Sjómannadagsblaðið - 01.06.1998, Qupperneq 104
104
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
ganga frá akkerinu og setja fast renn-
di bátur upp að síðunni. í honum voru
fimm menn, allir vopnaðir, og héldu
tveir þeir öftustu lítilli vélbyssu í
skotstöðu og miðuðu henni á okkur.
Þegar sá sem fremstur var rétti mér
fangalínuna, en hann var piltur á ald-
ur við mig, þá brosti hann og ég brosti
á móti, tók við línunni og setti fast. Á
milli okkar var ekkert stríð.
”Hver sagði þér að taka við endan-
um?” kallaði Lárus úr brúargluggan-
um. ”Þeir geta bundið sínar kollur
sjálfir, þessir aumingjar,” áréttaði
hann og hvarf úr glugganum. Foringi
Bretanna hélt nú upp í brú ásamt
tveimur fylgdarmönnum. Fór hann að
ávíta Lárus fyrir að virða að vettugi
reglur sem herinn setti um umferð
skipa um eftirlitssvæði og fyrir að
setja skip sitt og mannskap í hættu,
því þeir hefðu getað skotið okkur í
tætlur, ef þeir hefðu viljað. Lárus
svaraði fullum hálsi og sagðist vera
að færa Bretum fisk í kjaftinn á sér,
svo þeim entist þrekið til þess að
flýja, því það væri hið eina sem þeir
gætu og að láta aðra berjast fyrir sig.
Svo ætluðust þeir til að við létum
veltast úti í kanal í vitlausu veðri alla
nóttina í stað þess að fara nú að sofa
hér í góðu yfirlæti undir þeirra vernd-
arvæng. Og í þeim dúr framgekk sam-
talið.
Skömmu síðar kom foringinn
skálmandi með fylgdarliðið á hælun-
um. Skipsskjölin og dagbókina hafði
hann undir hendinni, og tók hann það
í sína vörslu yfir nóttina. Hann var
rauður og þrútinn af reiði.
Eg og þessi nýi kunningi minn með
fangalínuna höfðum verið að hlusta á
það sem fram fór, þar sem allir glugg-
ar voru opnir og orðaskiptin heyrðusl
glöggt fram á dekkið. Þegar nú for-
inginn kom stormandi til okkar,
skellti vinur minn saman hælum og
gerði honnör fyrir honum. Foringinn
leit til mín illur á svip. Ég glotti á móti
fyrst í fall, en gerði mig síðan sak-
leysislegan á svipinn og saug upp í
nefið.
Þegar þeir voru komnir um borð í
bátinn skipaði foringinn að sleppa
endanum. Ég leit glottandi á móti og
svaraði á ensku að ég yrði að spyrja
skipstjórann. ”Slepptu strax!” skipaði
foringinn og studdi hendinni á
skammbyssuna í beltinu. Ég leysti þá
línuna og sleppti henni. Kunningi
minn, sem nú sneri baki í sinn yfir-
mann, dró hana inn en gretti sig
hroðalega um leið framan í mig og
glolti gleiðgosalega á eftir. Síðan
sneri hann sér við, grafalvarlegur á
svipinn, skellti saman hælunum, bar
hönd að húfu og tilkynnti: ”Laust að
framan, hr. kapteinn!”
Morguninn eftir fengum við alla
venjulega afgreiðslu og héldum síðan
til Fleetwood þar sem fiskurinn var
seldur.
Báran var eins og fjallshlíð
í Englandi geisaði þá slæm inilú-
ensa, sem lagðist þungt á menn. Þeg-
ar á fyrstu dögum heimferðarinnar
fóru menn að veikjast og þegar við
komum undir land lágu báðir vélstjór-
arnir, kokkurinn, stýrimaðurinn og
einn hásetinn allir veikir. Skipstjórinn
var við annan mann á annarri vakt-
inni, en ég var orðinn einn á hinni.
Vélstjórarnir drógust niður í vélar-
rúmið hvor á sinni vakt og lágu þar á
bekk, ef til einhver sérstaks kæmi.
Þegar ég kom á næturvaktina síð-
ustu nóttina vorum við að nálgast
Reykjanes og var þá á sunnan storm-
ur og mikill sjór. Skipstjórinn benti
mér á vitann, sem sást vel, og sagði
mér síðan að halda venjulega sigl-
ingaleið norður með landinu, gæta vel
að umferð og kalla strax í sig ef eitt-
hvað bæri út af. Hann vissi að ég var
á leiðinni í Stýrimannaskólann og
kunni vel að setja stefnur með landi
fram og algengar siglingareglur.
Snorri heitinn hringdi úr vélarrúminu
og lét vita að hann mundi liggja þar á
bekknum, þó veikur væri. Gekk vel
fyrir Reykjanes og norður með land-
inu. Þegar við vorum þvert af Stafnesi
hugðist ég hlaupa aftur á og lesa af
logginu. Tók ég vasaljós úr hillunni,
opnaði hurðina og gekk út á brúar-
vænginn. Mér fannst umhverfið strax
eitthvað einkennilegt og dokaði við.
Kyrrðin var svo mikil að það heyrðist
ekki í vélunum — það var eins og
pústið úr þeim kæmist ekki upp úr
skorsteininum. Þó var einhver ein-
kennilegur hvinur í loftinu. Báturinn
var í öldudal og var að byrja að lyfta
sér að aftan og ég leit aftur fyrir til
þess að gá að næstu báru. Þá sá ég allt
í einu hvað var að gerast: Báran sem
var að nálgast var ekkert venjuleg.
Hún var heilt tjall og brekkan sem
báturinn var að lyfta sér í var eins og
fjallshlíð, sem alltaf varð brattari og
brattari, og langt fyrir aftan og ofan
bátinn bar hvítan faldinn við tætt
skýrin á himninum.
Ég snaraðisl aftur inn í brúna,
rykkti báðum vélsímunum á stopp og
öskraði niður til skipstjórans að koma
strax upp. Til áréttingar greip ég te-
ketilinn úr statífinu og grýtti honum
niður stigann í kortaherberginu, svo
ég væri viss um að skipstjórinn vakn-
aði. Síðan greip ég stýrið báðurn
höndum og rétti bátinn vel af, svo
hann lægi alveg beint undan brotinu,
þegar það skylli yfir. Báturinn hækk-
aði alltaf meira og meira að aftan, svo
innan skamms var ekki stætt á gólf-
inu, og sté ég þá með öðrum fætinum
á kompásnátthúsið sem var fyrir
framan stýrið. Ut um gluggana sá
fram eftir skipinu: Það var eins og það
rynni áfram á stefninu og engu mætti
muna að það færi kolhnís fram yfir
sig. Það var nú allt komið á kaf í sjó
að framan nema hvalbakshandriðið.
Það var eins og báturinn þrjóskaðist
við að fara dýpra og þunginn næði
honum ekki niður að framan. Ég
heyrði rétt í þessu að Lárus var að
brölta í stiganum, sem nú var orðinn
lóðréttur.
Allt farið sem farið gat af
lausum munum
Allt í einu var eins og afturendinn
héngi í lausu lofti og hrapaði svo nið-
ur, og um leið var eins og heilt fjall af
sjó helltist yfir bátadekkið og kaf-
færði allt skipið aftan frá, svo sjór var
fyrir öllum gluggum og brothljóð og
læti kváðu við. Eg skellti báðum vél-
símunum á fulla ferð áfram, því ég
vissi að nú þyrfti báturinn á Tllu afh
að halda til þess að ná sér upp úr lell-
unni. Lárus var kominn í stigann þeg-
ar brotið hrundi, en hrapaði öfugur
niður aftur og veltist á gólfinu í káetu
sinni. Orðbragðið sem hann viðhaíði 1
þeim umbrotum var engin guðsbarna-
þula og er ekki el'tir hafandi. Hann
hentist nú upp stigann, rétt í því að yf-
irbyggingin var að koma upp úr svað-