19. júní - 19.06.1989, Síða 47

hverju þarf það að breyta að auka
hlut kvenna þar? Við erum búin að
tala dálítið um vald og uppbyggingu
flokkanna og um tvo sterka einstak-
linga sem halda á fjöreggi heimsins.
Viljum við að sterkir einstaklingar
hafi völdin?
Þórunn: Er það ekki spurning um
mannlegt eðli? Þar sem hópur fólks
kemur saman þá er eins og það veljist
alltaf einhverjir til að verða leiðtog-
ar.
Hanna Maja: Á ólíkan hátt þó.
Segjum að konan sé hinn svokallaði
sterki einstaklingur inni á heimilinu.
Á hvaða hátt? Hún er sterkari þegar
kemur að umönnunarþættinum, því
sem hún hefur lært af sínum for-
mæðrum. Sá þáttur er lítils metinn.
Þeir sem gefa sér tíma til að sinna
mjúku málunum verða alltaf undir.
Svo þetta umönnunarfólk lendir
alltaf á botninum í pýramídanum.
Þeirra lag er ekki metið sem stjórn-
unaraðferð.
Þórunn: Það er nýtt að konur
stundi umönnunarstörfin utan heim-
ilis og taki greiðslu fyrir. Þess vegna
er svo erfitt að láta meta það.
Hanna Maja: Til fjár já. En það má
bæta við: til gildis. Hvort það sé met-
ið til gildis í valdastrúktúrnum.
Hvort við leitum að einstaklingum til
að vera fulltrúar okkar, sem eru um-
önnunarsinnaðir. Það er ekki þann-
ig, við veljum okkur einmitt ekki þá
sem annast heldur þá sem eru sterk-
ir, stórir, strangir, höggva á mál og
ýta til hliðar.
„Mjúku" málin
Soffía: Fólk sem snýr sér að stjórn-
málum hefur auðvitað mismunandi
reynslu að baki. Og konur lifa öðru
vísi en karlar, þeirra líf er frábrugðið
lífi karla og reynsla þeirra er þess
vegna önnur. Við erum að tala um að
þeirrar reynslu eigi að gæta meira þar
sem ráðum er ráðið. Og meðal ann-
arra orða, hver fann upp þetta orða-
lag, mjúku málin? Ég veit fá öfug-
mæli öllu herfilegri. Þau eru kennd
við konur og þeirra baráttumál, sem
karlar hafa vanrækt. Tökum dæmi af
láglaunakonum. Það er ekki mýkt-
inni fyrir að fara í þeirra lífsbaráttu.“
Þórunn: Við tölum um að karlar
vilji halda sínum völdum efst í pýra-
mídanum, en finnst ykkur ekki líka
að konur vilji halda sínu. Þær hafa
haft völd inni á heimilunum og vilja
ekki láta þau af hendi.
Jón: Sjálfsagt gerðum við rétt í því
að líta á það sem lögmál að sá sem
hefur vald, reynir að halda því. Völd
eru hagsbætur og fólk vill ekki án
þeirra vera.
Ólafur: Ekki bara það. Oft er það
bara gaman valdanna vegna.
Jón: Þá langar mig til að spyrja: Af
hverju sækjast konur eftir þessum
völdum sem karlarnir hafa núna. Er
það til að ná valdi yfir eigin örlögum?
Þórunn: Til að geta bætt þjóðfé-
lagið.
Ms: Ég myndi vilja fá völd til að
eyðileggja vald. Spreða því! Það væri
í mínum huga hræðileg endalok
kvennabaráttu ef allt sem hún hefir
gert væri að skipta um kyn á þeim
sem hafa völdin, hefði ekki breytt
eðli þess.
Jón: Já, það væri hræðilegt. En
segjum nú að uppeldishlutverkið sé
svolítil valdastaða, kannski sú mikil-
vægasta. Þessi einkaréttur á að ala
upp ungviði. Látiði hana af hendi?
Þórunn: Margar konur vilja alls
ekki gera það. Vilja ekki einu sinni
að karlarnir ryksugi heima og vilja
ekki fá þá inn í eldhús heldur halda
sínu ríki fyrir sig.
Hanna Maja: Mikið fannst mér við
samt vera góðar í jafnréttisbarátt-
unni! Við réttuni allt á silfurfati til
strákanna og sögðum: gjöriði svo
vel! Nú máttu fá barnið þitt og þú
hefur jafnt forræði og allt það. Við
héldum að þá myndu þeir koma í
staðinn með allt á fati til okkar. En
það var nú eitthvað annað. Við átt-
um að læra allt sem þeir kunna og
ganga inn í þeirra hlutverk og við
gerðum það alveg með heiðri og
sóma. En þeir hafa bara ekki lært
okkar. Þeim finnst þau svo ómerki-
leg að það taki því ekki að læra þau.
Og þeir hafa engan áhuga á að vita
hvað amma var að gera. Hvað eru
margir strákar í sögunámi að lesa
kvennasögu. Það eru til námskrár í
kvennasögu, kvennabókmenntum,
kvennaguðfræði — en þetta eru
hornrekur í skólunum. Maður skyldi
ætla að það væri alveg óskaplega
áhugavert fyrir karlmenn að vita
„ Og meðal annarra
orða, hver fann upp
þetta orðalag, mjúku
málin? Eg veitfá
öfugmœli öllu herfi-
legri. “
hvað konur hafa verið að gera allar
þessar aldir.
Ég veit allt um ykkur. Hvað þið
hugsuðuð, sögðuð, unr trúarbrögðin
ykkar, bókmenntirnar, söguna, við
hverja þið börðust og hver sigraði.
En strákarnir sem sitja þarna, þeir
hafa ekki snefils áhuga. Það strandar
ekki á konum núna, heldur á körl-
um.
Ólafur: Þið hafið verið svo önnum
kafnar við að tileinka ykkur okkar
hugmyndir og störf að þið hafið ekki
mátt vera að því að ala strákana upp í
að hafa áhuga á ykkar!
Hanna Maja: Áð þessu leyti erum
við eins og konurnar í flokkunum, á
tveimur vígstöðvum, annars vegar að
ala strákana okkar upp svo þeir verði
ekki undir í samfélaginu og hins veg-
ar að sýna þeim hina hlið málsins
líka. Það er ekki lítið verk að koma
barni til manns þannig að það verði
ekki undir í þessu kerfi og um leið að
gagnrýna það kerfi, skal ég segja þér!
Og hér er sleginn botninn í. Ékki
vegna þess að umræðan væri á þrot-
um heldur vegna þess að 19. júní hef-
ur takmarkað rými. Lesendum leyf-
ist einfaldlega ekki að standa á hleri
lengur! Vonandi eruð þið þó ein-
hverju nær og með næg umhugsunar-
efni í kollinum að lestrinum loknum.
Ms.
47