Skinfaxi - 01.11.1938, Blaðsíða 42
122
SKINFAXI
Páll V. G. Kolka:
Vjomk. cnslainyiax.
Eg datt nýlega niður á grein í Skinfaxa, með ofanrit-
aðri fyrirsögn, eftir sunnlenzkan bóndason. Þar stóð
meðal annars:
„Allt frá því ísland byggðist, hefir fólkið skifzt í
tvo flokka eða tvær stéttir, yfirstétt og alþýSustétt, eða
með öðrum orðum, ríka og fátæka .... Og svo hefir
alla tið verið litið niður á alþýðuna, hina vinnandi
stétt, og oft og tíðum eins og. hún væri hundar, en
ekki fólk með mannlegar tilfinningar. Það hefir öldum
saman verið hrækt á alþýðuna.“
Eg varð undrandi yfir að sjá slíkar kenningar sem
þessar boðaðar í timariti ungmennafélaganna, þvi að í
þeim lýsir sér allt annar hugsunarháttur en sá, sem
auðkenndi Ungmennafélags hreyfinguna í byrjun. Þá
vann hún að því, að auka heilbrigðan metiiað meðal
sveitaæskunnar, — styrkja trú hennar á sjálfa sig, land-
ið og framtið þess, — en kenndi henni ekki að líla á
sjálfa sig sem eitthvert úrhrak, sem hrækt væri á. Slík
vanmetakennd gríjiur að vísu ýmsa unglinga á vissu
aldursskeiði, en mér finnst það frekar í verkahring
Ungmennafélaganna, að draga úr henni, heldur en að
verða forsöngvari að slíkum volæðissón. Hér er líka
dregin upp sannkölluð skrípamynd af þjóðlífi Islend-
inga á öllum öldum. íslenzka þjóðin hefir aldrei skifzt
þannig í tvö liorn, að hér væri aðeins yfirstétt og undir-
stétt, — meginþorri hennar fram á siðasta mannsald-
ur var íslenzka hændastéttin, sem var og er millistétt,
með sjálfstæðan atvinnurekstur, sjálfstæðan metnað
og talsverða virðingu fyrir sjálfri sér. Það miá vitanlega
kalla vinnufólkið í sveitum undirstétt, en það hefir þó