Kirkjuritið - 01.04.1976, Blaðsíða 28

Söfnuðurinn
SöfnuSurinn er að skilningi Nýja testa-
mentisins og siðbótarmanna lýður hins
nýja sáttmála. Hann er endurleystur lýður
Guís, sem fæddur er í heilagri skírn,
nærður af boðun fagnaðarerindisins og
fullkomnaður í hlutdeildinni í fórnandi kær-
leika Krists í heilagri kvöldmáltíð. Þessi
heilögu náðarmeðul endurspeglast í trú,
von og kærleika í lífi kristins manns.
Hér er um að ræða grundvallarþætti hug-
taksins kirkja eða söfnuður. í fyrsta lagi
er óverðskulduð náð Guðs, og söfnuöurinn
er sá lýður, sem safnast saman um þá náð,
þ.e. skírn, boðun fagnaðarerindisins og
kvöldmáltíð, og í öðru lagi er andsvar
mannsins við óverðskuldaðri náð Guðs, þ.
e. líf mannsins í trú, von og kærleika. i
náöarmeðulunum (skírn, boðun fagnaðar-
erindisins og altarissakramenti) mætir
Kristur söfnuðinum. Þar sem náðarmeðul
þessi eru um hönd höfð, þar er kirkjan.
Þar er hún sýnileg, opinber, en andsvar
mannsins, trú hans, von og kærleikur verða
ekki mæld af mönnum og skulu ekki dæm-
ast af mönnum. Kirkjan er því einnig hulin.
Hér er mikilvæg dæmisaga Krists úr
Matt. 13: 24—30: „Aðra dæmisögu íram-
setti hann fyrir þá og mælti: Líkt er
himnaríki manni, er sáði góðu sæði í akur
sinn; en meðan fólkið svaf, kom óvinur
hans og sáði líka illgresi meðal hveitisins,
og fór síðan burt. En er grasiö spratt og
bar ávöxt, þá kom illgresið í Ijós. Þá komu
þjónar húsbóndans og sögðu við hann:
Herra, sáðir þú ekki góðu sæði í akur
þinn? Hvaðan kemur honum þá illgresi?
En hann mælti við þá: Þetta hefur óvin-
veittur maður gjört. En þjónarnir segja við
hann: Viltu þá, að vér förum og tínum það?
En hann segir við þá: Nei, svo að þér eigi,
er þér tínið illgresið, reytið hveitið upp
ásamt því. Látið hvort tveggja vaxa saman
til kornskurðarins; og er kornskurðartíminn
kemur, mun ég segja við kornskurðar-
mennina: Tínið fyrst illgresið, og bindið
það í bundin, til þess að brenna það, en
safnið hveitinu í kornhlöðu mína.“
Hér segir frá kirkjunni eða söfnuðinum.
Akurinn er í órækt, sáð var náðarmeðulun-
26
um, hveitinu, en illgresið vex einnig innan
akursins. Mér er nær að halda, að það sé
til staðar í hverri plöntu. En oss er ekki
ætlað, meir að segja beinlínis bannað, að
reyta burt illgresið innan akursins, innan
safnaðarins. Það bíður uppskerunnar. Þá
verður það Guðs að dæma. Þá verður
söfnuðurinn hreinsaður, en á meðan vér
bíðum þess, er oss bannað að krefjast
þess, að kirkjan sé hrein, eins og svo er
nefnt.
Kristur gefur líf og viðheldur kirkju sinni,
en hann lætur boða fagnaðarerindi sitt og
heilög sakramenti eru um hönd höfð. Er
þessi skilningur nefndur „objektivur," en
Kristur er einnig í verki í andsvari manns-
ins, að vekja trúna, og liggi áherzlan á
þeim skilningi safnaðarhugtaksins (þ.e. á-
herzla er lögð á andsvar mannsins), er
hann nefndur „subjektivur." Verði áherzlan
eingöngu á objektivum skilningi kirkjuhug-
taksins er öll áherzla lögð á rétta vígslu
presta og annarra embættismanna kirkj-
unnar. EmbættiS kemur yfir söfnuðinn.
Verði áherzlan eingöngu á subjektivum
skilningi, er trúin næsta óháð fagnaðarer-
indi og sakramentum. Söfnuðurinn er kall-
aður hreinn. Hver meðlimur hans vitnar
um sína persónulega frelsun. Ýmis tákn
eiga að sýna, að sálarástand mannsins se
ekta eða óekta og einnig þannig greina
menn sundur hina hreinu kirkju. Þeir skilja
hafrana frá sauðunum, kasta illgresinu úr
akrinum, skipta mönnum í hóp trúaðra og
vantrúaðra. Og embætti prestsins týnist
undir söfnu'Sinum.
Vor lútherska kirkja hefur reynt að lifa j
samhljómi hins objektiva og „himneska
tóns og hins subjektiva og „jarðneska.
PrestsembættiS er ti! þjónustu í söfnuðifj"
um, þar sem það má hvorki upphefjast til
hins himneska né týnast í hinu jarðneska.
Á sama hátt má söfnuðurinn hvorki týnast
í heiminum né hefja sig upp yfir þá veröld,
sem vér nú lifum í. Kirkjan er heilög °9
og hún er einnig almenn. Hún er opinber,
en einnig hulin.
Er vér göngum til kirkju og tökum þátt 1
messu, þá sjáum vér kirkjuna. Vér sjáujn
vatnið í skírnarsánum, vér meðtökum vírji
og brauðið, vér heyrum fagnaðarerindio-