Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1918, Blaðsíða 49
IÐUNNl
Woodrow Wilson.
287
fessor í lögum og þjóðmegunarfræði við Princeton-
háskólann og varð rektor hans 1902. Árið 1910 var
hann kjörinn forseti í New-Jersey-ríki eftir glæsi-
legan kosningasigur demokrata yfir republikönum.
Og einmitt þessi sigur, svo og barátta hans gegn
auðmanna-hringunum flrustsj vakti athygli á honum
sem líklegu forsetaefni Bandaríkjanna. Eftir enn harð-
ari kosningabaráttu en i fyrra sinnið varð hann forseti
Bandaríkjanna 5. nóv. 1912 og hefir verið það síðan.
Áður en Wilson fór að gefa sig við stjórnmálum,
var hann bókhneigður maður og hefir ritað bæði
margt og mikið. Flest er það þó sögulegs og stjórn-
málalegs efnis, sem hann hefir ritað. Hann reit t. d.:
Co.ngressional Government (1885), The State
(1889, 2. útg. 1902); ævisögu George Washington
(1897, ný útg. 1900) og sögu Bandaríkjanna í 5 bind-
um: History of the American People (1902).
Loks reit hann; »Constitutional Government in
the United States« (1908). En síðan hann varð
forseti, hefir hann ekki ritað neitt, svo vér vitum,
nema ræður þær, sem hann hefir haldið öðru hvoru
og oft hafa vakið mikla eftirtekt. Enda bera þær
þess vott, að hann sé bæði hugsandi og sannment-
aður maður. En snúum nú að efninu.
Hálft þriðja ár ófriðarins var liðið svo, að hvorki
Wilson né Bandaríkjamönnum yfirleitt hafði komið
til hugar, að þeir mundu nokkru sinni þurfa i hann
að ganga. Wilson var meira að segja borin Þjóðverja-
hollusta á brýn. Og sendiherra þeirra í Washington,
Lernstorff greiíi, þóttist þess fullvís, að Bandaríkin
mundu ekki ganga í ófriðinn.
En svo kom Lusitaniu-slysið, þá er Lúsitaníu
var sökt af þýzkum lcafbátum. Þótt þelta athæfi vekti
ná megna gremju í Ameríku sem annarsstaðar, lét
Wilson sér nægja að mótmæla. Og er Sussex var
sókt ári síðar með líkum hætti, lét Wilson, með