Tímarit lögfræðinga - 01.12.1990, Blaðsíða 45
Rökstuðningurinn í Whelan dómnum um að líkar skjámyndir sanni ólögmæta
eftirgerð forritsins er ósannfærandi, því mismunandi forrit geta fengið fram
sömu skjámyndina.
Dómaframkvæmd í bandarískum rétti á sjálfsagt eftir að móta nánar hversu
rúmt umfang höfundaréttarverndarinnar skuli vera. Ofangreindir dómar hafa
þó mótað ákveðna stefnu varðandi þetta atriði. Þeir teygja umfang verndarinnar
tvímælalaust lengra en búast má við að dómstólar á Norðurlöndum muni gera ef
tekið er mið af sjónarmiðum norræns réttar varðandi önnur formbundin verk.
7. NIÐURSTAÐA
Þegar borin er saman dómaframkvæmd varðandi vernd hugbúnaðar á
Norðurlöndum, í V-Þýskalandi og í Bandaríkjunum kemur í ljós að þróunin í
tveim síðarnefndu ríkjunum hefur verið í gagnstæða átt, í V-Þýskalandi gilda
ströng skilyrði fyrir höfundaréttarvernd hugbúnaðar meðan Bandaríkjamenn
vernda æ fleiri þætti hans. A Norðurlöndum eru skilyrði ekki eins ströng og í V-
Þýskalandi og jafnframt strangari en í Bandaríkjunum. Norræna dómafram-
kvæmdin er þó ekki enn nægilega mótuð til að unnt sé að setja fram nákvæma
almenna reglu varðandi þetta.
Við samanburð á norrænum og bandarískum rétti kemur í ljós að þó
mismunandi heiti séu notuð í þessum réttarkerfum um mælikvarða varðandi
skilyrði höfundaréttarverndar, sjálfstæð andleg sköpun, sjálfstæði og einstak-
lingsbundin einkenni í norrænum rétti, en „idea/expression“ íbandarískum erí
raun um sama mælikvarðann að ræða. Báðir leiða til þess að um sköpun getur
einungis verið að ræða ef fleiri en einn möguleiki er á því hvernig forrit innir af
hendi ákveðið verkefni.
í ljós kemur einnig að notkun þessa mælikvarða nægir ekki ætíð til að afmarka
skilyrði og umfang verndarinnar í einstökum tilfellum. Ástæða þess er sú að
hugbúnaður er formbundnari en flestar aðrar tegundir verka. I þeim dómum
sem fjallað var um hér að framan hefur að nokkru verið byggt á öðrum
sjónarmiðum en hinum hefðbundnu þegar fjallað er um skilyrði og umfang
verndar.
í Þýskalandi myndaði Incassodómurinn98 nýjan mælikvarða, virkilegar gæða-
kröfur, kröfu til þeirra gæða forrits að það skuli vera árangur starfsemi sem sé
hafin yfir það sem meðalhöfundur hugbúnaðar sé fær um. Ólíklegt er að svo
afgerandi sjónarmið eigi greiða leið inn í norrænan rétt.
í sænska refsidómnum'" er byggt á hinu hefðbundna norræna sjónarmiði um
einstaklingsbundin einkenni. Þar er það jafnframt talið styðja niðurstöðuna að
98. Sjá neðanmálsgrein 58.
99. Sjá neðanmálsgrein 52.
171