Dvöl - 01.04.1940, Page 33

D VÖL
111
sókninni úti og hafa bæinn að bak-
hjarli. Sumir ganga jafnvel svo
iangt, að telja sigurinn vísan á
hans hlið, ef úti hefði verið barizt.
En ég ætla, að samúð og bjartsýni
manna gagnvart Njáli og sonum
hans beri meira uppi þessa skoð-
un en góðu hófi gegni. Flosi hafði
100 manns, valið lið að vopnum og
hreysti og harðfengi. Sjálfur var
hann höfðingi mikill, manna víg-
færastur og þar að auki bundinn
eiðum og særingum um að koma
fram hefndum. Ekki þarf því að
efast um, að forustan hafi verið
örugg og traust í hans höndum.
Njálssynir og Kári stóðu honum að
vísu sízt að baki sem hreysti- og
vígamenn. Og óefað hefðu þeir haft
mann fyrir sig eða meira, ef úti
hefði verið barizt. En lið þeirra var
fátt og þó öllu heldur ótrautt.
Þrælar og húskarlar reyndust
sjaldan vel á þessum tímum, þegar
til slíkra átaka kom. Það eru því
allar líkur til, að vopnaviðskiptin
úti hefðu orðið Flosa og mönnum
hans í vil, þótt stór afhroð kynnu
að gjalda. Og þetta er það, sem
fyrir Njáli vakir. Ef þeir hittast úti,
sér hann sonu sína og Kára vegna
fyrir augum sér. Hann sér einnig
fram á það, að lífi hans sjálfs muni
þyrmt veröa. Flosi eða menn hans
voru ekki líkiegir til þess að beita
vopnum áttræðan öldung, sem þar
að auki var saklaus af ódáðaverk-
inu, vígi Höskuldar Hvítanesgoða.
Ef vopnin skera úr úti, fær hann
ekki að deyja með sonum sínum.
En Njáll vill ekki lifa þá af því að
hann veldur ekki hefndum lengur.
Þess vegna kýs hann að verjast inni
í húsunum, sem sennilega eru und-
ir vörnina búin, og mæta þar því,
sem að höndum ber. Þar ætlar
hann, að vörnin muni betur endast,
og þangað á hann líka — að minni
hyggju — von á hjálparliði, sem
þegar er búið að leggja drög fyrir.
Flestir íslendingar, þeir er sök-
ótt áttu á söguöld, höfðu ríkar
njósnir um aðgerðir andstæðinga
sinna. Það er því óhugsandi, að
jafn vitur maður og unnandi son-
um sínum sem Njáll var, hafi al-
gerlega látið reika á reiðanum i
því efni. Hann var maður vinsæll,
svo að af bar, bæði meðal alþýðu
og höfðingja. Mál sona hans og
Kára beið og ódæmt. Þeir voru
ekki sekir menn og því hvorki ó-
ferjandi né óalandi öllum bjarg-
ráðum. Hins vegar vissi Njáll, að
Flosi var væntanlegur að austan
þá og þegar. Hann vissi ennfremur,
að Sigfússynir, sem bjuggu í Fljóts-
hlíðinni, svo að segja á næstu grös-
um við hann, áttu að koma til
móts við Flosa. Það virðist því lítt
hugsanlegt annað en að Njáll hafi
haft njósnarmenn þar efra, til
þess að hafa gát á aðgerðum
þeirra. Var honum það og innan
handar, þar eð hann sjálfur áttti
bú í Þórólfsfelli, sem er rétt innan
við Fljótshlíðina og því í leið Flosa
að austan. Forspá Bergþóru, um að
Grímur og Helgi mundu koma
heim um kvöldið frá Álfhólum,