Eimreiðin - 01.07.1937, Blaðsíða 60
292
ÞÆTTIR AF EINARI II. KVARAN
EIMREIÐIN"
mönnum umburöarlyndi.1) Sjálfur hefur hann eflaust þurft
að æfa sig í umburðarlyndi, því það atvikaðist svo, að þótt
hann væri hvorki trúmaður né kirkjumaður,2) þá varð hann,
sem ritstjóri Lögbergs, nánast samherji þeirra leiðtoga hins
Evangelisk-lúterska kirkjufélags, séra Jóns Bjarnasonar og
séra Friðriks ,1. Bergmanns, enda urðu þeir séra Friðrik og
hann miklir mátar og skoðanabræður fullkomnir, er fram í
sótti. Aftur á inóti varð séra Jón Bjarnason með árunuin
miklu þrengri „dogmatiker“ en svo, að Einar gæti átt sain-
leið með honum; en aldrei deildu þeir meðan Einar var
vestra.3) Hinsvegar sló í harða brýnu milli Jóns Ólafssonar og
Einars (í júní—ágúst 1891). Jón hafði komið vestur og verið
ráðinn meðritstjóri Lögbergs og gjaldkeri, en sú samvinna
fór einhvernveginn út um þúfur. Jón vendi sínu kvæði í kross
og gerðist ritstjóri Heimskringlu, erfðafjanda Lögbergs. Þegar
svo var komið fóru Lögþergingar að ymta um það, að hann
hefði ekki farið sem frómlegast með fé þeirra, en Jón var
hinn stæltasti og kvað þá hafa svikið sig í sanmingum.4)
Jafnvel Einar, sem alt til þessa hafði viljað miðla málum og
gert sitt til að sætta ofstopamennina, varð nú fyrir barði Jóns.
Við þetta rann Einari í skap, sem von var.
Enn minni ánægju mun Einar þó hafa haft af deilunum
Adð Gest Pálsson, félaga sinn, er spunnust út al' kanadiskri
tollpólitík, eða réttara sagt, klíkuslaðri manna i Winnipeg.
En til allrar hamingju ristu þær heldur ekki svo djúpt, að
vinslit yrði af.5) En þó mátti Einar Iengi reka minni til þess-
arar deilu, ekki sízt eftir að Gestur var látinn og blaðaklík-
urnar kendu hvor annari um dauða hans. Enda sést það á
einu af hinum síðustu erindum, sem Einar liélt vestan hafs,
1) Sbr. Um sjúlfslæði, ræða. Hkr. 28. okt. 1886. — 2) Sbr. Lögb. 23., 26.
nóv. 1892 (Svar til „Kirkjublaðsins"). — 3) Sjá grein Einars um hann í
Siuinanfara 1892, 1. ár, bls. 93—96, og Vesturför, Akureyri 1909, bls. 92 o.
n. — 4) Lijgamerðirnir i Lögbergs-klikkunni. Hkr. 5. ág. 1891 (svar við
greinum í Lögb. 17. júní—15. júlí s. á.). — 5) Sjá Lögb. 4. marz 1891
(Pólitiski fundurinn og Friðnum sliliff) og grein Einars um Gest Páls-
son í Ritsafni, 1927. — Frá sjónarmiði Gests, sjá Hkr. 4. marz (Friffnum
slitiff) og einkum 25. marz o. n. (Svar til Lögbergs). Gestur stóð í þeirn
meiningu, að E. H. liefði verið að dylgja um það á fundinum, að Heims-
kringla hcfði selt sannfæríngu sina fyrir mútur frá ílialdsfloknum.