Vaka - 01.09.1929, Qupperneq 57

Vaka - 01.09.1929, Qupperneq 57
[vaka] SVARTSTAKKAR í SUÐUR-TÍRÓL. 183 „réttlæti og kærleika". Þjóðverjum skuli leyft að halda uppi eigin skólum, félögum og stofnunum. Tírólbúar vissu þegar eftir stríðið, hvað í ráði var. ítalir heimtuðu land allt að Brenner. Þjóðverjar i Suð- ur-Tíról reyndu með öllum ráðum að herjast gegn því, að land þeirra yrði innlimað í Italíu. Hins vegar voru þeir þegar fylgjandi því, að Suður-Tíról yrði hlutað í sundur eftir þjóðerni íbúanna. Vildu þeir, að landa- merkjalínan lægi um Salurn, svo sem Trientbúar höfðu fyrrum óskað. Þar er meðalhæð landsins 2000 metrar og á löngu svæði er hæðin um 3000 metrar. Samkvæmt síðasta manntali fyrir stríð, liöfðu búið i Suður-Tíról norðan við Salurn 220.000 Þjóðverjar, 9.400 Ladínar, en aðeins 7000 ítalir, flest verkamenn á víð og dreif. Þjóðverjar- og Ladínar stóðu saman sem ein heild. En þeir máttu sín ekki mikils eins og á stóð. Austurríki var magnlaust og sigurvegararnir lögðu allt kapp á að þröngva sem mest kosti Þjóðverja. Tírólbúar sendu meðal annars bænarskjal til Wilsons. En ítalir höfðu um þær mundir bannað samgöngur milli Norður- og Suður-Tíról. Urðu sendimenn úr Suður-Tíról að fara yfir jökla til þess að koma skjalinu. Og þegar það loks komst í hendur Wilsons, hafði hann gefið samþykki sitt til landamæranna um Brenner. Eftir skýrslu ritara hans, hefir Wilson síðar iðrast þeirrar gjörðar. En Tolomei, sagnaritari ítala, hélt því fram í bók, er hann samdi, að Suður-Tíról heyrði að réttu ítölum til, og byggði það á því, að Rómverjar hefði ráðið þar ríkjum á keisaratímunum. Tírólbúar segja, að hann hefði með jafnmiklum rétti getað heimtað Lundúna- borg lagða undir Italíu, því að Rómverjar hefði ráðið jafnlengi yfir henni. En orð Tolomeis voru þung á metunum lijá þeim, sem liöfðu það eitt fyrir augum að ganga milli bols og höfuðs á Þjóðverjum. 0. sept. 1919 var Suður-Tíról skilið frá Austurríki. Landstjórn- in í Tíról viðurkenndi ekki friðarskilmálana nema sem
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Vaka

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vaka
https://timarit.is/publication/363

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.