Eimreiðin - 01.10.1956, Blaðsíða 85
RITSJA
317
illar .gerðar, að í naesta bindi mun
djúp og sönn lýsing á þroska henn-
ar og örlögum krefjast mikilla og
djarflegra litbrigða, en Ragnheiður
Jónsdóttir hefur til að bera þá
kunnáttu og leikni í vinnubrögðum
og þá skarpskyggni á mannlegt eðli
og örlagaþræði tilverunnar, að
henni á ekki að verða verkefnið
ofraun, ef hún kann sér geð til að
dýfa pensli sinum í þann svarta og
rauða farfa syndar og ástríðu, sem
lífið notar sem andstæðuvalda,
þegar það málar sínar áhrifamestu
og eftirminnilegustu myndir.
Guðmundur Gislason Hagalin.
Jakobína Johnson: IvERTA-
LJÓS, Ijóðasafn, XXVII+164
bls., með 2 myndum af höfund-
inum. Útgefandi: Leiftur h.f.
Þetta nýja ljóðasafn frú Jakobínu
hefur að geyma 2. útg. af bókum
hennar, Kertaljósum og Sd ég svani,
og allangan kafla, Önnur kvœði,
sem ekki hefur birzt áður í bókar-
formi. Þingeysk kona fylgir bókinni
úr hlaði með nokkrum vel völdurn
formálsorðum, og séra Friðrik A.
Friðriksson skrifar um ævi skáldkon
unnar og störf.
Aðalþættirnir í ljóðagerð frú
Jakobínu hafa frá upphafi verið
þrír: tengsl við sögu og sagnir, ætt-
arlands- og æskustöðvatryggð og
ástarhugur til barna og annars gró-
andi lífs. Hér skal ekki dæmt um,
hver þessara þátta sé sterkastur.
heir mega sín allir mikils. Aðdáun
ffú Jakobínu á hetjum fornaldar-
innar er ósvikin, eins og til dæmis
kvæði hennar Fornmcnn og Leifur
heppni sýna ljósast. Og siimu aug-
um lítur hún á seinni tíma rnenn
°g samtíð sína:
Það heimti þrek og þol og dáð
og þúsund skáld af drottins náð —
að byggja þetta land, segir hún í
kvæðinu Landabréfið. Og svipað
fórust henni orð á fæðingarstað
sínum, Hólmavaði í Aðaldal, í ræðu
1935: „Hér er skáld á hverjum bæ!“
Hún sér hvert fjall íslands og hvern
sögustað í töfraljóma. Göfgi og
frækni fólksins, fegurð og tign
landsins fara saman í hennar aug-
um. Um allt þetta kveður hún af
þeirri hjartans einlægni, sem henni
er meðfædd og minnir stundum A
Huldu, en báðar eru þær barn-
fæddar við sömu elfi: Laxá við Mý-
vatn, sem ýmsir telja fegurstu á
þessa lands — ef ekki alls heimsins!
Ekki er þó um neina stælingu að
ræða. í hörpu beggja má aðeins
greina svipaða tóna, sem vera má
að séu endurómar frá Laxárstrengj-
um.
Ýmsir hafa kveðið um fornhetj-
ur, sögustaði og vatnsföll þessa
lands með ágætum. Þar á frú Jak-
obína marga keppinauta, sem ef
til vill taka henni fram að sumu
leyti. En hver hefur ort ljóð á
borð við: Þú leizt hann, Ég hef
áður unnað og Vögguljóð frú Jak-
obínu? Ætla má, að verði bið á
svari.
En frú Jakobína hefur eigi aðeins
ort um börn sjálfrar sín af fágæt-
um ynnileika, heldur liggja og eftir
hana mörg falleg kvæði ætluð Itörn-
urn sérstaklega. Listilegust þeirra
þykja mér Sá ég svani og Hann
Skuggasveinn, sem minnir á Heið-
lóarkvæði Jónasar — sams konar
sorgaratburður er á bak við þau
bæði, einungis sagður á mismun-
andi hátt og leiksviðin ólik: annað
í íslenzkum mó, hitt í garði vestur
við Kyrrahaf.