Morgunblaðið - 26.04.2008, Page 52

52 LAUGARDAGUR 26. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Það hefur stundum verið til umræðuhvort það sé siðferðilega rétt að fjöl-miðlamenn, sem löngum titla sig sem
fjórða valdið, vendi sínu kvæði í kross og ger-
ist almannatenglar fyrir stjórnmálaflokka,
innlend fyrirtæki og erlenda auðhringa. Sú
umræða hefur því miður oftast lognast fljótt
út af eins og fleira sem máli skiptir hér á
landi.
  
Þegar Þjóðleikhúsið frumsýndi, um jólin2005, Túskildingsóperuna eftir Bertolt
Brecht, römmuðu leikstjóri og leikmynda-
teiknari sviðið inn með auglýsingum frá ís-
lenskum stórfyrirtækjum. Þessi íróníska vísun
í þróun í fjármögnun listsköpunar, var mis-
skilin af sumum. Menn komust í uppnám,
héldu að þessi fyrirtæki kostuðu sýninguna.
Sá misskilningur má samt teljast eðlilegt við-
bragð í því samfélagi sem við lifum í. Sífellt
fleiri leiksýningar verða að sækja kostun til
fyrirtækja og sífellt fleiri leikurum finnst það
sjálfsagt og eðlilegt að auglýsa fyrir fyrirtæki.
Kveður svo rammt að því orðið að mann grun-
ar að börn og unglingar séu hætt að gera
greinarmun á auglýsingum og þeim fáu ís-
lensku viðburðum á leiklistarsviðinu sem sjón-
varpið býður okkur upp á. Enda auglýsing-
arnar oft listavel gerðar.
Það ber hins vegar lítið á áhyggjum hjáleikhúsfólki af því hversu það umfram
aðra listamenn landsins er orðið nátengt fyr-
irtækjum í landinu gegnum kostun og auglýs-
ingar. Sjaldgæft að spurt sé: Hvaða áhrif kann
það að hafa á listsköpun manna og stöðu leik-
listar í samfélaginu? Hvort hugmyndir sam-
félagsins um leiklistina hafi breyst við þessi
nýju tengsl; hugmyndir þess um leikarann?
Hvort nauðsyn sé á kostun á móti til dæmis
vali viðfangsefna? Hvort einhver innri rit-
skoðun fari af stað við kostun ákveðinna að-
ila? Hvað hefur breyst í umhverfi og rekstri
leikhússins sem gerir kostun svona ríkjandi?
  
Allt eru þetta þó spurningar sem leik-húsfólk ætti að velta fyrir sér. Og helst
kannski þeirri hlið málsins sem mest hefur
verið rædd í sambandi við fjölmiðlamenn –
sem sagt hvort leiklistin og leikhúsið gerir
einhverjar samfélagslegar kröfur til þeirra
sem starfa þar sem ekki samræmast því að
menn taki að sér hlutverk sölumanna?
Kostun og auglýsingar
AF LISTUM
María Kristjánsdóttir
Morgunblaðið/Golli
Túskildingsóperan Sviðið var innrammað með auglýsingum íslenskra fyrirtækja.
majak@simnet.is
»Hvað hefur breyst í umhverfi og rekstri
leikhússins sem gerir
kostun svona ríkjandi?