Kirkjuritið - 01.04.1976, Blaðsíða 75
svaesna og ískyggilega hjátrú“. Aftur
a Þráneituðu menn þessir að færa
Keisarafórnina og áttu því ekki annað
skiliö en hegningu fyrir „ósveigjanleik
°9 Þrákelkni".
Meðan á rannsókn stóð, komst Plin-
'Us a3 ýmsu varðandi athafnir þessa
ristna félags. Það var plagsiður fé-
a9smanna að hittast ákveðinn viku-
da9 mjög árla og syngjast á sálma til
rists, ,,sem væri hann guð,“ og vinna
e|Ö að þvf, ekki (eins og hann hefur
ðreinilega búist við) að fremja ein-
Vern andstyggilegan glæp, heldur
Vert á móti að vera löghlýðnir: ekki
stela né ræna, ekki svíkja, ekki drýgja
er- Að því búnu setjast þeir saman
, snaaoingi, borða saman ósköp ein-
'aida og meinlausa máltíð, segir land-
J°rinn, og síðan ekki söguna meir.
f Jelfur getur Plinius ekki gert sér þess
,u ia grein, hvað gerist á fundum krist-
'nna manna á sunnudögum, en vér
^Jaurn fljótlega að þar er um að ræða
argt af því, sem vér nefnum há-
essu nu til dags. Milljónir manna um
J°rvaHan heim sóttu slíka athöfn á
SUnnudaginn var.
m Þetta var árið 112 e. Kr. Um sömu
TaUnd'r var vinur Pliniusar, Cornelíus
keC|tus, að skrifa sögu Rómaborgar
ISsratímabilsinsÁ). Hann náði að
mik^ Vi'5 veldistíma Nerós og brunann
að u ■' ^0171' Þa® voru uppi raddir um’
jnu eisarinn sjálfur hefði komið eld-
0q Hj1.. af staö- Nú voru góð ráð dýr,
fórn°9re^ian f°r sviPast um eftir
innjarlaml:>i. til þess að skella á skuld-
laJ, Iacitus segir, að þetta fórnar-
U|_ afi fundist, þar sem var flokk-
’.hin',Tlanna’ ^ekktur undir nafninu
lr kristnu", almennt fyrirlitinn af
Rómverjum fyrir sakir einkennilegs
athæfis. Hópur kristinna manna var
því handtekinn og ákærður fyrir
íkveikju. Margir voru teknir af lífi með
svo andstyggilegum pyndingum, að
hatur almennings snerist upp í samúð
með hinum ólánsömu mönnum. Ekki
virðist Tacítus hafa verið trúaður á
sök hinna dæmdu, en lætur þess get-
ið af mikilli grimmd, að þeir séu hvort
sem er fjandsamlegir samfélaginu og
hafi því ekki átt betra skilið. Hann
kemst að því, að upphafsmaður hreyf-
ingarinnar hafi verið afbrotamaður,
sem tekinn var af lífi af Pontíusi Píla-
tusi, landstjóra í Júdeu, fyrir um það
bil 30 árum. Því miður batt dauði for-
ingjans ekki enda á óhæfuna. Þessi
„skaðvænlega hjátrú“ hafði blossað
upp að nýju og breiðst út alla leið til
Róms, en þar hafnar sig um síðir, seg-
ir sagnaritarinn beiskur, hvers konar
óþverri og aflægisháttur. Um það leyti
er bruninn varð, voru áhangendur
þessa ósiðar orðnir „óheyrilega fjöl-
mennir“. Svo segir Tacítus, en trúlega
ýkir hann hættuna, sem hann telur
þjóðinni stafa af þessu fólki. En hér
höfum vér þá loks frásögn af upphafi
kristindómsins á þriðja eða fjórða tug
fyrstu aldarinnar. Heimildamaðurinn er
rómverskur sagnaritari, sem er að
sama skapi áreiðanlegur, sem oss
kann að virðast hann ógeðfelldur.
Þessi reisa aftur á bak í tímann hef-
ur nú teygt oss heim að mjög þýðing-
armiklu tímabili í veraldarsögunni.
Rómverska heimsveldið hafði nýlega
séð dagsins Ijós unair stjórn Ágústus-
ar keisara (en veldistími hans spannar
einmitt punktinn, þegar ,,f. K.“ breytist
í ,,e. Kr“). Þetta var ólítið stjórnmála-
73