Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1976, Page 30

Náttúrufræðingurinn - 1976, Page 30
var hann alveg óskemradur á holdi og skráp, nema iivað fremsti hluti haussins var tættur og rispaður. Gas- myndun í innyflum var nánast engin og það eitt bendir til þess, að skepn- an hafi ekki verið dauð lengi er hún fannst. Af myndunum má greinilega sjá, að hér er um tarf að ræða, reður- inn sést vel. Skögultönn livalsins er um 5 sm í þvermál við rót, en um upphaflegu lengd hennar verður ekki sagt með vissu, þar sem hún var brotin um 90 sm frá skolti. Brotsárið er gamalt og tönnin hefur bersýni- lega fyrir löngu hrokkið í sundur. Vegna þess ltve óskemmdur hvalur- inn var, eins o' að framan greinir, er mjög líklegt að hann hafi verið lifandi þegar hann tók land. Atburðarásin gæti þá hafa verið sú, að á stórstraumsflóði, sem var 31. ntars s.l., hafi hvalurinn króast inni í víkinni austan Gufuneseiðisins. Þannig hagar til þarna að eiðið fer á kaf á stórstraumsflóði og er hvalur- inn hafi ætlað sér yfir eiðið mun hann hafa strandað. Við umbrotin liafi hann særst og gefið upp öndina er fjaraði undan honum. Að líkind- um liefur hvalinn síðan tekið út aft- ur og hann endanlega hafnað 300 m austar á nesinu. Náhvalurinn (Monodon monocer- os) er hánorrænn smáhvalur, tíðast 4i/2—6 m að lengd. Karldýrin og ein- staka kvendýr hafa snúna skögultönn fram úr efra skoltbeininu allt að 2— 2i/9 m langa; þar að auki gengur tannrótin allt að 30 srn inn í skolt- beinið. Heimkynni náhvalsins eru fyrir norðan 65. breiddargráðu vio jaðar norðurheimskautsins allt norð- ur að 85°. Á þessu svæði mun hann sjaldséðastur við Síberíustrendur, sést stundum í Barentshafi og er all- tíður í Davis-sundi. í norðurhöfum milli Grænlands og Svalbarða mun hann vera nokkuð tíður, en sem fyrr segir, fer hann helst ekki suður fyrir 65°N og er mjög sjaldséður við ís- land. Bjarni Sæmundsson segir að- eins 9 dæmi kunn um heimsóknir ná- hvals til fslands síðan 1800. Er hér um að ræða rekna hvali eða skögul- tennurnar einar, sem fundist liafa. Öll þessi dæmi eru af norður- og norðvesturlandi. Síðasti fundur ná- hvalsreka fram til þessa var frá vor- inu 1921, en þá rak fullorðið dýr á Hollsteinsnesi í Austur-Barðastrand- arsýslu. Þá rak og skögultönn á Skóganesi í Öxarfirði í þorralok 1924. Hvalfundurinn á Geldinganesfjöru virðist því vera eina heimsókn ná- hvela, sem vitað er um, í meira en hálfa öld. HEIMILD Sœmundsson, Bjarni. 1932. Spendýrin. Reykjavlk. 24
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.