Samvinnan - 01.03.1926, Blaðsíða 69
SAMVINNAN
63
endur hafi fengið j afnmög atkvæði. pá ræður atkvæði
þeirra úrslitum. (The Casting Vote).
Kjósendur eru nú full 46% af þjóðinni. Hér á landi
eru kjósendur 45,2%.
þátttaka í kosningum er venjulega mjög mikil. Við
kosningamar 1922 greiddu 82,5% kjósenda atkvæði og
við kosningamar 1924 var þátttakan ennþá meiri. Við
kosningarnar hér á landi 1923 75,6% atkvæði. Vai’ það
langmesta kosningaþátttaka, sem verið hefir hér síðan
kosningarrétturinn varð almennur.
Hver frambjóðandi verður að setja £ 150 veð um leið
og hann afhendir framboðið. Fái hann ekki einn sjötta
hluta greiddra atkvæða missir hann veðið. þetta er gert
til þess að sporna við því að menn, sem lítið fylgi hafa,
bjóði sig fram, og atkvæðin dreifist milli vonlausra fram-
bjóðenda.
Frambjóðendur verða að greiða allan kostnað er
stafar af kjörfundunum. Svo sem laun kjörstjóriiar, húsa-
ieigu, auglýsingar, prentun kjörseðla o. fl.
Kosningar eru afardýrar og hefir þó ýmislegt verið
gert til þess að draga úr kostnaðinum. Eftir kosningar
verða frambjóðendur að gefa nefnd, sem skipuð er til þess
að rannsaka kosningamál, nákvæman reikning yfir alt það
fé, sem þeir og stuðningmenn þeirra hafa varið til kosn-
ingabaráttunnar. Ef nefndinni virðist einhver þingmað-
ur hafa misbeitt fé við kosningar, þá missir hann sæti sitt
á þingi. Hvert þingsæti mun kosta frambjóðandann um
3000 pund.
Fyr á tímum skar þingið sjálft úr því, hvort þing-
menn væru löglega kosnir. Úr þessu urðu oft flokkadeil-
ur og vandræðamál. Svo var fyrir 200 árum úrskurðar-
valdið fengið í hendur sérstakri þingnefnd. þetta þótti
breyting til bóta, en þó ekki fullnægjandi, og því var sam-
þykt árið 1868, að framvegis skyldi nefnd dómara úr há-
um dómstóli skera úr því hvort þingmenn væru löglega
kosnir. Síðan hefir alt gengið vel. Flokkspólitík og flokks-
hagnaðar geta ekki komið til greina við úrskurðinn.