Morgunblaðið - 03.06.2007, Blaðsíða 28

stjórnmál
28 SUNNUDAGUR 3. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Síðustu sérferða-
sætin í sumar
12. júlí - Montreal og Niagara fossarnir - laus sæti
með Hörpu Hallgrímsdóttur
Spennandi vikuferð til Kanda þar sem við kynnumst á 5 dögum hinni einstaklega fögru
borg Montreal og öllu sem hún hefur að bjóða. Síðan gist í 2 nætur við Niagara fossana,
þetta mikla náttúruundur á landamærum Kanda og Bandaríkjanna.
29. júlí - Gardavatnið - 12 sæti laus
með Unu Sigurðardóttur
Draumadvöl í 6 daga í hinum fallega bæ Bardolino við Gardavatn og 1 nótt í Trieste.
Kynnisferðir í boði til Verona og Feneyja og sigling á Gardavatni.
26. ágúst - 5 landa sýn á Balkanskaga - 6 sæti laus
með Ólafi Gíslasyni
Fræðandi og skemmtileg 14 daga ferð um Króatíu, Slóveníu, Serbíu, Bosníu-Herzegóvínu
og Svartfjallaland. Nýr menningarheimur, saga og náttúra á hverjum degi.
31. ágúst - Katalónía á Spáni - 12 sæti laus
með Hörpu Hallgrímdóttur
Frábær blanda af menningarreisu og hvíld. Stórborg, sveit og strönd. 3 nætur í Barcelona,
4 nætur víðsvegar í Katalóníu héraði og vika á Costa Brava ströndinni.
2. september - Bled í Slóveníu - 14 sæti laus
með Ágústu Sigrúnu Ágústsdóttur
Einn fegursti staður Alpanna. Ein vinsælasta sérferðin okkar. Dvalið á mjög góðu hóteli í
viku. Kynnisferðir í boði m.a. til Ljubljana, í Júlíönsku Alpana og í Postojna hellana.
Gönguferðir:
Örfá sæti laus í frábærar gönguferðir í Slóveníu
með Bróa (Guðmundi Sigurðssyni). Vikuferðir
sem henta flestum sem eru í þokkalegu formi.
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Uppselt er í allar aðrar sérferðir sumarsins.
Þökkum frábærar viðtökur!
26. ágúst - Á mótum þriggja
landa - laus sæti
Gist í hinum fallega bæ Kranska Gora í Júlíönsku
Ölpunum. Dagsferðir þaðan, frábærir möguleikar
á gönguleiðum í Slóveníu, Ítalíu eða Austurríki.
Slóvenía - Júlíönsku alparnir
2. sept. - 5 sæti laus
9. sept. - 8 sæti laus
Gist í 4 nætur við Bohinj vatn og 3 nætur í Bovec.
Dagsgöngur frá hóteli um hið undurfagra land.
staðlaðar, felur það þá ekki í sér
kostnaðaraukningu?
„Einn vandinn hjá sjúkrahús-
unum er sá að þar er fólk sem gæti
verið í ódýrari rýmum. Ef við getum
skapað hér aðstæður til þess að fólk
geti verið lengur heima hjá sér, svo
dæmi sé tekið, þá er það oftar en
ekki ódýrara en að byggja sérstakt
dvalarheimili eða stofnun. Það er
svo magnað að þegar fólk fær að
njóta sín, hvort sem er hjá opinber-
um stofnunum eða einkaaðilum, þá
finnur það lausnir sem eru hvort
tveggja í senn, góð þjónusta og hag-
kvæm. Þetta sjáum við alla daga í
þjóðlífinu.“
– Leita á leiða til að lækka lyfja-
verð og einfalda greiðsluþátttöku
hins opinbera. Hefurðu útfært það
nánar?
„Á þessari viku sem ég hef verið í
embætti hef ég ekki útfært þetta
nánar, nei,“ svarar Guðlaugur Þór
og hlær. „En einfaldleiki er mark-
mið í sjálfu sér og það er mikilvægt
að þeir sem njóta þjónustunnar og
þeir sem tala um hana, svo sem
stjórnmálamenn, skilji í hverju hún
felst. Ég held að við getum öll verið
sammála um að hún mætti vera ein-
faldari.“
– Á að innleiða nýja forgangs-
röðun í heilbrigðiskerfinu eins og
talað hefur verið um og forveri þinn
sagði „spennandi umræðu“?
„Það segir sig sjálft að þegar fjár-
munir eru takmarkaðir þarf að velja
og hafna. Og við komumst ekkert
hjá því að ræða það. Eitt er alveg
öruggt, nefnilega að við getum ekki
gert allt fyrir alla alltaf. Við þurfum
því að setja okkur markmið og ég
held að grunnurinn að því að hægt
sé að taka skynsamlegar ákvarðanir
sé að nauðsynlegar upplýsingar
liggi fyrir. Það er nokkuð sem vant-
ar í umræðuna um heilbrigðismál á
Íslandi.“
Enginn undanskilinn
– Hvernig er jafnvægið að þínu
mati á milli landsbyggðar og höfuð-
borgarsvæðis. Felst ekki forvörn í
því að styrkja grunnnet heilsugæsl-
unnar og færa þjónustuna nær fólki
um allt land?
„Grunnurinn að því að fólk nái ár-
angri í heilbrigðisþjónustunni er að
fólk hafi aðgang að henni og það
sama á við um forvarnirnar, – þær
verða að eiga sér stað alls staðar.
Aðstæður eru mismunandi eins og
menn þekkja. En ég horfi mikið til
barna og ungmenna þegar kemur
að forvörnum og þar eru aðstæður
svipaðar um landið, s.s. hvað skóla-
göngu varðar. Staðreyndin er sú að
margt hefur breyst, ungmenni eru
lengur í skóla en áður, bæði yfir
daginn og sömuleiðis yfir árið. Það
er til dæmis búið að færa aðra af að-
almáltíðum dagsins yfir í skólana.
Ef við ætlum að berjast gegn offitu
og hreyfingarleysi, þá höfum við
tækifæri til þess á skólatíma og get-
um séð til þess að næringin sé góð.
Nú fer fram mikil umræða um
það í Bandaríkjunum að fyrsta kyn-
slóðin er að alast upp sem hefur
lægri meðalaldur en foreldrarnir og
ástæðan er sú að offitan og hreyf-
ingarleysið er orðið svo mikið
vandamál. Við horfum sem betur fer
ekki á sömu vandamál hér á landi
og margar aðrar þjóðir glíma við, en
þróunin er sú sama og við megum
ekki gleyma landsbyggðinni eða
bæjarhlutum á höfuðborgarsvæð-
inu. Allt snýst þetta um samvinnu.
Ég mun ekki geta gert neitt einn
þegar kemur að forvörnum eða
bættri heilbrigðisþjónustu. Þar
verða allir að leggjast á árarnar og
ég held að sem betur fer sé flestum
að verða betur og betur ljóst hvað
þetta skiptir miklu máli. Hagsmunir
fyrirtækjanna felast í því að fólk sé
heilbrigt og hafi þrek. Þegar fyr-
irtæki velja sér starfsaðstöðu þá er
heilbrigðisþjónusta í landinu einn af
þeim þáttum sem liggja til grund-
vallar. Við erum að keppa sem aldr-
ei fyrr um fólk og fyrirtæki og verð-
um að hafa grunngerðina í góðu
lagi. Þar er enginn undanskilinn,
sannarlega ekki ríki, sveitarfélög,
fyrirtæki eða fjölskyldur.“
– Sumir segja heilbrigðiskerfið í
gíslingu embættismanna, þar sem
lýðræðislega kjörnir fulltrúar þjóð-
arinnar komist ekki að með sínar
áherslur og heilbrigðisráðherrar
komi og fari?
„Það er alltaf álitaefni þegar
byggt er upp stjórnkerfi hvort fleiri
eða færri stjórnunarstöður fylgi
með þegar ríkisstjórnarskipti verða
eða skipti í sveitarstjórnum. Og það
er nokkuð sem hlýtur alltaf að vera
til skoðunar. Það skiptir auðvitað
mjög miklu máli að þeir aðilar sem
eru kosnir hafi tækifæri og tæki til
að koma sínum málum í fram-
kvæmd og fylgja eftir þeim málum
sem þeir voru kosnir út á. En ég er
svo sem bara búinn að vera viku í
þessu embætti og hef fyrst og
fremst fundið fyrir velvild og já-
kvæðni, hvort sem það er innan
ráðuneytisins eða hjá þeim fáu ein-
staklingum sem ég hef hitt á þeim
tíma.“
Aðgangur að heimilislæknum
– Nokkuð hefur verið um kvart-
anir yfir því að heilbrigðiskerfið sé
ópersónulegt og jafnvel ómann-
eskjulegt, sem kannski má rekja að
hluta til þeirrar áherslu sem lögð
hefur verið á hagræðingu innan
heilbrigðiskerfisins. Hvaða skoðun
hefur þú á því?
„Það er markmið í sjálfu sér að
þjónustan sé eins persónuleg og
mögulegt er og að fólk hafi aðgang
að heimilislæknum sem það kannast
við þegar því verður við komið. En
þetta er auðvitað stórt kerfi og
þjónustan viðamikil. Ég held að það
sé æskilegt að einingar innan þess,
einkum í nærþjónustunni, séu sjálf-
stæðar, því þar er mest þekking á
þörfum fólks. Þjónustunni verður
ekki miðstýrt frá einum aðila, sama
hversu hæfur hann er. Öll eigum við
sameiginlegt að það eru bara 24
tímar í sólarhringnum.“
– Þú kynntist heilbrigðisþjónust-
unni af eigin raun þegar þú lást á
spítala vegna brunasára um síðustu
áramót. Ef til vill er það til marks
um fordóma í garð stjórnmála-
manna að hjúkrunarfræðingur vildi
fá að vita hvort þú hefðir bara þakk-
að læknunum en ekki öðru starfs-
fólki sem annaðist þig á spítalanum.
„Ég held að ég hafi nú aðallega
þakkað öðrum en læknunum vegna
þess að þeir voru á svo mikilli hrað-
ferð,“ segir Guðlaugur Þór og hlær.
„Ég held að ég hafi nú svikalaust
þakkað fyrir mig og einnig gert það
í viðtölum á opinberum vettangi. Ég
man ekki eftir að hafa tekið
læknana sérstaklega út úr í því
sambandi heldur þvert á móti. Heil-
brigðisþjónustan gengur út á fleira
en góða lækna. Þegar við hjónin
eignuðumst tvíburana fengum við til
dæmis innsýn í starf vökudeildar-
innar og það var ógleymanlegt að
kynnast starfsfólkinu þar sem er
frábært og gerir allt sem í þess
valdi stendur til að sjá til þess að
þessum litlu greyjum líði vel.“
pebl@mbl.is
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Samkeppni Guðlaugur Þór segir heilbrigðisþjónustu landa einn af þeim þáttum sem fyrirtæki líti til þegar þau velji sér starfsaðstöðu.
» „Það er markmið í sjálfu sér að þjónustan sé
eins persónuleg og mögulegt er og að fólk hafi
aðgang að heimilislæknum sem það kannast við
þegar því verður við komið. En þetta er auðvitað
stórt kerfi og þjónustan viðamikil. Ég held að það
sé æskilegt að einingar innan þess, einkum í nær-
þjónustunni, séu sjálfstæðar, því þar er mest þekk-
ing á þörfum fólks. Þjónustunni verður ekki mið-
stýrt frá einum aðila, sama hversu hæfur hann er.
Öll eigum við sameiginlegt að það eru bara 24
tímar í sólarhringnum.“