Tímarit lögfræðinga - 01.11.1996, Blaðsíða 51

H 1980 1232
K höfðaði mál gegn S, H og I til heimtu skuldar á hendur sameignarfélagi
stefndu. í héraðsdómi segir, að stefna í málinu hafi ekki verið birt samkvæmt
ákvæðum VIII. kafla 1. nr. 85/1936, heldur hafi S áritað hana um, að hún væri
löglega birt honum og öðrum stefndum, og að fallið væri frá stefnufresti fyrir
H, sem sé búsett erlendis. S sé lögfræðingur að mennt, en hafi ekki
málflutningsréttindi, og sé ekki í þeim tengslum við H og I, sem talin séu í 1.
mgr. 5. gr. MFL. Hann hafi skilað greinargerð fyrir sig og aðra stefndu og
krafist sýknu þeim til handa. Þar sem S hafði ekki lögmannsréttindi, var talið,
að honum væri óheimilt að fara með mál fyrir stefndu I og H, sbr. 2. mgr. 5. gr.
MFL. Þótti það jafngilda því, að ekki hefði verið sótt þing af þeirra hálfu. Og
þar sem stefnubirting fór ekki fram samkvæmt ákvæðum VIII. kafla laga nr.
85/1936 var málinu vísað frá dómi, að því er stefndu I og H varðaði. Vegna
ákvæða 46. gr. sömu laga um samaðild, þótti, er hér var komið, verða að vísa
málinu frá, að því er varðaði S einnig. Niðurstaða héraðsdóms var staðfest í
Hæstarétti, að því er varðaði frávísun krafna á hendur I og H.
Þannig er gert ráð fyrir því í núgildandi lögum, að lögmaður málsaðila geti
staðfest lögmæti birtingar stefnu með áritun sinni á samrit hennar. í b-lið 3. mgr.
83. gr. er þó gerður sá fyrirvari, að í áritun lögmannsins á stefnuna þurfi að
koma fram, að stefndi hafi falið honum að sækja þing fyrir hann við
þingfestingu málsins. Ef slíka yfirlýsingu skortir, væri dómara líMega rétt að
líta svo á, að birting stefnu hafi ekki farið fram. Hafa verður í huga, að það er
aðeins eftir reglu 3. mgr. 83. gr., sem heimilt er að birta stefnu fyrir lögmanni
stefnda, en stefna verður til dæmis ekki birt fyrir heimilismanni lögmannsins
samkvæmt reglu 3. mgr. 85. gr. Hins vegar er heimilt, ef stefna þarf upphaf-
legum málsaðila í meðalgöngusök, framhaldssök eða gagnsök, að birta fyrir
umboðsmanni aðilans, sbr. 5. mgr. 91. gr. EML, en hér virðist hver sú aðferð,
sem annars má nota við birtingu stefnu fyrir aðila, koma til greina.30 Þá er
einnig heimilt að birta tilkynningar, sem dómari lætur frá sér fara til aðila, fyrir
umboðsmanni aðilans, eða senda þær umboðsmanninum með öðrum sannan-
legum hætti, sbr. 1. mgr. 92. gr.
I 88. gr. EML segir, að yfirlýsingu samkvæmt 3. mgr. 83. gr., sem rituð er á
stefnu, skuli telja stafa frá stefnda eða eftir atvikum lögmanni hans, þar til hið
gagnstæða sannast. Þannig ber stefndi sönnunarbyrðina fyrir því, að áritun hans
á stefnu stafi ekki frá honum sjálfum eða lögmanni hans. Reglan minnir um
margt á þá reglu 4. gr. MFL, að þegar héraðsdóms- eða hæstaréttarlögmaður
eða fulltrúi þeirra sækir þing í máli, skuli þeir taldir hafa til þess umboð, nema
annað sé sannað. Ennfremur segir í 2. málslið 1. mgr. 88. gr., að stefnandi verði
ekki kraftnn um sönnur þess, að lögmaður, sem ritar undir yfirlýsingu á stefnu
samkvæmt 3. mgr. 83. gr., hafi umboð stefnda til þess. Samkvæmt 4. mgr. 83.
gr. EML breytir engu þótt stefna hafi ekki verið birt eða komið á framfæri við
30 Markús Sigurbjörnsson: Einkamálaréttarfar, bls. 227.
201