Kirkjuritið - 01.06.1978, Qupperneq 82
bæði efni og nafnið „homilia" í óttu-
söng og ,,capitulum“ í aftansöng og
annarri tíðagjörð, þ. e. a. s. svo oft
sem hinir kristnu höfðu komið saman,
þá lásu þeir eitthvað, og það var útlagt
á móðurmál eftir þeim sið, sem Páll
lýsir í I. Kor. 14. Síðar, þegar verri tímar
komu, sem.skorti spámenn og skýrend-
ur orðsins, var þessi rödd ein eftir
skilin eftir ræðingar og kapitula: ,,Guði
séu þakkir.“~- Síðan er á þeim stað,
sem ætlaður er útskýringu, fjölgað svo
ræðingum, davíðssálmum, hymnum og
öðru í svo þreytandi lengd. Þó að
hymnar og „Te deum laudamus"7:!
jafnframt „Guði séu þakkir" vitni um
þetta, þ. e. a. s., að þeir lofuðu Guð og
þökkuðu honum éftir skýringar og
homilíur fyrir hina sönnu opinberun
Guðs orðs, þá vil eg að þannig geri
einnig Ijóð vor í móðurmáli.
Þetta allt hefi eg, kæri Nikulás,
skrifað þér um háttu og atferli kirkju
vorrar í Wittenberg, sem eru að nokkru
leyti sett nú fyrir stuttu og fullnuð
verða í náinni framtíð (ef Kristur vill).
Þóknist þér og öðrum dæmi þessa, þá
megið þér líkja eftir því. Ef ekki mun-
um vér fúslega búa smuringunni74
stað og getum þá undirbúnir af yður
og einhverjum öðrum, veitt því, sem
betur hæfir viðtöku. Það ætti ekki að
hræða oss né neina aðra, að í Witten-
berg vorri stendur allt til þessa
7ófe/,75 þessi svívirða, sem er guðlaus
og fordjarfaður fjársjóður höfðingj-
72 „Deo gratias."
72 „Drottinn, Guð.þig göfgum vér.“
7-i I. Jóh. 2:27.
7-"> Jer. 7:31.
anna í Saxlandi, og á eg þá við Allra
heilagra kirkju. En þó er fyrir mestu,
svo er miskunn Guðs fyrir að þakka,
að vér höfum hjá oss mótyf í auðlegð
Guðs orðs, að plága þessi, þreytt og
máttfarin í horni sínu, er ekki nema
sjálfri sér plága. í stuttu máli, varla
eru í sjálfu þessu glötunarhúsi nema
þrjú eða fjögur svín og átvögl,70 sem
dýrka þennan fjársjóð. Öllum öðrum,
ásamt öllum almenningi, er þetta hin
mesta ógleði og viðurstyggð.
En ekki leyfist að ráðast á þá með
ofsa eða valdboði, því að þú ve'rzt, að
kristnum mönnum sómir, að berjast
ekki nema með hreysti sverðs andans
og á þennan hátt held ég daglega aft-
ur af fólkinu, annars myndi hús þetta
— nú um langan tíma hús allra heil-
agra — fremur þó hús allra djöfla,
þekkt með öðru nafni í veröldinni. En
ekki hef ég neytt máttar andans, sem
Guð hefir gefið oss gegn þessu, heldur
borið álas þetta með þolinmæði, e*
Guð gæfi þeim e. t. v. yfirbót. Á meðan
læt eg nægja, að hús vort, sem miklu
fremur er hús allra heilagra, ríki hér
og standi sem Libanonsturn gegn húsi
allra djöfla. Þannig kveljum vér Satan
með orðinu, hversu mikið sem hann
íæzt hlæja, en Kristur mun gefa Þa®’
að von hans bregðist honum og hon-
um verði steypt niður að öllum áhorf-
andi. Bið fyrir mér, helgur Guðs mað-
ur. Náð sé með þér og öllum þínum-
AMEN.
Arngrímur Jónsson íslenzka®1-
7<> Luther á við þá Matth. Beskau, G.
Jóh. Volmar. Jóh. Dölsch dó 22. júlí 1®
(Sjá Nik. Miiller: Die Wittemberger Beweð
ung, bls. 238nn, 272nn, 343nn).
160