Samvinnan - 01.03.1926, Blaðsíða 90

84
SAMVINNAN
og stormurinn hristi hann, þá hefir þó sjálfur konungur
Englands ekki leyfi til þess að ganga inn án leyfis húsráð-
anda“ hefir aldrei gilt gagnvart Parlamentinu. þegar því
þóknast, eru öll persónuleg réttindi einstaklinganna ein-
kisvirði.
En þingið beitir þessu voðavaldi ekki nema á byltinga-
og óeirðatímum, er það þarf að verja vald sitt. Annars er
dómnefnd lávarðadeildarinnar látin dæma mál þau er
áfrýjað er til þingsins.
Dómsvald neðri deildar gætir miklu minna nú á
t.ímiim. þó hefir það komið fyrir nokki-um sinnum á
öldinni sem leið, að hún hefir látið taka menn höndum og
hegna þeim, vegna þess að henni þótti þeir of nærgöng-
ulir við virðingu þingsins og gagnrýna gerðir þess á
ódrengilegan hátt.
þessi tilhögun er harðla frábrugðin því, sem venja er
víðast annarsstaðar, en Englendingar halda fast við hana.
þeir heimta að þingið hafi rétt til þess að skipa öllum
málum, ef þess gerist þörf, en það eigi aðeins að grípa til
þessa valds þegar mikið er í húfi. Annars fara hinir borg-
aralegu embættismenn með dómsvaldið og framkvæmd-
arvaldið.
Englendingar leggja mikla áherslu á, að þjóðin fái að
vita um gerðir þingsins. Auk þess, sem allar ræður þing-
manna eru prentaðar orðréttar (eftir hraðritun) í þing-
tíðindunum, flytja stórblöð Lundúnaborgar altaf ræðurn-
ar dálítið styttar. „Times“ flytur þær þó nokkumveginn
orðréttar. Blöðin skýra ítarlega frá öllu, sem gerist á þing-
inu, svo kjósendurnir geta vegið og dæmt alla starfsemi
fulltrúa sinna.
Nú á dögum er mikið talað um að breyta tilhögun
Paríamentsins. Englendingar sjá það, að lávarðadeildin
getur ekki verið til lengdar í því sniði, sem hún nú hefir.
Valdalítil skrautsamkoma. það hafa komið fram tillögur
um að breyta henni í alríkisþing fyrir breska heimsveldið.
Láta þar fá sæti nokkra lávarða, kosna af aðlinum, nokkra
enska embættis- og stjórnmálamenn og svo fulltrúa fyrir