Búnaðarrit - 01.01.1895, Blaðsíða 74
70
ýms skip komu frá öðrum löndum eins og áður til ís-
lands, einkum frá Hjaltlandi; hafa sum þeirra eflaust
verið eign norrænna manna.
í lok 12. aldar er það eptirtektavert, hve margir
íslendiugar fóru utan með norrænum skipum, eða án
þess að skýrt sje frá, hvernig þeir fóru utan, og þetta
má segja um ríka sem fátæka, um menn, sem eflaust
hafa farið með töluverðan kaupeyri eða vöru, og stund-
um fóru í kaupferðir frá Noregi. Það stingur í stúf
við það, sem áður var, fyrir og um miðja 11. öldina.
Þetta bendir á breytingu, sem hefir verið komin á í
lok 12. aldar; það vekur athygli á því, að Austmenn
rækju nú mesta verzlun við ísland, og að íslendingar
sjálfir færu eigi svo opt utan á eigin skipum sem áður,
og að kaupskipum þeirra hafi fækkað að mun. En áð-
ur en lagður er úrskurður á mál þetta, er ráðlegast að
athuga fyrst, hvaða leiðbeiningar heimildarritin gefa um
síðasta tímabil þjóðveldisins, Sturlungaöldina, og það
því fremur, sem þar er nú um miklu auðugri garð að
gresja en áður.
3. tímabil, lá00~1264.
Sturlungaöldin var róstuöld mikil, og hlaut slikt
að skaða atvinnuvegi landsins, ekki sízt þá sem voru
komnir á fallanda fót og áttu við fátt að styðjast, en
við ofurefli að ctja, eins og segja má með sanni um
verzlun íslendinga við önnur lönd á þeim dögum.
Tveut er það nú, sem menn verða skjótt varir við,
er menn rannsaka heimildarritin um þenna tíma, en
það er, 1., að lítið er getið um íslenzka siglingamenn
og kaupmenn, íslenzka skipseigendur og skip, og 2., að
norrænir kaupmenn og norræn skip koma allopt til ís-
lands,