Frjáls verslun - 01.11.2002, Blaðsíða 54
Greinarhöfundur, Gísli Hauksson, hagfrœðingur í Skuldastýringu Búnaðarbankans.
Skuldastýring lánasafna hefur það
að markmiði að vega gegn þeim
áhættuþáttum sem skapast við
erlenda lántöku. Byggist það á því
að viðhalda nákvæmri vöktun á
stöðu lánasafna og bregðast við
óheillavænlegri þróun.
I skuldastýringu er skipt milli
mynta eftir því hversu hagfelld
þróun þeirra er, með tilliti til
gengis- og vaxtaþróunar.
Mynd: Geir Olafsson
Skuldastýring
Nú ersvo komið að 65% aflánum íslenskra
fyrirtœkja eru í erlendum myntum. Vegna
mikillar gengisáhættu þurfa fyrirtœki stöðugt
að standa vaktina og vera með kröftuga skulda-
stýringu. Gengisfall krónunnar var mál mál-
anna í fyrra en á þessu ári hefur krónan styrkst
gagnvart flestum myntum.
Eftir Gísla Hauksson
Erlend lántaka fyrirtækja hefur aukist verulega á síðustu
árum. Nú er svo komið að 65% af lánum íslenskra fyrir-
tækja eru í erlendum myntum. Ástæður þessarar aukn-
ingar má einkum rekja til mikils vaxtamunar við útlönd ásamt
takmörkuðu framboði á innlendu lánsfé.
Hins vegar eru ýmsir áhættuþættir sem geta vegið gegn
vaxtamuninum og opnað leið fyrir frekari óvissu í rekstri fyrir-
Gengisáhætta
Wlynt.................................... UægiílSK
Bandaríkjadalur............................ 24,B3%
Sterlingspund ............................. 12,78%
Kanadadollar................................ 1,23%
Danska krónan .............................. 8,16%
Norska krónan .............................. 6,78%
Sænska krónan............................... 3,48%
Evran ..................................... 37,08%
Svissn. franki ............................. 2,01%
Japanska jenið ............................. 3,65%
Islenska krónan er körfumynt og er samsett úr níu myntum þeirra
landa sem hvað mest út- og innflutningsviðskiþti eru við.
tækja. Þeir áhættu- og óvissuþættir sem til staðar eru við er-
lenda lántöku eru gengisáhætta, vaxtaáhætta, töpuð yfirsýn og
óljós áhætta.
Islenska krónan er körfumynt og er samsett úr 9 myntum
þeirra landa sem hvað mest út- og innflutningsviðskipti eru
við. Samsetning gengiskörfunnar er ákveðin einu sinni á ári af
Gengisfall krónunnar á síðasta ári og miklar sveiflur því samfara hafa vakið fyrirtæki til
umhugsunar um áhættu erlendra lánasafna sinna og er skuldastýring orðin fastur þáttur í
erlendri lántöku fjölmargra fyrirtækja.
54