ið. Humarinn var veiddur í Horna-
fjarðardýpi í upphafi síðustu viku
og lagði upp ferðina löngu á mið-
vikudag. Á föstudag var hann kom-
inn til kaupenda í Belgíu, sem voru
mjög ánægðir með humarinn, sem
var enn allur lifandi.
Markaður fyrir hendi
Það eru Frumkvöðlasetur Aust-
urlands, Hafrannsóknastofnunin,
Matís, Sæplast og Skinney Þinga-
nes, sem standa að þessum til-
raunum og hafa sett upp svokallað
humarhótel á Hornafirði. Það eru
þeir Guðmundur Gunnarsson,
verkefnisstjóri hjá Matís, og Ari Þ.
Þorsteinsson, forstöðumaður frum-
kvöðlasetursins, sem eru í far-
arbroddi fyrir verkefninu. Komið
hefur verið upp humargeymslum
sem rúma eitt tonn af lifandi humri
og eru möguleikar til stækkunar.
Þeir félagar segja að nú sé í raun
búið að fara yfir allt ferlið frá veið-
um til markaðar en stærstu mark-
aðirnir séu í Frakklandi og á
Spáni. Ljóst sé að hægt sé að
geyma humarinn lifandi, hvort sem
er til langs eða skamms tíma, en
unnið er að þróun á öllum ferlum.
Á hótelinu er humarinn kældur
niður, þannig að hann eins og
leggst í dvala. Hann hægir á allri
líkamsstarfsemi og þarf enga fóðr-
un. Enn sem komið er, er humarinn
veiddur í sérútbúið humartroll og
flokkaður í sérstaka kassa úti á sjó,
einn humar í hvert hólf, því annars
ráðast þeir hver á annan. Það er
báturinn Mundi Sæm SF1, sem hef-
ur séð um tilraunaveiðarnar. Þeg-
ar á hótelið er komið, er humarinn
kældur niður fyrir ferðalagið sem
þá tekur við. Hann er fluttur í sér-
hönnuðum kerum fyrir lifandi
humar frá Sæplasti og er í þeim
sérstakur búnaður til að dæla
ferskum sjó inn í kerin.
„Markaðurinn er
fyrir hendi og verðið
mun hærra fyrir lif-
andi humar en frystan.
Við stefnum að því að
gera tilraunir til að
veiða hann framvegis í
gildrur, en þannig
fæst stærri humar en í
trollið. Við getum svo
bæði vistað humarinn
til skamms tíma á hót-
elinu okkar eða til
lengri tíma. Það er til
dæmis mikið fengið
með því að geyma
humar frá hausti til
jóla, en þá er verðið
hæst fyrir hann. Það á líka að vera
hægt að bjóða humar allt árið um
kring og viðtökurnar ytra eru
mjög góðar. Við eigum von á því að
humarinn okkar verði kynntur á
sjávarútvegssýningunni í Brüssel í
þessari viku en það er stærsta slíka
sýning í heimi. Við erum því bjart-
sýnir á góðan árangur,“ segja þeir
Guðmundur og Ari.
Fá hærra
verð fyrir
lifandi humar
Ljósmynd/Sigurður Mar Halldórsson
Frumkvöðlar Guðmundur Gunnarsson, verkefnisstjóri hjá Matís, með lif-
andi humar af hótelinu. Humarinn er sendur til Belgíu.
Skelfiskur Á humarhótelinu á Hornafirði hefur
hver humar sína einkavistarveru.
Humarhótelið á Höfn í Hornafirði er
byrjað að senda humar til Belgíu
Í HNOTSKURN
»Það er til dæmis mikiðfengið með því að geyma
humar frá hausti til jóla en þá
er verðið hæst fyrir hann.
»Það á líka að vera hægt aðbjóða humar allt árið um
kring og viðtökurnar ytrta
eru mjög góðar.
»Humarinn var veiddur íHornafjarðardýpi í upp-
hafi síðustu viku og lagði upp
ferðina löngu á miðvikudag til
Belgíu.
RÍFLEGA helmingur (50,9%) svar-
enda í skoðanakönnun Capacent
Gallup lýsti sig hlynntan því að kom-
ið verði á fót varaliði lögreglu sem lið
í vörnum landsins. Andvíg voru
40,1% og 9% voru hvorki hlynnt eða
andvíg.
Konur (58%) lýstu sig frekar fylgj-
andi stofnun varaliðsins en karlar
(43,7%). Þá nýtur stofnun varaliðs
lögreglu mun meiri stuðnings stuðn-
ingsmanna ríkisstjórnarflokkanna
en stjórnarandstöðunnar. Mestur
var stuðningurinn meðal fylgis-
manna Sjálfstæðisflokksins (65,2%)
og andstaðan mest hjá stuðnings-
mönnum VG (57,8%).
Stuðningur við stofnun varaliðs
virðist í öfugu hlutfalli við menntun.
Þannig styðja 61,4% fólks með
grunnskólapróf stofnun varaliðs en
44,9% þeirra sem hafa háskólapróf.
Niðurstöðurnar fengust með
símakönnun Capacent Gallup sem
gerð var 10.–16. apríl 2007. Úrtakið
var tilviljunarúrtak úr þjóðskrá. Í
því voru 1.225 manns á aldrinum 18–
75 ára. Svarhlutfall var 61,8%.
Meirihluti með stofn-
un varaliðs lögreglu
Eftir Björn Björnsson
GRÓFHREINSUN gatna og lóða á
Sauðárkróki, þar sem aurskriða féll
að morgni síðastliðins sunnudags, er
nú að mestu lokið að sögn Sigurðar
Ingvarssonar, starfsmanns tækni-
deildar sveitarfélagsins. Hann sagði
að ekki yrði farið í að fullhreinsa
þessi svæði fyrr en laust yrði við
frost. Þá verða einnig hreinsuð öll
holræsi en nú eru þau meira eða
minna hálffull af aur og leðju.
Skemmdir á Villa Nova metnar
Fulltrúar frá Húsfriðunarnefnd
ríkisins eru væntanlegir til Sauð-
árkróks til að meta skemmdir á hinu
sögufræga húsi Villa Nova. Þar
fylltist kjallari af vatni og aur þann-
ig að um 20 sentímetrar voru upp í
gólfbita jarðhæðar. Sigurður sagði
að á engan hátt væri búið að meta
skemmdir á húsum og tjón á gróðri
og lóðum sem verst urðu úti í aur-
skriðunum.
Þórhallur Rúnar Rúnarsson, um-
boðsmaður Tryggingamiðstöðvar-
innar, sem ábyrgðartryggir Rarik,
sagði að enn væri allt í óvissu um
hver mundi bæta það tjón sem orðið
hefði. Nú væri verið að afla upplýs-
inga um virkjunina og meta ástand
hennar fyrir óhappið. Þegar er búið
að meta innbústjón og flest það sem
snéri að íbúunum í húsunum sem
verst urðu úti. Á heimasíðu Rarik
kemur fram að starfsmenn Rarik og
Tryggingamiðstöðvarinnar séu um
þessar mundir að skoða bótaskyldu
tryggingafélagsins. Þar segir einnig
að ef til þess komi að félagið teljist
ekki bótaskylt muni Rarik ganga til
samninga við tjónþola til að bæta
þann miska sem þeir hafi orðið fyr-
ir.
Jóhann Svavarsson rafstöðvar-
stjóri býr í stöðvarhúsinu sem aðal-
aurskriðan skall á. Hann sagðist
hafa séð þegar flóðbylgjan fossaði
niður Nafirnar. Jóhann kveðst þá
hafa hlaupið til og ætlað inn í stöðv-
arhúsið til að rjúfa rennslið við inn-
takið, en átti fótum fjör að launa
þegar skriðan skall á húsinu og
flæddi svo niður meðfram því.
Dýrt að laga virkjunina
Jóhann sagði að á næstu dögum
myndi stjórn Rarik ákveða hvort og
þá hvenær hafist yrði handa við að
endurræsa virkjunina. Hann segir
ljóst að ef til þess komi muni sú
framkvæmd verða mjög kostnaðar-
söm. Þá sagði Jóhann að seint yrði
fullþakkað fyrir að flest virtist hafa
snúist þannig í þessu óhappi, að sem
allra minnst tjón yrði. Hann nefndi í
því sambandi fyrst og fremst að
ekkert manntjón varð, en það hefði
vel getað orðið við aðrar kringum-
stæður. Eins sagði Jóhann að búið
hafi verið að ræsa út allt tiltækt lið
vegna rofsins á rafstrengnum, sem
líklega varð orsök sprungunnar í
stokknum og olli aurskriðunni.
Þannig voru allir starfsmenn í við-
bragðsstöðu og gátu strax hafist
handa við björgunarstörfin.
Hreinsun eftir aur-
skriðu langt komin
Tjónþolum á Sauðárkróki verður bættur skaðinn
Flóðmörk Ummerki aurflóðsins sjást greinilega og hve hátt það náði. Mikil
mildi þykir að ekkert manntjón varð í þessum hamförum.
ENGINN stjórnmálaflokkur hefur
svarað spurningu Landssamtaka
landeigenda um hvort viðkomandi
flokkur hyggist beita sér fyrir breyt-
ingu á lögum um þjóðlendur og
ákvörðun marka eignarlanda, þjóð-
lendna og afrétta frá 1998 eða breyt-
ingu á framkvæmd laganna.
Landssamtök landeigenda voru
stofnuð 25. janúar 2007 og var „til-
efnið þjóðlendulögin og aðför að
stjórnarskrárvörðum eignarrétti“.
Meginkrafa samtakanna er að jörð,
með athugasemdalausu og þinglýstu
landamerkjabréfi, teljist eignarland.
„Ríkisstjórnin ber ábyrgð á þeirri
dæmalausu framkvæmd þjóðlendu-
laganna sem þjóðin hefur orðið vitni
að undanfarin misseri. Báðir ríkis-
stjórnarflokkarnir hafa nú nýlega
samþykkt stefnuyfirlýsingu í æðstu
valdastofnunum sínum þar sem gef-
inn er til kynna vilji til breyttra vinnu-
bragða að þessu leyti,“ segir í bréfi frá
Landssamtökum landeigenda, sem
telja ályktanirnar góðar svo langt
sem þær ná en fögrum orðum verði að
fylgja sú athöfn að flokkar lýsi yfir,
fyrir kosningar hvað þeir hyggist ná-
kvæmlega fyrir í þessum efnum.
Samtökin hafa óskað eftir fundi með
fjármálaráðherra til að fá svör við
spurningum sínum og beina þeirri
spurningu til allra flokka sem bjóða
fram til Alþingis í vor hvort ætlunin
sé að breyta þjóðlendulögunum strax
í upphafi kjörtímabils eða breyta
framkvæmd núverandi laga, komist
viðkomandi flokkur til valda.
Vilja svör
fyrir
kosningar
Flokkarnir svara
ekki landeigendum