Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Page 5

Málskot til œSra stjórnvalds.
131
fyrirraælum útgefnum af handhöfum framkvæmdarvalds,
þ. á m. í staðbundnum samþykktum og reglugerðum, t. d.
heilbrigðissamþykktum, byggingarsamþykktum og hafnar-
reglugerðum. Hitt er einnig til, þótt fátítt sé, að lög útiloki
berum orðum kæru til æðra stjórnvalds, sbr. t. d. 21. gr. 1.
80/1942, um kosningar til alþingis, er mælir svo fyrir, að
eftir að hreppsnefnd eða bæjarstjórn hefur gengið frá
kjörskrá með þeim hætti, er þar segir, verði engin breyt-
ing gerð á henni, nema að undangengnum dómi, sbr. og 14.
gr. 1. 81/1936. Hin tilvikin eru þó langflest, þar sem lög-
gjafinn hefur ekki tekið sérstaklega afstöðu til þess, hvort
ákvörðun lægra setts stjórnvalds megi skjóta til æðri
stjórnsýsluhafa til úrskurðar. Sambandi æðra setts og
lægra setts stjórnvalds er stundum þannig háttað, að hið
æðra setta hefur ekki einungis boðvald og eftirlitsskyldu
gagnvart því lægra, heldur hefur það og, að því er ætla
verður, heimild til af sjálfsdáðum að skerast í leik og kalla
aftur ákvarðanir, eða breyta þeim, er lægra sett stjórn-
vald hefur tekið. Slíkar ákvarðanir má að sjálfsögðu kæra,
þótt kæran sé þar ekki nauðsynlegt skilyrði þess, að æðra
stjórnvald láti það mál til sín taka, og því sé e.t.v.ekki skylt
að sinna slíkri kæru. En hvernig er kæruréttinum háttað,
þegar slíkum tilfellum sleppir? Á að telja kæru til æðra
stjórnvalds almennt heimila, eða á að draga e contrario
ályktun af þeim lagaákvæðum, sem heimila kæru berum
brðum? Af hinum einstöku lagaákvæðum um stjórnlega
kæru verður engin almenn ályktun dregin um þetta atriði.
Þau eru þess eðlis og eru þannig sett, að almennt er óheim-
ilt að draga af þeim e contrario ályktun. Ef í tilteknum
lögum er heimilað að kæra sumar ákvarðanir, sem lögin
fjalla um, en ekki minnst á málskot á öðrum ákvörðunum,
sem þau taka einnig til, og teknar eru af sama yfirvaldi og
hinar fyrrnefndu, getur þó e contrario ályktun komið til
greina.1) 1 íslenzkri löggjöf er annars ekki beina leiðbein-
1) Sbr. Westerberg: Om Administrativ. Besvarsratt. (Stockholm 1945)
bls. 51.