Skinfaxi - 01.11.1938, Blaðsíða 43

SKINFAXI
123
t. d. öldum saman búið í sömu baðstofunum og liús-
bændurnir og ])ar sem eg þekki til, hefir það ekki verið
siður húsbændanna, að brækja á bjú sin. Erlendir
kaupmenn hafa ef til vill á einokunartímunum litið á
íslenzka bændur og bændasyni sem hunda, sumir hverj-
ir, en bvers vegna að rifja það upp? Við höfum aldrei
viðurkennt það viðhorf, — til þess þarf sérstaka van-
metatilfinningu, ’sem er ekki okkur Islendingum eigin-
leg.
Hinn ungi bóndasonur, sem tekur það fram, að með
alþýðustétt meini liann sína eigin stétt, bændastéttina,
segir að alþýðan liafi — að manni skilst loksins nú —
fundið köllun sina á hinni frjósömu fósturjörð. Held-
ur hann virkilega, að íslenzkir bændur liafi aldrei fund-
ið köllun sína á fósturjörðinni fyrr en á þessari öld?
Eg hef fyrir mér annál um húnvetnska búnaðarháttu,
ritaðan af bónda, sem dáinn er fyrir 80 árum. Hann
skýrir frá húnvetnskum bændasonum, sem voru ungir
menn, þegar eldgos og illæri Móðuharðindanna kvistuðu
bústofn sveitanna niður i rót. Þessir menn koniu sér
upp nýjum fjárstofni, fóru með afurðir sinar á klökk-
um yfir óbyggðir og straumharðar elfur, alla leið úr
Húnaþingi til Reykjavíkur, lil þess að sæta sem beztri
verzlun, og sóttu húsavið alla leið til Akureyrar vestur
i Vatnsdal. Þeir hófu sig úr örbyrgð margir hverjir til
góðra bjargálna og létu eftir sig fjármargar sveitir, þar
sem áður stappaði jiærri auðn. Synir þessara manna
hófu fyrstir á landi hér túnasléttun og aðrar framfarir
í búnaðarháttum. Ætli þessir menn hafi ekki þekkt köll-
un sina á við þá nútiðarmenn, sem flýja úr sveitunum,
til þess að „leita á náðir háborgaranna og biðja þá
auðmjúklega um eittbvert starf?“
Arnrna mín bjó á kostarýru afdalakoti, átti 13 börn
og missti mann sinn frá þeim flestum i ómegð. I fjár-
kláðanum var allt fé hennar skorið niður — ærnar
komnar að burði, livað þá annað. Hún kom börnum sín-