Eimreiðin - 01.07.1937, Blaðsíða 36

268
ÆTTGENGI OG LÍFSSKILYRÐI
EIMREIÐIN'
Ýmsir eiginleikar koma ekki verulega i ljós nema þeir séu
til í tvöföldum mæli, eins og t. d. litblindan hjá kvenfólkinu-
Sé jiví einhver veikleiki eða hvimleiður galli í einhverri ætt,
þá eru giftingar milli skyldmenna mjög varhugaverðar. Ókost-
urinn getur komið fram með tvöföldum krafti hjá börnunum,
og huldir ættargallar geta þá skyndilega brotist fram. Báðir
foreldrarnir geta verið hraustir sjálfir, sjúkdómurinn var dul-
inn hjá þeim, og sakaði þá ekkert og kom ekki fram meðan
mcðlimir ættarinnar ekki áttu börn með einstaklingum, sem
höfðu þennan sjúkleik dulinn. En jafnskjótt og skyldmennin
áttu börn saman, kom gallinn í ljós.
Það er oft talað um, að ættir úrkynjist, og lengi var haldið,
að það væri ófrávikjanleg regla, að ættir og þjóðir hlytu að missa
mátt sinn og kannske deyja út eftir blómaskeið um nokkurn
tima. Þetta væri náttúrulögmál, sem ekki vrði raskað. Nú vita
menn, að eðlilegar orsakir liggja til alls þessa. Úrkynjun ætta
á oft rót sína að rekja til óheppilegra giftinga. T. d. hafa marg-
ar fursta- og konungaættir veiklast eða liðið undir lok vegna
skyldleikagiftinga. Ættargallarnir hafa þá aukist og margfald-
ast og loks eyðilagt ættina. Sem dæmi get ég nefnt blæðingar-
veikina. Hún lýsir sér í því, að blóðið storknar ekki, og getur
því örlítið sár valdið miklum blóðmissi eða jafnvel dauða. Þetta
er x-þráðasjúkdóniur og þekkist aðeins á karlmönnum, en konur
geta verið sjúkdómsberar jiótt sjálfar séu þær heilbrigðar. Þessi
sjúkdómur er meðal annars í ýmsum fursta- og konungaættum
og veldur úrkynjun. T. d. er þessi sjúkdómur í ætt hertoganna
af Hessen-Darmstadt, spönsku konungaættinni, og hann vai'
einnig i rússnesku keisaraættinni. En þótt skyldleikagiftingar
séu þannig varasamar, má heldur ekki gleyma hinu, að góðii'
eiginleikar geta líka tvöfaldast á þennan hátt. Er þetta t. d.
notað við hreinræktun ýmsra húsdýra, sem hafa sérlega góða
kosti á einhvern hátt.
Ætternið hefur afarmikla þýðingu. Lífskjörin má oft bæta,
en erfðunum, eðlisfarinu verður ekki breytt. Ég skal nefna
nokkur dæmi um ættir, sem sérstaklega hafa verið rannsak-
aðar. Það eru til upplýsingar um hina svissnesku ætt Zero. Það
var góð bændaætt og í miklu áliti. Um 1070 giftist maður af
þessari Zero-ætt konu einni, en i ætt hennar hafði mjög borið