Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1976, Síða 86

Náttúrufræðingurinn - 1976, Síða 86
Hólmum rakst ég á cinn karlfugl, sem einnig var með þrjá nýklakta unga, rétt austan við Fjallsá. Var sá þórshani mjög gæfur, svo að hann lét næstum taka sig á ungunum. Ung- arnir eru með miklu skærgulari rákir en óðinshanaungar. Mjög lágvaxinn gróður var þarna og voru smálækir og tjarnir þar í nánd. Hinn 25. 6. 1967 sá ég enn þórshanalijón á Hólm- um á Kvískerjum. Hinn 9. 7. fanri cg hreiður á sama stað með fjóruni ný- orpnum eggjurn. Var lireiðrið í bjúg- starartopp, en störin huldi þó hvorki hreiður né egg. Báðir fuglarnir voru í nánd við hreiðrið og lagðist karl- fuglinn á eggin eftir litla stund. Á árunum 1968—1975 sá ég árlega Jrórs- hana á Jressu svæði en ekki fann ég hreiður þeirra, enda leitaði ég lítið að Jteim. Hinn 6. 7. 1970 sá ég t. d. 7 Jsórshana á Hólmum en ekki virtust |)eir vera farnir að verpa. Voru Jrað 3 karlfuglar og 4 kvenfuglar. Óðinshani Phalaropus lobatus Óðinshaninn er algengur varpfugl í Öræfum Jtar sem votlent er eða aðr- ir staðhættir eru við lians liæfi. Þeir fyrstu fara að sjást upp úr 20. maí en mest kemur af Jreim fyrstu vikuna í júní. Hinn 3. 6. 1968 sá ég um 200 óðinshana á tjörn vestan við Ingólfs- höfða og austan við höfðann sá ég þá nokkur hundruð óðinshana á sjónum rétt við brimgarðinn. Tíndu Jreir eitt- ltvað upp úr sjónum og svo nærri landi voru Jreir að Jreir urðu oft að forða sér undan briminu. Öðru hverju flugu nokkrir af sjónum upp yfir fjör- una og stefndu til lands. Óðinshanar eru oftast liorfnir að mestu seinustu dagana í ágúst. Skúmur Stercorarius skua Skúmurinn er mjög algengur varp- fugl á láglendi milli Jökulsár og Skeiðarár. Hann verpur hvarvetna á láglendi frá Jökulsá að Hnappavöll- um, en frá Fagurhólsmýri að Svína- felli verpur hann á allbieiðu bilti neðan Jrjóðvegar, en víðast nokkuð frá sjó eða Jtar sent land er orðið all- vel gróið. Þar verpur hann J)ó ekki nærri eins J)étt og á Breiðamerkur- sandi. í Ingólfsliöfða hafa 5—10 skúmahjón orpið hin síðari ár og á mclkollum, sem standa upp úr hin- um víðáttumiklu leirum norðan og vestan við Ingólfshöfða, verpa oft nokkur pör saman í samlrýli svo að aðeins nokkrir metrar cru milli lireiðra. Aðalvarptími skúmsins á Breiða- merkursandi er frá 20.—30. maí, en stundum lief ég fundið skúmsegg upp úr 10. maí og fyrstu skúmsegg hef ég fttndið 1. maí. Yfirleitt velja skúmar sér varpstaði á grónu landi. Þó hef ég fundið nokkur skúmshreiður á Kví- skerjafjöru Jrar sem gróðurlaust er með öllu. Skúmum hefur farið fjölg- andi í Öræfum hin síðari ár. Á svæði á Kvískerjum, sem er um 1000 fer- metrar, taldi ég skúmapör árið 1951 og urpu ])á 40 pör á svæðinu, en árið 1971 urpu 170 pör á sama svæði. Samsvarandi fjölgun skúms hefur orðið víðar í Öræfum Árið 1957 fór að béra á Jtví, að fáir skúmsungar kæmust á legg, og hél/.t J)að ástand fram til ársins 1965. Sum þessara ára sást varla skúmsungi. Jafnvel hálf- stálpaðir ungar fundust dauðir ])ótt Jieir væru ekki rnjög margir. Ekki ])ori ég að dæma um, livort Jtessi van- höld á ungum hafa stafað af sýki í 80
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.