Andvari - 01.01.2005, Side 67

andvari
BESSASTAÐASKÓLI
65
væri að gabba sig, eða ekki með öllum mjalla, og varð svo ekki af neinu.“
(Sama rit, 77-78).
Sveinbjörn Egilsson fagnaði komu Bjamar að skólanum. í bréfi til Bjama
Þorsteinssonar 9. ágúst 1822 segir hann: „Gunnlögsen er sendur inn til skól-
ans að lesa mathematík; í neðri bekk arithmetik - og í efri b. geometrí, hann
hefir á prjónum mathematíkina félagsins, og lítur ekki upp úr nokkurntíma.
Hann segist nú vera kominn í paradís, og hann lætur víst ekki fara með sig
eins og Adam sálugi.“
Síðar sama ár í öðm bréfi vék Sveinbjöm aftur að Bimi og kennslu hans
°g segir þá: „Hjá oss við skólann gengur allt upp á það besta; Gunnlögsen
kennir geometri í efri og reikning í neðri bekk, hefir þar að auki ísl. og
dönsku og ferst mikið laglega“(Landsbókasafn Islands Arbók 1992, 54—56).
Hjörn var alla tíð síðan íslenskukennari Bessastaðaskóla, en lítið orðspor fór
af þeirri kennslu.
Jón lektor stóð mjög í skugga þeirra þriggja. Svohljóðandi latínuvísa sýnir
Þetta glöggt: Schevingum metuo, / Egilsson laudibus omo, / Gunnlaugsson
adamo, / de Lector dicere nolo. (Sunnanfari V (1895), 17). Merking vísunnar
er eitthvað á þessa leið: „Ég óttast Scheving, lofsyng Sveinbjöm, dái Bjöm,
lektors get ég að engu.“ Benedikt Gröndal dæmir Jón lektor hart og óvinsam-
*e§a, enda var honum jafnan annað tamara en tæpitunga þegar honum bar
svo við að horfa.
Allnokkuð er varðveitt af sendibréfum frá Jóni lektor. Sú mynd sem les-
andinn fær af honum við lestur þeirra er allt önnur en sú sem Gröndal dregur
UPP- Þar má glöggt greina umhyggju hans fyrir gömlum nemendum og hve
sárt honum fellur að heyra af þeim voveifleg tíðindi, t.a.m. um afdrif Skafta
k Stefánssonar sem svipti sig lífi út í Höfn (Sjá Nú heilsar þér á Hafnarslóð,
^37). Staðreyndin var sú að stjóm skólans fór honum vel úr hendi fremur
en hitt miðað við allar aðstæður, en hinir ómaklegu dómar sem hann hlaut
stöfuðu ekki síst af því að hann stóð í skugga sér mikilhæfari manna eins og
fJröndal raunar segir.
VII
^kólavistin á Bessastöðum var hörð og þægindasnauð og þrifnaður bágbor-
Inn. Þegar þrengslin bættust við með auknum nemendafjölda fóru veikindi
^kólasveina vaxandi. í frístundum iðkuðu þeir glímur, sund og knattleik.
Utlð var um annað hugsað en hetjuöld Grikkja og Rómverja og fomöld Norð-
UrJanda svo að sálin varð fomeskjuleg og hálfklassísk. Páll Melsteð segir að
tvísöngur hafi verið iðkaður daglega, en margraddaður söngur þekktist ekki
Pa- (Sjá Endurminníngar Páls Melsteðs, 24-41). Bjami Thorarensen var
mikiH aufúsugestur Bessastöðum því að honum fylgdi jafnan glaumur og