19. júní - 19.06.1989, Qupperneq 12

Ófrjósemi meðal kvenna og karla hefur fœrst í vöxt á síðustu árum og er
talið að 10-12% aföllum pörum eigi við ófrjósemisvandamál að stríða.
Sum tímabundið en önnur langvarandi. Lengi vel var talið að ófrjósemi
vceri fyrst og fremst vandamál kvenna og þær senda í rannsóknir á
rannóknir ofan, jafnvel án þess að maki vœri skoðaður með tilliti til þessa
Ófrjósemi er mjög mikið vandamál fyrir þá sem standa frammi fyrir
slíku. Hjón eru reiðubúin að leggja á sig ótal rannsóknir og aðgerðir og
óhjákvœmilegur fylgikvilli þessa er mikið andlegt álag, sem reynir á báða
einstaklingana, svo ekki sé talað um sambandið sjálft. Prautagangan er
oft löng og ströng en á tímum örra tœkniframfara er nú nýr valkostur í
boði — glasafrjóvgun.
Guðrún Ögmundsdóttir er félagsráðgjafi á Kvennadeild Landsspítalans
og hefur haft töluverð afskipti af þessum málum. Við rœddum við hana
um ófrjósemi, þá aðstoð sem konum er við vandamálið glíma er boðið
upp á og um nýjasta valkostinn, glasafrjóvgun.
AÐ VÆNTA EINSKIS EN
VONA ÞAÐ BESTA
Rœtt við
Guðrúnu
Ögmundsdóttur,
félagsráðgjafa
Ófrjósemi er mjög mikið vandamál fyrir
þá sem standa frammi fyrir slíku. Hjón eru
reiðubúin til að leggja á sig ótal rannsóknir
og aðgerðir og óhjákvæmilegur fylgikvilli
þessa er mikið andlegt álag, sem reynir á
báða einstaklingana, svo ekki sé talað um
sambandið sjálft. Þrautagangan er oft löng
og ströng en á tímum örra tækniframfara er
nú nýr valkostur í boði — glasafrjóvgun.
Guðrún Ögmundsdóttir er félagsráðgjafi
á Kvennadeild Landspítalans og hefur haft
töluverð afskipti af þessum málum. Við
ræddum við hana um ófrjósemi, þá aðstoð
sem konum er við vandamálið glíma er boð-
ið upp á og um nýjasta valkostinn, glasa-
frjóvgun.
„Ófrjósemi er miklu algengara vandamál
en almennt var talið. Það leynist mjög víða, í
öllum stéttum, og því fylgir mikið tilfinn-
ingalegt álag. Flestar reiknum við með því
að geta eignast barn, enda höfum við verið
aldar upp í því að það sé sjálfsagður hluti af
tilverunni að verða móðir. Þetta er því mjög
viðkvæmt mál fyrir margar konur — og
karla líka. Konur skammast sín fyrir að vera
ófrjósamar, finnst þær oft vera minni konur,
eða jafnvel bara hálfar konur. Og hvergi er
að finna neinar upplýsingar sem eru að-
gengilegar fyrir konur sem eiga við ófrjó-
semisvandamál að stríða og engan stuðning
að fá í þeim tilfinningalega vanda sem því
fylgir. Erlendis hafa myndast stuðningshóp-
ar kvenna og hjóna í sambandi við ófrjó-
semi, en það gerist ekki hér á landi vegna
þess að við búum í svo litlu samfélagi. Því
miður vil ég segja, því slíkur félagsskapur
getur veitt mikinn stuðning sem full þörf er
á. Og hvergi er boðið upp á ráðgjöf, samtöl
eða aðra þjónustu innan heilbrigðiskerfis-
ins. Óhjákvæmilega verð ég oft vör við þetta
vandamál í starfi mínu sem félagsráðgjafi á
Landspítalanum og get fullyrt að mikil þörf
er fyrir slíka ráðgjöf.
Nú fer töluverður hópur til útlanda á
hverju ári í glasafrjóvgun. Er konum boðið
upp á þennan möguleika, eða þurfa þær að
leita eftir honum sjálfar?
Læknar kynna konum yfirleitt þennan
möguleika en þó ekki fyrr en flest annað
hefur verið reynt. Það þarf afskaplega mikið
að vera búið að ganga á þegar það gerist að
konur fara út í glasafrjóvgun. Þá er búið að
reyna allt annað, ýmsar flóknar aðgerðir,
s.s. smásjáraðgerðir. En ef konur hafa til
dæmis hvað eftir annað verið með utanlegs-
fóstur þá er þetta oft eina leiðin. En það er
mjög takmarkað upplýsingastreymi til
þeirra kvenna sem taka ákvörðun um að
fara út í glasafrjóvgun og nauðsynlegt að
bæta tilfinningalegan og félagslegan undir-
búning allan. Nú er öll fræðsla á hendi þess
læknis sem konuna sendir. Og læknarnir
12