Tímarit lögfræðinga - 01.11.1978, Blaðsíða 33
vikufjölda á sjó, eru sameinaðir í einn frádráttarlið, sem miðast við til-
tekna upphæð fyrir hvern dag, sem lögskráður maður telst stunda
sjómannsstörf.
Þá eru í lögunum breytt ákvæði um námsfrádrátt. 1 stað námsfrá-
dráttar skv. matsreglum ríkisskattstjóra, sem verið hefur mishár eftir
því við hvaða skóla námið hefur verið stundað, kemur frádráttur, sem
nemur helmingi af launatekjum námsmanns. Þessi frádráttur sætir
þó hámarki, sem er 260 þús. kr.
Reglum um meðferð arðs er breytt. Er móttekinn arður frádráttar-
bær í hendi viðtakanda, fari hann ekki fram úr 10% af nafnverði hvers
hlutabréfs. Þessi frádráttarheimild sætir þó hámarki, er nemur 250
þús. kr. hjá einstaklingi. Samhliða þessari breytingu er frádráttar-
bærni úthlutaðs arðs hjá félaginu skert, þannig að í stað þess að heimila
frádrátt úthlutaðs arðs allt að 10% af nafnverði hlutafjár í hendi fé-
lagsins, verður einungis helmingur úthlutaðs arðs úr hlutafélögum
frádráttarbær frá tekjum félagsins, og þessi frádráttarheimild félags-
ins takmarkast þar að auki við 5% af nafnverði hlutafjár. Þau ákvæði,
sem gilt hafa hér á landi um heimild til að draga úthlutaðan arð frá
tekjum félags, tíðkast ekki hjá grannþjóðum okkar. Með vaxandi
hlutafjáreign erlendra aðila í fyrirtækjum, sem starfrækt eru hér á
landi, var eftir eldri reglum hætta á því, að hagnaður þessara fyrir-
tækja kæmist nær óskattlagður úr landi. Félagið gat skv. eldri lögum
dregið hinn úthlutaða arð að fullu frá sínum tekjum, og hann var því
ekki skattlagður hjá félaginu hér á landi. 1 samningaviðræðum við
aðrar þjóðir hefur reynst mjög erfitt að ná samkomulagi um meira en
5 til 15% skattlagningu á úthlutuðum arði í hendi hins erlenda eiganda
hlutafjárins og viðtakanda arðsins, enda gera fyrirmyndir OECD að
tvísköttunarsamningum, sem almennt eru lagðar til grundvallar við
gerð slíkra samniriga, ekki ráð fyrir hærri skattlagningu arðs í hendi
viðtakanda í þessum tilvikum.
Auk þess sem ég hef þegar getið, eru með lögunum gerðar fjölda
margar aðrar breytingar á skattlágningu einstaklinga, og yrði of langt
mál að rekja þær allar hér. Þó vil ég ekki láta hjá líða, áður en ég skil við
þennan þátt málsins, að geta þeirra breyttu reglna um barnabætur, sem
í lögunum felast. Eru þær tvenns konar. Annars vegar er lagt til, að
barnabætur með börnum undir skólaskyldualdri verði hærri en með
öðrum börnum, og hins vegar, að barnabætur með börnum einstæðra
foreldra verði 40% hærri en barnabætur til annarra. Ástæðan fyrir
þessari hækkun barnabóta til einstæðra foreldra er sú, að hingað til
hefur verið tekið tillit til sérstöðu einstæðra foreldra með því að veita
127