Náttúrufræðingurinn - 2008, Page 6

Náttúrufræðingurinn
3. mynd. Gróðureldar dPelopsskaga íGrikklandi fdgúst 2007. Þessar myndir erfrdMODlS-nemunum um borð ( gervitunglunum Aqua
og Terra. a) Skaginn dri tíður, eða 29. dgúst 2006. b) Eldarnir ifullum gangi 25. ágúst 2007. c) Á myndfrd 31. dgúst 2007 sjdst svæðin
sem brunnið hafa mjög greinilega. - Fires raging across Greece's southern Peloponnese peninsula. a) The peninsula the year before,
August 29, 2006. b) The fires raging on Agust 25, 2007. c) The burn scars after the fires on August 31, 2007. (Birt með leyfi / Images
courtesy ofMODIS Rapid Response Project at NASA/GSFC.)
carbon emission) (3. mynd), sem er
yfir 40% af losun kolmónoxíðs og
koldíoxíðs (CO og C02) af manna-
völdum ár hvert.11'23
Svifryk (e. aerosols) og reykur sem
myndast við stóra elda hefur tvenns-
konar áhrif á loftslag. Annars vegar
dreifir það og gleypir sólargeisla og
dregur þar af leiðandi úr sólgeislun
sem nær til yfirborðs jarðar. Hins
vegar myndar svifrykið kjarna fyrir
regndropa (e. cloud condensating
nucleates, CCN). Samkvæmt upplýs-
ingum frá Milliríkjanefnd um lofts-
lagsbreytingar (Intergovernmental
Panel on Climate Change, IPCC), sem
starfar á vegum Sameinuðu þjóðanna,
eru áhrif svifryks til kælingar, bein og
óbein, um -1,2 Wm'2 (-2,7 Wm'2 til
-0,4 Wm'2), á meðan C02, til dæmis,
hefur áhrif til hlýnunar um 1,66 Wm'2
(1,49 Wm"2 til 1,83 Wm'2). Hins vegar
er skilningur á áhrifum svifryks í
geislunarbúskap jarðar mun mirtni
en á áhrifum gróðurhúsaloftteg-
unda.24
Sinubrunar á íslandi
Á íslandi eru eldingar fátíðar; gróður-
eldar hafa því sennilegast verið
86