Eimreiðin - 01.07.1937, Blaðsíða 21

KIMREIÐIN
VÉR VERÐUM AÐ ÚTRÝMA STYRJÖLDUM
253
sprengikúlum yfir friðsama borgara, ef slíkt getur flýtt sigri.
Úér eigum öll hér sök á, og aðeins er stigmunur á þeim ógn-
UlR, sem af þessum ráðstöfunum leiðir hvarvetna. Myndirnar
fl'á skelfingum styrjaldarinnar á Spáni minna mig á kvik-
luyndina af bók skáldsins H. G. Wells, „Útlit þess, sein í vænd-
11111 er“. Og þó dettur mér ekki í hug að halda, að þekkingin
ein um ógnir ófriðar geti komið í veg fyrír hann. Því ef svo
væri, þá mundu styrjaldir úr sögunni fyrir löngu.
Min skoðun er, að styrjöld sé dýrslegur glæpur gegn allri
trú og siðgæði, gegn boðorði guðs, þú skalt ekki mann deyða,
°g gegn allri kenningu Krists. Ég vil einnig segja, að kenning
i'i'istindómsins staðfestir fullkomlega þá reynslu vora, að
styrjaldir og manndráp þau, sem þeim fylgja, sé það mesta
fánýti, sem mannliynið nokkr.u sinni gerir sig sekt um. Ófriður
er lifandi sönnun þess, að böli verður ekki útrýmt með böli.
^ ér verðum að taka upp nýja aðferð og byggja á þeim grund-
Aelli, að engin ein þjóð geti borið ábyrgð á ástandinu í heim-
'Uum, að allar þjóðir, stórar og smáar, hafi jafnan rétt til auð-
linda heimsins, markaða hans og landa — og að þetta sé því
aðeins hægt að tryggja, að gagnkvæmur skilningur, umburð-
ar'yndi og sáttfýsi ríkji í milliríkjaviðskiftum. Vér verðum að
iengja þjóðirnar með því að endurskipuleggja og endurmagna
starfsemi Þjóðabandalagsins, en sú stofnun verður að telja
l)að sitt fyrsta og æðsta hlutverk að útrýma orsökum styrj-
alda og ófriðar milli þjóðanna. Aðalyfirsjón gamla Þjóða-
l'andalagsins var sú, a'ð það skipulagði (eða reyndi að skipu-
leSgja) samtök um að ltúga óánægðu þjóðirnar, og kom ekki
Uleð nein ráð, sem dugðu, til að endurskoða viðskiftasamninga
°g aðra milliríkjasamninga. En þetta verður að vera tak-
mark vort.
Érezka heimsveldið með nýlendunum, Bandaríki Norður-
^nieríku og Rússland, ná yfir svo að segja alt það af yfirborði
Ulattarins, sem máli skiftir. Dettur nokkrum í hug, að þau
landaniörk og hagsmunasvæði lialdist óbreytt um aldur og
*fi? Stórveldin, sem eiga hin miklu landflæmi og vaka yfir
)eun til að tryggja þjóðhagslega heill sina, verða að opna þau
'ropuþjóðum þeim, sem vantar markaði fyrir vörur sínar
°g hráefni, og veita þeim rúm fyrir það fólk, sem ekki getur