Búnaðarrit - 01.01.1895, Blaðsíða 40
36
kvæði einu, sem heitir „Ritlingarekstur“, er farið hörð-
um orðum um margar umbótakenningar, er birtust i
ræðum og ritum á síðara hluta 18. aldar. Yerst er
farið með þá menn, er flyt.ja nýjar kcnningar um með-
ferð mjólkur, ostagcrð, þrifnað við matgerð, og fleira slíkt1.
Um sumar umbótakcnningarnar er talað mcð meiri sann-
girni. Þar eru þessi erindi:
Aðrir skrifa uin böskap beztan,
bændahag og gróður mestan,
vallarrækt og vcrka skil;
þar til lftnir löngum vaka,
laun og hrós í staðinn taka
Flest er unnið fjárins til.
Letur þeirra um lækningarnar,
laufin, hris og grasnytjarnar,
lyngið, inosa, blómstur, ber,
þó að sumt að sannleik hnigi,
samt á eitthvað skylt við lýgi.
Vissari raupi reynzlan er2.
L fyrri visunni er að líkindum átt við Atla og slík
rit sem hann, en í síðari vísunni er án efa einkum átt
við Grasnytjar.
Svo sem áður er sagt, lagði sjera Björn Halldórs-
son allmikla stund á málfræði, einkum íslcnzku. Hann
samdi íslenzka orðbók með latncskum þýðingum. Þessa
orðbók sendi hann (1786) Arna Magnússonar nefndinni,
') Hjer er eíiaust einkum átt við rit Olaviusar „Um smjör og
ostabíinað" (Kh. 1780). Þuð varð mjög óvinsælt, mest fyrir þá
sök, að alþýðu er þar borinu á brýn óþrifnaður í meðferð injólkur
og matgerð allri. íslenilingar hafa jafnan kuuuað þvi illa, ef talað
hefir verið uin, að þeim væri ábótavant í þrifuaði, og betur hafa
þeir þolað nálega allar aðrar aðfiuningar. Níðvísum og háðkviðling-
um rigudi yfir Olayius eptir að rit haus um „ostabúnaS“ kom út,
og hanu var kallaður „Ólafur ostur“.
2) Safn Jóns Sig. Nr. 242 8V0-