Frjáls verslun - 01.11.2002, Blaðsíða 45

SÉRFRÆÐINGAR SPfl í SPILIN
Spumingin til Birgis ísleifs Gunnarssonar seðlabankastjóra er þessi:
Gengi krónunnar hefur styrkst. T.d. er Bandaríkjadalur núna í kringum 83
krónur en varyfir 100 krónur í byrjun ársins. Hverjar eru helstu ástœóurfyrir
því ab gengi krónunnar hefur styrkst svo mikió á árinu og er líklegt aö gengi
hennar taki djúpa dýfu á komandi ári, líkt ogsumarió 2001?
Huers uegna hefur gengi
krónunnar styrkst suo mikið?
Mikil þensla hefur einkennt íslenskt
efnahagslíf undanfarið, eða allt fram á
þetta ár. Hún leiddi til ójafnvægis sem
braust á endanum fram í mikiili gengislækk-
un og vaxandi verðbólgu. Seðlabankinn brást
við með því að hækka vexti verulega á árun-
nm 1999 - 2001. Þess sáust þegar merki á ár-
inu 2001 að tekið væri að draga úr þenslu, en
Seðlabankinn fór þó varlega í vaxtalækkanir,
enda reyndist hagvöxtur mikill á því ári. Há-
marki náði verðbólgan í janúar sl. þegar hún
mældist 9,4%.
Á árinu 2002 dró hratt úr verðbólgunni og
efnahagslífið færðist til meira jafnvægis.
Gengið hækkaði, viðskiptahallinn hvarf og nú
í desember mældist verðbólgan 2% sem er vel
undir verðbólgumarkmiði Seðlabankans.
Gengishækkun krónunnar á þessu ári má
rekja til þess jafnvægis sem efnahagslífið leit-
aði í. Eftirspurn eftir gjaldeyri minnkaði og
framboð jókst með auknum útflutningi. Vænt-
ingar markaðarins færðust til aukinnar bjart-
sýni. Á sögulegan mælikvarða var raungengi
krónunnar orðið mjög lágt i nóvember árið
2001 þegar gengislækkunin stöðvaðist og því
var liklegt að einhver hluti lækkunarinnar
gengi til baka, því að um augljóst yfirskot var
að ræða.
Á árinu 2003 eru engar líkur á að gengi
krónunnar taki djúpa dýfu í likingu við það
sem varð á árinu 2001. Efnahagslifið er í góðu
jafnvægi og spár benda til þess að svo verði
áfram á næsta ári. Gengið hefur verið stöðugt
að undanförnu og sá stöðugleiki stendur
styrkari stoðum nú en áður. Þannig er við-
skiptahallinn nánast horfinn og jafnvel stefnir
í afgang.
Einkavæðing fjármálafyrirtækja og aukið
innstreymi erlends gjaldeyris vegna ijárfest-
ingar erlendra aðila á innlendum verðbréfum
gæti einnig stuðlað að sterkari stöðu krón-
unnar. Jafntramt gætu væntingar um fyrir-
hugaðar stóriðjuframkvæmdir stuðlað að
styrkingu hennar. Seðlabankinn telur því allar
líkur benda til að gengi krónunnar verði
stöðugt á næstu misserum. B3
Á árinu 2003 eru engar líkur á að gengi krónunnar taki djúpa dýfu
í líkingu við það sem varð á árinu 2001. Efnahagslífið er í góðu
jafnvægi og spár benda til þess að svo verði áfram á næsta ári.
Birgir ísleifur Gunnarsson
seðlabankastjóri segir að
Seðlabankinn telji allar
líkur benda til að gengi
krónunnar verði stöðugt
á næstu misserum.
„Stöðugleikinn stendur
styrkari stoðum nú en
áður. Þannig er viðskipta-
hallinn nánast horfinn og
jafnvel stefnir í afgang.“
Einkavæðing fjármálafyrirtækja og aukið innstreymi erlends gjald-
eyris vegna fjárfestinga erlendra aðila á innlendum verðbréfum
gæti einnig stuðlað að sterkari stöðu krónunnar.
45