Tímarit lögfræðinga - 01.11.1996, Page 36

7.3.5 Nýbyggingar
Þegar um nýbyggingar er að ræða, hefur það sjónarmið verið orðað, að slaka
megi á kröfunni um, að verulega þurfi að kveða að galla. Er þetta talið liggja í
sjálfu gallahugtakinu.72 Söluhlutur hefur þá ekki það notagildi og verðgildi,
sem slíkir hlutir hafa almennt.
8. VEXTIR AF AFSLÁTTARKRÖFU
Ef kröfuhafi, t.d. kaupandi í lausafjár- eða fasteignakaupum, á rétt til afsláttar
af umsömdu kaupverði, á hann jafnframt rétt til vaxta af afsláttarfjárhæðinni.
Áhorfsmál getur hins vegar verið í einstaka tilvikum, við hvaða tímamark á að
miða upphafstíma vaxtanna. Þar getur meðal annarra atriða skipt máli, hvernig
kröfugerð kaupanda er háttað.
Afsláttur er ákvarðaður með hliðsjón af kaupverðinu eins og það raun-
verulega var á kaupsamningsdegi, og fylgir fjárhæð afsláttarins því ekki
verðbólgu. Kaupandi á samkvæmt því rétt til vaxta af afsláttarfjárhæðinni frá
kaupsamningsdegi (tjónsdegi), sbr. 7. gr. vaxtalaga nr. 25/1987. Sjá kafla 2.3
hér að framan.
I H 1990 506 (Breiðabakki) voru vextir af afsláttarfjárhæðinni dæmdir frá
kaupsamningsdegi í samræmi við kröfugerð kaupanda. Sjá einnig H 1989 199
(Valtaradómur). I H 1955 665 (Skrúfudómur) kemur fram, að endanlega var
gengið frá viðskiptum aðila 13. mars 1951. Kaupandinn miðaði vaxtakröfu sína
við það tímamark, og voru honum dæmdir vextir í samræmi við kröfugerðina.
I H 1974 109 (Hraunbær) miðaði kaupandi vaxtakröfu sína við útgáfudag
afsals. Héraðsdómur dæmdi kaupanda afslátt af kaupverði og miðaði upphafs-
tíma vaxta við það tímamark. Hæstiréttur dæmdi skaðabætur og miðaði upp-
hafstíma vaxta við sama tímamark.
Atvik kunna að vera með þeim hætti í einstaka tilvikum, að upphafstími vaxta
verði ekki miðaður við kaupsamningsdag, heldur síðara tímamark. í sératkvæði
í H 1982 934 (Þingvallastræti á Akureyri) var upphafstími vaxta miðaður við
dagsetningu matsgerðar.
I H 1983 2148 (Bjarg við Seljalandsveg) kom m.a. fram, að reikningar þeir,
sem lagðir voru til grundvallar dæmdri fjárhæð, báru með sér að vera greiddir
síðast á árinu 1975 og fyrri hluta árs 1976. Rétt þótti því að reikna vexti frá 1.
júní 1976. Kaupsamningur var dags. 14. júní 1975 og fékk kaupandi eignina
afhenta 30. júní 1975. Hann krafðist vaxta frá 1. júlí 1975.
í H 1967 108 (Bugðulækur) var afsal dagsett 1. september 1962. Matsgerð
dómkvaddra matsmanna var dagsett 18. maí 1963 og byggði kaupandi krofu-
gerð sína í málinu á niðurstöðu hennar. Hann krafðist vaxta frá 28. maí 1963,
og voru vextir dæmdir af afsláttarfjárhæðinni frá því tímamarki í samræmi við
kröfugerðina.
72 Sjá Anders Vinding Kruse: Ejendomsk0b. bls. 140 og Bernhard Gomard: Obligationsret,
1. del, bls. 168. Sjá dóm í UfR 1987. 434 (H).
186