Kirkjuritið - 01.04.1976, Blaðsíða 69

túlkar veruleikann í Ijósi trúar sinnar
a GuS og er þar með meinað að stunda
ymislegt, er felur í sér afneitun þeirrar
trúar.
. þessi túlkun er algild.
1 fyrsta lagi nær hún til tiltekinna
S|ðferðilegra atriða. Trúin á Guð opn-
leið til ákveðinnar breytni og lokar
leiöinni til annarrar.
1 öðru lagi nær túlkunin til atriða
u9inyndafræðilegs eðlis. Trúin á Guð
°Pnar hugsuninni leið til einnar áttar,
en lokar leiðinni til annarrar.
Og í þriðja lagi nær túlkunin til trúar-
e9ra atriða. Trúin á Guð opnar leið
eiðslu og trúaríhugunar til einnar
a tar, en iokar leiðinni til annarrar átt-
ar.
. stuttu máli sagt: Það er ekki nóg að
1 urkenna, að veruleikinn sé ekki allur
ar sem hann er séður. Veruleikinn
^erfnagt túlkunar samkvæmt ákveðn-
f°rsendum, og sá, sem er kristinn
ir forsendur túlkunar sinnar til eig-
ln trúar.
^Meðal fyirbæra og iðkana, er að
'stnum skilningi flokkast undir huldu-
099fu; eru fjölkynngi, kukl, særingar
ekk'SP^r Stimpillinn hulduhyggja er
þvf' Settur a fyrirbærin vegna þess, að
me Se afneitað, að kraftar séu til, er
Ve nn ^eti náð valdi yfir. Ekki heldur
ó0rga ^ess’ a5 Qáfu til að sjá fyrir
Sti na Wuti sé afneitað. Þvert á móti!
árni Pillinn hulduhyggja er settur sem
að ímn9 kf^tnum mönnum um það,
bre .r'Stinn ma5ur skuli meta tilgang
sem Sinnar f tjösi eigin trúar. Sá,
haef 6lUr S'9 9eta stundað tiltekið at-
laugf’ Ve9na þess að svið þess sé hlut-
trevsr slepP'r guðstraustinu, en
lr i stað þess á eigin mátt. Og
það leiðir til ófarnaðar. Ég leyfi mér
hér að taka tvö dæmi úr þjóðsögum
vorum, er skýra kristna afstöðu til
huldufyrirbæra.
Hið fyrra er Galdra-Loftur. Galdra-
Loftur álítur svið hins hulda hlutlaust
og tekur að nálgast það með trausti á
eigin mátt. Og er honum gengur vel í
fyrstu, vex hann að hroka og eigin-
girni, sem að síðustu leiða hann til al-
gerrar afneitunar á skapara sínum.
Það leiðir hann til ófarnaðar og að
síðustu til glötunar. Galdra-Loftur
stendur sem dæmi um þann mann, er
gleymir þeirri grundvallarreglu krist-
ins lífs, er sr. Hallgrímur orðar svo:
Sú von er bæði völt og myrk
að voga freklega á holdsins styrk;
án Guðs náðar er allt vort traust
óstöðugt, veikt og hjálparlaust.
(Passíusálmur 1.26).
Síðara dæmið er Sæmundur fróði.
Þar er á ferðinni maður, er aldrei
gleymir, hver sá er, er máttinn gefur,
Guð og hans orð. Allir kraftar úr huldu-
heimum eru heimska og máttleysi
nema menn magni þá vizku og krafti
með því að gleyma uppsprettu vizk-
unnar og máttarins, Guði. Sæmundur
fróði er tákn trúmannsins, er óvígur
stendur gegn öllum huldum kröftum,
þar eð hann í auðmýkt reiðir sig á
mátt þess, er einn gjörir oss styrka
(sbr. Fil. 4. 13).
Þessi dæmi nægja til að sýna, að
gagnvart huldum mögnum er allt kom-
ið undir afstöðu manna og notkun. Að
því leyti skera huldufyrirbæri sig ekki
á neinn hátt úr hópi fyrirbæra mann-
lífsins yfirleitt. Kristinn maður túlkar
allt lífið í Ijósi trúar sinnar.
67