Andvari - 01.01.1945, Blaðsíða 55

ANDVAIU
Lýðveldishugvekja um íslenzkt mál
51
yndi af ýmisleik þjóernanna og þvi nieira, seni þau eru lnein-
ræktaðri, og þess vegna fer því fjarri, að þeim sé áminnzt
grautargerð að slcapi. Sannur — það er raunverulegur — al-
þjóðasinni telur engan neinu bættari, þótt einhverju af þjóð-
málunum sé ruglað saman; úr því verður ekkert eiginlegt
mál, heldur „sundurleitur blendingur af málum allrar ver-
aldar“, eins og danskur prentlistarrithöfundur hefur lýst
ensku, er mikið hefur verið tekið upp i af erlendum orðum.
Allir, sem að marki hafa ltynnt sér ensltu, vita, hversu erfitt
það er að þurfa á orðabók að halda til þess að geta talað
saman, ef nokkuð ber út af hversdagslegasta hjali, eða að
aeyðast til þess að læra orðaskrá með skýrgreiningum, et
Jesa skal um fræðigrein, livað þá skrifa um slíkt efni, eins og
enskumælandi fólk verður að gera. Raunverulegur — það er
uppgerðarlaus — alþjóðasinni vill hlynna sem mest að þjóð-
málunum, þótt hann vilji efla sem mest alþjóðleg samskipli
°g vinsamlegt samstarf allra þjóða til sameiginlegra heilla
öllunr lýð, en hann vill nota til þess reglulegt alþjóðamál,
sérstakt og' óháð þjóðmálunum, samið eftir sameiginlegum
þörfum þjóðanna og sniðið að þeirn, en ekki séreiginlegum
þörfuni hverrar einstakrar, er þjóðmál liennar á aftur á móti
að fullnægja. Hver maður getur líka skoðað það í liuga séi,
:,ð blendingur úr ólíkum málum hlýtur að vera gagnslaus í
þessu skyni. Frakki er ekki miklu nær því að skilja Svía, þótt
frakknesku orðin í sænskunni berist honum sungin að eyrum,
°g Hani er ekki stórum færari að skilja Islending, þótt mál
hans sé atað dönskuslettum; Dani skilur ekki einu sinni orðið
»takk“ af hljóðinu, því að liann er vanur að heyra það boiið
lram „tsagg“, heldnr af sambandinu, el' hann skilur það.
Pleira mætti til týna af undanbrögðum og fyrirslætti mál-
farssóða, en þó verður látið við þetta sitja, þvi að viðbárur
þeirra eru ekki verstar. Verst er framferði þeirra og hættu-
Jegast, þegar það veður uppi á ahnannafæri eins og í blöðum
°g útvarpi.
blaðamenn vorir gera sig nú mjög seka um slettur erlendia
0l'ða og útlenzkulegt orðfæri, en nú verða þeir að taka sig á