Tímarit lögfræðinga - 01.12.1990, Blaðsíða 38

Athyglisvert er einnig hvernig litið er á mörk hugmyndar og útfærslu í dómum
sem veita skjámyndum vernd. Um skjámyndir verður sérstaklega fjallað í kafla
5.5
5.4.5 Evrópuréttur
Markmið með frumvarpi að tilskipun Evrópubandalagsins um vernd tölvufor-
rita var að samræma reglur í aðildarríkjunum um þetta efni. í frumvarpinu er
valin framsetning engilsaxnesks réttar. Þar er mælt fyrir um að eini mælikvarð-
inn sem notaður skuli við ákvörðun þess hvort skilyrði höfundaréttarverndar
séu uppfyllt sé mælikvarðinn um frumleika (originality) og í honum talið felast
að ekki sé verið að afrita úr öðrum verkum. í frumvarpinu er ekki lýst nánar
hvað felist í þessum mælikvarða en tekið fram að útfærsla (expression) skuli
njóta verndar, en ekki hugmyndir, lögmál, algoritmar eða forritunarmál'.'2
5.5 Hvaða þættir í forriti njóta verndar. „Look and feel“
Þegar gengið er út frá því að forrit njóti höfundaréttarverndar er án vafa hægt
að slá því föstu að kóti forritsins njóti verndar. Ef aðili óviðkomandi höfundi býr
til nýtt forrit sem í verulegum atriðum hefur sama kóta hefur hann skert réttindi
fyrir höfundar.
Sem dæmi um mál af þessu tagi má nefna mál Apple fyrirtækisins í
Bandaríkjunum á hendur Franklin fyrirtækinu sem hafði sett á markað eftirgerð
af nokkrum stýrikerfum sem Apple hafði hannað til nota á Apple tölvur sínar':1
í Bandaríkjunum, þar sem skilyrði höfundaréttarverndar hafa verið túlkuð
rúmt, hefur umræðan hin allra síðustu ár beinst að því að kanna hvort aðrir
þættir í forriti en kótinn sem slíkur geti notið verndar, hvort verndin geti jafnvel
náð til uppbyggingar forrits, ennfremur til skjámyndanna og þá í hve miklum
mæli. Rætt hefur verið um í þessu sambandi hvort verndin geti náð til þess sem
kallað hefur verið „look and feel“ og er þá átt við að verndin nái til forritsins eins
og það birtist notandanum á skjánum og einnig til þeirra þátta forritsins sem
ákvarða samskipti notanda við það, nefnt notendaskil (users interface)“
Varðandi uppbyggingu forrits var það fyrst með framangreindum dómi í máli
Whelan gegn Jaslow sem staðfest var að uppbygging forritsins, í dómnum nefnt
„structure", „sequence“ og „organisation“, nyti verndar'f
I byrjun 9. áratugarins var mikið um málaferli í Bandaríkjunum þar sem
framleiðendur tölvuleikja leituðu réttar síns vegna eftirlíkinga á leikjunum.
Staðfest var í dómum að ekki einungis forritin, sem lágu til grundvallar
62. Official Journal of the European Communities, bls. 13 og skýringar bls 9.
63. Apple Computer Inc., gegn Franklin Computer Corp., 714 F.2d 1240 (3rd Cir. 1983).
64. Vísa má til Sholkoff, bls. 391 - 392.
65. Sjá neðanmálsgrein 60.
164