Frjáls verslun - 01.11.2002, Blaðsíða 67
ÞJÓÐFÉLAGIÐ ER ANDSNÚIÐ REYKINGAIVIÖNNUIVl
Stubbahús. Það kemur vissulega í vegfyrir að stubbarnir liggi á víð og
dreiffyrir utan fyrirtæki. En það er sama, það er allt sem mælir með
því að hætta að reykja.
á þessi boðefni og draga úr reykingalönguninni. Samkvæmt
upplýsingum úr apóteki virðist lyfið vera að ná töluverðum vin-
sældum hér á landi þó að verðið haldi aftur af sumum, enda
niðurgreiða yfirvöld ekki lyfið.
En lyfið Zyban er hvergi hægt að fá nema með lyfseðli og
verður að notast í samráði við lækni. Meðferð byggist á því að
reykingamaðurinn og læknirinn ákveða í sameiningu þann dag
sem hætt er en reykingamaðurinn byrjar að taka lyfið 7-10
dögum áður en hætt er að reykja. Þannig á lyfið að vera komið
með fulla virkni og minnka þá gremjutilfinningu og pirring
sem fylgir því að hætta að reykja. Meðferðin stendur yfirleitt í
7-9 vikur. Að þeim tíma loknum eru margir lausir við fíknina og
komnir yfir erfiðasta hjallann.
boði fyrir þá sem vilja hætta; námskeið af ýmsum toga,
dáleiðslur og jafnvel nálastungur þó að flestir reyni að hætta án
allrar utanaðkomandi hjálpar. Margir hafa tekið þann kostinn
að nýta sér lyf til að vinna á vandanum en þau hafa hjálpað
mjög mörgum í baráttunni. Flestir þekkja nikótíntyggjó og
plástra sem hafa verið töluvert notuð hér á landi, þó að ekki
séu allir á eitt sáttir um árangurinn. Nú er hins vegar komin
fram ný kynslóð reykingalytja sem er að ná auknum
vinsældum í Bandaríkjunum og Evrópu en þessi lyf hafa
ekkert með nikótlntyggjóið að gera.
Önnur hugmyndafræði homin í spilið
annarri hugmyndafræði. Fyrsta lyfið
flokki er pilla sem kölluð er Zyban.
Pillan líkir eftir áhrifum nikótíns
á heilann, er þannig hugsuð til
að draga úr fráhvarfseinkennum
og löngun í nikótín. Eins og áður
segir hafa þeir sem háðir eru
reykingum, raskað ákveðnu boð-
efnajafnvægi í heilanum sem
veldur því að löngun í nikótín og
sígarettur getur verið óbærileg. Af
þessu stafa einmitt fíkn og frá-
hvarfseinkenni sem svo
margt reykingafólk
kannast við. Verkun
lyfsins gengur út
á að aðstoða heil-
ann við að koma lagi
Nýju lyfin byggja á allt
í þessum nikótínlausa
Hagur fyrirtæhja Margir þeir sem reka fyrirtæki eru tilbúnir
að fórna fjármunum til þess að losa starfsmenn sína undan
tóbaksfíkninni, sem sannanlega kostar fyrirtækið peninga. Hér
á eftir fylgja yfirlýsingar frá ónefndum framkvæmdastjóra fyrir-
tækis af millistærð í Reykjavík sem sjálfur reykir og er með
flölda fólks í vinnu sem einnig reykir.
„Ég er ekki í neinum vafa um að það er hagur fyrirtækisins
að starfsmenn hætti að reykja og þar er ég sjálfur ekki undan-
skilinn. Hugmyndin er að við öll hættum saman í janúar og
veitum hvert öðru þannig stuðning.“ Hann segist ekki vera sér-
staklega góð fyrirmynd. „Ég prófaði í haust tyggjó, töflur og
plástra og ég verð að viðurkenna að þetta virkaði ekki. Kannski
gerir maður ráð fyrir að svona hjálpartæki geri meira en þau
geta en þessu fylgdu ýmis óþægindi svo sem þrálátur hiksti.
Ég er að skima eftir einhverju nýju og vona að ég finni það.“
Hann segir ýmsa álagspunkta í starfsemi fyrirtækisins sem
ýti hugsanlega frekar undir reykingar. Það geti þó ekki verið
afsökun. „Við vitum að reykingar er eitt af því versta sem við
gerum líkama okkar og heilsu og eftir 12% hækkun á tóbaks-
verði nýverið kostar það minnst 182.000 krónur fyrir einstak-
ling að reykja pakka á dag yfir árið. Það er náttúrulega ekki
heil bní í þessu og þegar maður tekur til heilsutap og auka-
pásur sem þessu fylgja, þarf engan sérfræðing til að sjá að
fyrirtæki fjárfestir ekki betur en í reyklausum vinnustað.
Ég held að tugum þúsunda króna af hálfu fyrirtækisins og
jafnvel hundruðum þúsunda sé vel varið í að aðstoða starfsfólk
og auðvitað yfirmenn líka, að hætta að reykja. Það er ekki rétt
að mínu mati að setja reglur, reka fólk út og jafnvel út fyrir lóða-
mörk með svipuna á loftí. Það verður að gera þetta manneskju-
lega og starfsfólkið verður
sjálft að átta sig á hags-
munum sínum. Ég veit að
afköstín og vinnugleðin
verður meiri ef þetta
tekst hjá okkur. Það er til
mikils að vinna.“t21
Það eru ýmsar leiðir til að
hætta að reykja. Zyban er
fyrsta lyfið í nikótínlausa
flokknum og hefur það náð
töluverðum vinsœldum í
Bandaríkjunum og Evróþu.
67