Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1928, Blaðsíða 72
266
íslenzk bókagerð.
IÐUNN
K. A. telur að hag ísl. rithöfunda mundi borgið með
ríkisforlaginu. Þetta væri stórvægilegt atriði, ef það gæti
staðist, en því miður er það hreinasta fjarstæða. Þó að
ritlaunin margfölduðust á við það, sem nú er, þá afkastar
mikilhæfur rithöfundur aldrei svo miklu, að þau gætu
verið honum lífeyrir. Einar Benediktsson hefir gefið út
fjórar bækur litlar á rumum 30 árum. Hvaða ritlaun
hefði þurft að greiða honum, svo að þau nægðu honum
sem lífeyrir?
Eg hefi hér bent á smávegis viðvíkjandi þessari ríkis-
forlags-hugmynd, sem ég, eftir reynslu minni á þessum
málum, tel vera vanhugsað hjá forgöngumanni hennar.
En það er margt fleira við hana að athuga. Próf. Hall-
dór Hermannsson hefir rækilega bent á hina »andlegu
einokun*, sem þetta fyrirtæki óhjákvæmilega mundi leiða
til. O. s. frv.
En svo er það hagsýnm hans Kristjáns, sem ég get
ekki annað en dáðst að. »Með því að senda meginið af
bókum sínum beint til áskrifenda, án milligöngu bók-
salanna, yrði ef til vill kleift að gera bókaútgáfuna
tekjuhallalitla*. Þetta segir einn útgefendanna að Vöku!
K. A. leggur víst bara til »andríkið og snildina*, en
Helgi annast innheimtuna. Heldur K. A. að það sé af
tómri hjartagæzku við bóksalana, að ég sendi þeim, yfir
60 talsins, bækur mínar til sölu? Nei. Það er beinlínis
af nauðsyn! Ég er með sama markinu brendur og aðrir
dauðlegir menn að vilja heldur minn hag en annara. Ég
mundi heldur vilja láta sölulaunin, sem raunar eru lægri
hér en nokkursstaðar annarsstaðar, renna í minn vasa
en þeirra. Mín og annara vegna mega þeir bara alls
ekki missa sig — frekar en fjandinn úr Sálmabókinni
forðum. Ársæll Árnason.