Tímarit lögfræðinga - 01.10.1953, Page 23

Timarit lögfrœðinga
213
um um skip er beitt um loftför eða hafðar til fyrirmyndar
um þau. Um muni, sem varpað væri úr loftfari því til
björgunar, eru engar sérreglur. En reglurnar um vogrek
mundu þar sjálfsagt taldar næstar til lögjöfnunar. Vörpun
járnsins útbyrðis er ekki óáþekk. Og mér kemur aðeins eitt
í hug, er mælir því í gegn, að eins sé farið að með járnið
og vogrek. Til þess að reglurnar um vogrek eigi við þarf
að vera svo ástatt um það, að ætla megi það eignarétti
undirorpið. Verður síðar að því vikið.
Samkvæmt því, sem hér hefur verið rakið virðist eigna-
réttur á munum, sem eins stendur á um og járnið, ekki
verða leiddur af eignarétti á landinu.
III. Réttur ríkisins. Sú meginregla, sem vikið er að hér
að framan um almenninga, virðist styðja það mjög, að
ríkið eignist einnig þá lausa muni, sem eigandi leiðir sig
ekki að. Um fornleifar er þetta t. d. beint tekið fram, ef þær
eru eldri en 150 ára, sbr. 3. sbr. 15. gr. 1. 40/1907, sbr. og
25. gr. 1. 42/1926. Nefna má og erfðalög nr. 42/1949 33.
gr. Sé um að ræða forngripi eða fundið fé er og ríkinu
ætlaður nokkur hluti, eins og áður er sagt. Tilsk. 4/5
1778, 8. gr. hnígur og í þá átt, sbr. áðurnefnda grein E. A.
í Ulfljóti 2. tbl. 2. árg., bls. 10.
Hér mundi 25. gr. 1. 42/1926 koma mjög til álita, sbr. að
í'raman. Að þessu athuguðu virðist réttur ríkisins hér vera
mun betri en réttur landeiganda.
En hvort heldur væri, að ríkið, landeigandi eða reka-
maður ætti beztan rétt, þá er eins veigamikils atriðis að
gæta. öll þau ákvæði, sem nefnd hafa verið, bera vitni
þeirri meginreglu, að eignaréttur fellur ekki, þótt hlutur
týnist, eða lendi á glatstigum. Til þess að eignarétti Ijúki
þarf það til, að hlutnum sé lýst opinberlega, frestur til inn-
lausnar gefinn og eigandi gefi sig ekki fram, enda geti
hluturinn borið áfallinn kostnað. Ákvæðin um reka eru
þó að nokkru sérstæð.
Hér er engri lýsingu til að dreifa.
Áður en við þetta efni er skilið, verður þó að athuga,
hvort telja bar járnið res derelicta.