Eimreiðin - 01.01.1925, Blaðsíða 18
14
EIMREIÐIN ÞRÍTUG
EIMREIÐIN
hverjum tíma, og um margt veit almenningur það eitt, er þau
flytja. — — — Sú virðing fyrir sannleikanum, sem nú er
viðurkend skylda þeirra, er fást við vísindi, verður að vera
það súrdeig, er gagnsýrir meðferð þjóðmálanna, ef hún á að
verða annað en botnlaus spilling*. En hver er svo reynzlan?
Hún er fjarri því að vera hughreystandi. Dr. Guðmundur
rannsakaði skýrslu tveggja blaða um fund einn haustið 1923.
Sú rannsókn sýndi, að þau atriði, sem blöðunum sagðist eins
frá að efni til, voru aðeins 4,5°/o af lesmálinu. En 95,5°/o
reyndist rangfærslur. Var þó fundarskýrslan 930 línur í öðru
blaðinu en 1160 línur af sömu lengd í hinu. Falleg fréttaritun
það, ef svo væri oft. En því miður er þetta fjarri því að vera
einsdæmi. Einkum eru það stjórnmálin, sem leiða blöðin í
gönur. Þau standa í því efni ver að vígi en tímaritin. Það er
að minsta kosti skiljanlegt, að ritstjórar dagblaða og viku-
blaða, sem standa í eldi flokksmálanna, missi
stundum jafnvægið og æði fram fyrir fylkingar,
bítandi í skjaldarrendur, grenjandi eins og ber-
serkir fornaldarinnar, og berji á öllu, sem fyrir verður. En
ekki er sá berserksgangur aðdáunar- eða virðingarverður.
Um tímaritin er öðru máli að gegna en blöðin. Þau koma
svo sjaldan út og eru að jafnaði ekki í þjónustu neins flokks.
Að vísu er það enginn kostur á blaði eða tímariti að þykjast
vilja vera hlutlaust í hvaða máli sem er. Slíkt ber annaðhvort
vott um tómlæti eða andlega fátækt. En tímaritin eiga að
hafa betri skilyrði en blöðin til þess að geta rætt málin ró-
lega og með yfirvegun, án þess að blanda sér inn í deilur
og dægurþras. Og þó að ástandið í blaðaheiminum sé ekki
sem bezt, er Eimr. samt svo bjartsýn á íslenzka blaðamensku,
að hún telur ástæðulaust að örvænta um hana. Hún er sam-
mála Carlyle og Guðmundi Finnbogasyni um mikilvægi blaða,
og getur tekið undir tillögur hins síðarnefnda um refsingar
fyrir óheiðarlega blaðamensku. Það er einnig alllíklegt, að til-
laga Steads mundi fá víðar fylgi en í Englandi. Menn myndu
stundum, einkum í kosningahríðum, ekki vera alls ófúsir á að
ryðja ritstjórunum úr vegi. En vér getum ekki án blaða og
tímarita verið, svo að raunin yrði sú, að aðrir myndi uppnsa,.
Tímaritin
og blöðin.